سندرم آشرمن

سندرم آشرمن یک بیماری زنانه ی غیرمعمول و اکتسابی است که با تغییراتی در چرخه قاعدگی مشخص می شود.  بیماران دچار کاهش جریان قاعدگی ، افزایش گرفتگی عضلات و درد شکم ، قطع نهایی چرخه قاعدگی (آمنوره) و در بسیاری از موارد ، ناباروری می شوند. اغلب این علائم در نتیجه التهاب شدید پوشش رحم (آندومتریوز) است که در اثر ایجاد نوارهایی از بافت اسکار ایجاد می شود. این نوارها قسمتهایی از دیواره های رحم را به یکدیگر متصل می کند ، بنابراین حجم رحم کاهش پیدا میکند. این بیماری و در واقع زخم آندومتر و چسبندگی داخل رحمی ممکن است در نتیجه تراش جراحی یا تمیز کردن بافت دیواره رحم (اتساع و کورتاژ)  و همچنین عفونت های آندومتر (به عنوان مثال در سل) یا سایر عوامل ایجاد شود.

شیوع سندرم آشرمن

سندرم آشرمن یک بیماری نادر در نظر گرفته می شود. گفتن اینکه در حقیقت چه مقدار اتفاق می افتد دشوار است زیرا همیشه تشخیص داده نمی شود. برخی تحقیقات تخمین می زنند که سندرم آشرمن در تقریباً 20٪  از زنانی که بعد از عوارض بارداری اتساع و کورتاژ کرده اند ، اتفاق می افتد.

علائم سندرم آشرمن

اکثریت زنانی که به سندرم آشرمن مبتلا هستند ، به ندرت پریود می شوند یا اصلا پریود نمیشوند. بعضی از خانمها در زمانی که پریود می شود درد دارند ، اما خونریزی ندارند در واقع  خون قادر به خارج شدن از رحم نیست زیرا خروجی توسط بافت اسکار مسدود شده است.

اگر عادت ماهانه شما کم یا نامنظم  باشد ، ممکن است به دلیل بیماری دیگری باشد ، مانند:
•    بارداری
•    فشارخون بالا
•    کاهش ناگهانی وزن
•    چاقی
•    ورزش بیش از حد
•    مصرف قرص ضد بارداری
•    یائسگی
•    سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

اگر پریودهای شما متوقف شد یا بسیار کم اتفاق افتاد ، به پزشک مراجعه کنید. آنها می توانند با استفاده از تست های تشخیصی علت را شناسایی کرده و درمان را شروع کنند.

علت های سندرم آشرمن

طبق انجمن بین المللی Asherman’s ، حدود 90 درصد موارد سندرم آشرمن به دنبال عمل اتساع و کورتاژ روی می دهد.  عمل اتساع و کورتاژ معمولاً به دنبال سقط ناقص جنین ، زایمانی که پس از آن جفت باقی می ماند و یا سقط انتخابی جنین انجام می شود.

اگر اتساع و کورتاژ بین 2 تا 4 هفته پس از زایمان برای جفتی که باقی مانده ، انجام شود ، 25 درصد احتمال ابتلا به سندرم آشرمن وجود دارد.  
گاهی اوقات چسبندگی می تواند در نتیجه سایر جراحی های لگن مانند سزارین یا برداشتن فیبروم یا پولیپ ایجاد شود.

به صورت کلی میتوان علت این بیماری را موارد زیر دانست:
•    بافت اسکار ناشی از جراحی رحم مانند : عمل اتساع و کورتاژ (این عامل ، علت بیش از 90٪ سندرم آشرمن است)
•    بافت اسکار پس از سزارین یا بخیه هایی که برای جلوگیری از خونریزی استفاده می شود.
•    آندومتریوز
•    عفونت های اندام های تولید مثل
•    پرتودرمانی

اختلالات مرتبط با سندرم آشرمن

علائم اختلالات زیر می تواند شبیه علائم سندرم آشرمن باشد. مقایسه ممکن است برای تشخیص افتراقی مفید باشد:

•    آمنوره اولیه

عدم وجود یا کند شدن قاعدگی به مدت حداقل سه ماه است. این ممکن است نتیجه تعدادی از مشکلات زنان باشد. غالباً این اختلال در نتیجه ترشح زیاد یا کم هورمون آزاد کننده گنادوتروپیک هیپوتالاموس (هورمون رشد سلولهای جنسی) است. علائم آمنوره اولیه ممکن است به صورت: عدم وجود ویژگی های جنسی ثانویه ، دستگاه تناسلی خارجی و پستان های ناقص یا کم رشد ، کمبود تخمدان ، هیپوفیز کم کار و عدم قاعدگی در سن 16 سالگی باشد. 

•    آمنوره ثانویه

که در سندرم آشرمن رخ می دهد ، عدم قاعدگی در زنانی که قبلا قاعدگی داشته اند رخ می دهد. قاعدگی به دنبال تراشیدن دیواره رحم (عمل اتساع و کورتاژ) یا التهاب حاد آندومتر متوقف می شود.

•    آندومتریوز

یک بیماری شایع زنان است که علت آن عدم توانایی در ریختن تجمعات بافتی است ، که به طور معمول در رحم (آندومتر) قبل از قاعدگی تشکیل می شوند. این تجمعات بافتی اضافی می تواند تا ریه ها گسترش یابند ، اگرچه معمولاً در روده ها جمع می شوند. علائم این اختلال می تواند کمردرد ، درد در ران ها یا درد بیش از حد در چرخه قاعدگی باشد.  

•    بیماری التهابی لگن (PID)

عفونت لوله های رحمی ، دهانه رحم ، رحم یا تخمدان است. این غالباً در زنان جوانی که از نظر جنسی فعال هستند اتفاق می افتد. بیماری التهابی لگن با مقاربت جنسی ، زایمان یا سقط جنین منتقل می شود. ارگانیسم Neisseria Gonorrhoeae باعث ایجاد این عفونت در 40-60٪ بیماران می شود.

•    سندرم استین-لونتال

یک اختلال باروری نادر است که زنان جوان را درگیر می کند. مشخصه آن حذف قاعدگی یا قاعدگی غیرطبیعی ، عقیم بودن ، علائم خفیف خصوصیات جنسی ثانویه مردان و گاهی چاقی است. دلایل سندرم آشرمن شناخته نشده است ، اما شامل به دلیل تولید نادرست هورمون های تولید مثلی باشد. هورمون درمانی اغلب موثر است ، اما عود آن رایج است.  

تشخیص سندرم آشرمن

اگر پزشک شما به سندرم آشرمن مشکوک باشد ، آنها معمولاً ابتدا نمونه خون می گیرند تا سایر مواردی را که می توانند علائم شما را ایجاد کنند ، رد کنند. همچنین ممکن است از سونوگرافی برای بررسی ضخامت پوشش رحم و فولیکول ها استفاده کنند.

هیستروسکوپی احتمالاً بهترین روش برای استفاده در تشخیص سندرم آشرمن است. در طی این روش ، پزشک دهانه رحم شما را گشاد کرده و سپس هیستروسکوپ می کند. هیستروسکوپ مانند یک تلسکوپ کوچک است. پزشک شما می تواند با استفاده از هیستروسکوپ داخل رحم شما را بررسی کند و ببینید آیا جای زخمی وجود دارد یا خیر.

پزشک شما همچنین ممکن است یک هیستروسالپالوگرام (HSG) را توصیه کند. از HSG می توان برای کمک به پزشک در مشاهده وضعیت رحم و لوله های رحمی استفاده کرد. در طی این روش ، یک رنگ مخصوص به رحم تزریق می شود تا پزشک بتواند مشکلات موجود در حفره رحم یا رشد یا انسداد لوله های رحمی را با اشعه ایکس تشخیص دهد.

با پزشک خود در مورد آزمایش این شرایط صحبت کنید اگر:
•    شما قبلاً جراحی رحم انجام داده اید و قاعدگی شما نامنظم یا متوقف شده است.
•    شما سقط های مکرر را تجربه می کنید.
•    در باردار شدن مشکل دارید.

پیشگیری از سندرم آشرمن

بهترین راه پیشگیری از سندرم آشرمن پرهیز از روش D و C است. ( به روش اتساع و کورتاژ اختصارا C&D گفته میشود.) در بیشتر موارد ، باید تخلیه پزشکی را به دنبال سقط جنین از دست رفته یا ناقص ، جفت باقی مانده یا خونریزی بعد از تولد انتخاب کرد.

در صورت نیاز به D و C ، جراح می تواند با استفاده از سونوگرافی خطر آسیب به رحم را کاهش دهد.

درمان سندرم آشرمن

سندرم آشرمن با استفاده از یک روش جراحی به نام هیستروسکوپی جراحی قابل درمان است. ابزار کوچک جراحی به انتهای هیستروسکوپ متصل شده و برای از بین بردن چسبندگی استفاده می شود. این روش همیشه تحت بیهوشی عمومی انجام می شود.

بعد از انجام این روش ، برای جلوگیری از عفونت ، به شما آنتی بیوتیک  و برای بهبود کیفیت پوشش رحم ، قرص های استروژن داده می شود.

برای بررسی موفقیت آمیز بودن عمل و عدم وجود چسبندگی در رحم ، انجام هیستروسکوپی مجدد در موعد بعدی انجام می شود.

به دنبال درمان ، احتمال بروز مجدد چسبندگی وجود دارد ، بنابراین پزشکان توصیه می کنند قبل از اقدام به بارداری یک سال صبر کنید تا اطمینان حاصل شود که این اتفاق نیفتاده است.

اگر قصد بارداری ندارید و شرایط باعث درد شما نمی شود ممکن است به درمان نیاز نداشته باشید.