سندروم پیش از قاعدگی

سندروم پيش از قاعدگي(PMS)،بیماری اي است که بر احساسات ، سلامت جسمی و رفتار یک زن در روزهای خاصی از چرخه قاعدگي،به طور کلی درست قبل از قاعدگی، تأثیر می گذارد. سندروم پيش از قاعدگي یک بیماری بسیار شایع است. علائم آن بیش از 90 درصد زنان را درگیر می کند درحالي كه بعضی از خانم ها بدون هیچ نشانه ای از سندروم پيش از قاعدگي و يا با علائم بسیار خفیفي از آن پریود می شوند. از نظر برخی، علائم سندروم پيش از قاعدگي ممکن است آنقدر شدید باشد که انجام فعالیت های روزمره مانند رفتن به محل کار یا مدرسه را نیز دشوار کند. سندروم پيش از قاعدگي زمانی از بین می رود که دیگر پریود شدن رخ نمیدهد؛ مانند دوران بارداري و يا بعد از یائسگي. پس از بارداری، امکان بازگشت سندروم پيش از قاعدگي وجود دارد، اما ممکن است علائم آن متفاوت باشد.علت سندروم پيش از قاعدگي ناشناخته است. با این حال، بسیاری از محققان معتقدند که این امر به تغییر در سطح دو هورمون جنسی و سروتونین در ابتدای چرخه قاعدگی مربوط است.
چرخه قاعدگی زنان به طور متوسط 28 روز طول می کشد. تخمک گذاری و آزاد شدن تخمک از تخمدان ها در روز 14 و قاعدگی یا خونریزی در روز 28 چرخه اتفاق می افتد. علائم سندروم پيش از قاعدگي می تواند از حدود روز 14 شروع شود و تا هفت روز پس از شروع قاعدگی ادامه یابد.

افسردگی در سندروم پيش از قاعدگي

برخی از زنان مبتلا به سطح شدید سندروم پيش از قاعدگي، دارای افسردگی تشخیص داده نشده هستند؛ اگرچه که افسردگی به تنهایی باعث ایجاد همه‌ی علائم نمی شود. سطح استروژن و پروژسترون در اوقات معینی از ماه افزایش می یابد. افزایش این هورمون ها می تواند باعث تغییر خلق و خو، اضطراب و تحریک پذیری شود. استروئیدهای تخمدان همچنین فعالیت قسمت هایی از مغز که با علائم قبل از قاعدگی مرتبط هستند را تعدیل می کنند.

تفاوت سندروم پيش از قاعدگي  و ديسفوريك پيش از قاعدگي

اگر علائم سندروم پيش از قاعدگي شما آنقدر شدید است که شما را از انجام کارهای عادی که در محل کار یا خانه انجام می دهید بازمی‌دارد، یا اگر بر نحوه ارتباط شما با افرادی که در زندگی شما هستند تأثیر می‌گذارد ، ممکن است دچار اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی (PMDD) باشید که نوع شدیدتری از سندروم پيش از قاعدگي است.75٪ زنانی که پریود می شوند ممکن است سندروم پيش از قاعدگي خفیف داشته باشند. این در حالی است که شیوع ديسفوريك پيش از قاعدگي بسیار کمتر است و تنها برای 3 تا 8 درصد زنان رخ می‌دهد. همچنین زنان با سندروم پيش از قاعدگي خفیف برای کنار آمدن با علائم ممکن است به کمک پزشک نیاز نداشته باشند اما زنان مبتلا به ديسفوريك ممکن است لازم باشد با پزشک خود در مورد راه های بهبود مشکلات صحبت کنند.

علائم سندروم پيش از قاعدگي

علائم سندروم پيش از قاعدگي معمولاً خفیف یا متوسط است كه شدت آن ها می تواند بسته به فرد و ماه متفاوت باشد. طبق تحقيقات مجله معتبري در آمريكا ، تقریباً 80 درصد زنان یک یا چند علامت را گزارش كردند که به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه‌ی آنها تأثیر نمی گذارد. همچنین20 تا 32 درصد زنان علائم متوسط تا شدیدی را گزارش دادند که برخی از جنبه های زندگی را تحت تأثیر قرار می دهد. اما از طرف دیگر 3 تا 8 درصد افراد ديسفوريك پيش از قاعدگي را گزارش كردند.
سندروم پيش از قاعدگي علائم مختلفی دارد كه مي تواند جسمي يا رواني باشد. همه علائمی که در این متن می‌آید می تواند نشانه سندروم پيش از قاعدگي باشد اما بیشتر زنان فقط تعداد کمی از این موارد را تجربه می‌کنند ، نه همه آنها.

علائم جسمی سندروم پيش از قاعدگي عبارتند از:

•    نفخ شکم
•    گرفتگی عضلات
•    درد سینه
•    گرسنگی
•    میل به غذا خصوصا شیرینی جات
•    سردرد
•    دردهای عضلانی
•    درد مفصل
•    دست و پا متورم
•    جوش
•    افزایش وزن
•    یبوست یا اسهال
•    حساسیت به نور یا صدا
•    تغییر در الگوی خواب

علائم روانی سندروم پيش از قاعدگي عبارت اند از:

•    تنش و مضطرب
•    افسردگی
•    گریه کردن
•    نوسانات خلقی
•    بی خوابی
•    دوری از جمع
•    احساس خستگی و عدم کنترل بر روی رفتار
•    خشم های شدید
•    فراموشکاری
•    از دست دادن تمرکز ذهنی
•    خستگی

کاهش علائم سندروم پيش از قاعدگي

سندروم پیش از قاعدگی قابل درمان نیست، اما می توان برای تسکین علائم گام برداشت. اگر شما فرم خفیف یا متوسطی از سندروم پیش از قاعدگی دارید، موارد زیر میتوانند گزینه های درمانی شما باشند:
•    برای کاهش خستگی حداقل هشت ساعت در شب بخوابید.
•    برای کاهش نفخ شکم و بهبود سلامت روان ورزش کنید.
•    ورزش و مطالعه باعث کاهش استرس میشود. پیشنهاد میگردد روزانه حدود 30 دقیقه ورزش کنید

برای درمان شناختی- رفتاری اقدام کنید

•    از کشیدن سیگار پرهیز کنید
•    برای تسکین دردهای عضلانی، سردرد و گرفتگی معده می توانید از داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن یا آسپرین استفاده کنید.
•    همچنین برای جلوگیری از نفخ و افزایش حجم آب بدن می توانید یک داروی ادرار آور را نیز امتحان کنید. داروها و مکمل ها را فقط طبق دستور و پس از مشورت با پزشک خود مصرف کنید.
عوامل خطر سندروم پيش از قاعدگي
عوامل خطر و ریسک فاکتورهای سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:
•    سابقه افسردگی یا اختلالات خلقی، مانند افسردگی پس از زایمان یا اختلال دو قطبی
•    سابقه خانوادگی  سندروم پيش از قاعدگي
•    سابقه خانوادگی افسردگی
•    خشونت خانگی
•    سوء مصرف مواد
•    ضربه جسمی
•    ضربه روحی

شرایط مرتبط با این سندرم شامل موارد زیر میشود:

•    دیسمنوره
•    اختلال افسردگی شدید
•    اختلال عاطفی فصلی
•    اختلال اضطراب فراگیر
•    روان گسیختگی

رابطه ي سندروم پيش از قاعدگي و افزايش سن

علائم سندروم پيش از قاعدگي ممکن است با رسیدن به اواخر دهه 30 یا 40 و نزدیک شدن به یائسگی بدتر از گذشته شود.این امر به ویژه در مورد زنانی که خلق و خوی آنها نسبت به تغییر سطح هورمون ها در طول چرخه قاعدگی حساس است، صادق است.  طی سال های منتهی به یائسگی، همراه با حرکت آرام بدن به سمت یائسگی ، سطح هورمون های شما نیز به شکلی غیر قابل پیش بینی بالا و پایین می شود و ممکن است یا همان تغییرات خلقی گذشته را داشته باشید و یا تغییراتی بدتر را تجربه کنید. بعد از یائسگی و زمانی که دیگر پریود نشوید، سندروم پيش از قاعدگي متوقف می شود.

تشخیص سندروم پيش از قاعدگي

هیچ دست‌آورد فیزیکی یا آزمایشگاهی برای تشخیص مثبت سندروم پیش از قاعدگی وجود ندارد اما اگر بخشی از الگوی پیش از قاعدگی قابل پیش بینی کردن باشد، ممکن است که پزشک علائم خاصی را به سندروم پيش از قاعدگي نسبت دهد.
برای کمک به ایجاد الگوی پیش از قاعدگی، پزشک ممکن است شما را وادارد كند که علائم و نشانه های خود را حداقل برای دو دوره قاعدگی در یک تقویم یا یک دفترچه خاطرات ثبت کرده و به روزی که برای اولین بار علائم سندروم پيش از قاعدگي مشاهده می شوند و روزی که از بین می روند ، توجه داشته باشید. یادتان باشد که حتماً روزهای شروع و پایان دوره قاعدگی خود را علامت گذاری کنید.
برخی اختلالات ديگر ممکن است از سندروم پيش از قاعدگي پیروی کنند. از جمله این شرایط میتوان سندروم خستگی مزمن، اختلالات تیروئید و اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب را نام برد.در نتیجه این شرایط، پزشک شما ممکن است آزمایشاتی مانند آزمایش عملکرد تیروئید یا آزمایش غربالگری خلق و خو را برای کمک به تشخیص واضح درخواست دهد.

عوارض سندروم پيش از قاعدگي

افسردگی و اختلالات اضطرابی شایع ترین شرایطی هستند که با سندروم پيش از قاعدگي همپوشانی دارند. علائم افسردگی و اضطراب مانند سندروم پيش از قاعدگي هستند و ممکن است قبل یا در طی دوره قاعدگی بدتر شوند.از عوارض ديگري كه ممكن است در پي سندروم پيش از قاعدگي مشاهده شود مي توان به موارد زير اشاره كرد:
•    سندروم خستگی مزمن: (ME / CFS)  برخی از خانم ها گزارش می کنند که علائم آنها اغلب قبل از پریود بدتر می شود. تحقیقات نشان می دهد که زنان دارای سندروم خستگي مزمن ممکن است خونریزی شدید قاعدگی و یائسگی زودرس داشته باشند.
•    سندروم روده تحریک پذیر  :(IBS) این سندروم باعث گرفتگی، نفخ و تولید گاز می شود. علائم سندروم روده تحريك پذير ممکن است درست قبل از پریود بدتر شود.
•    سندروم درد مثانه: زنان مبتلا به سندروم درد مثانه در طی سندروم پيش از قاعدگي بیشتر دچار گرفتگی دردناک می شوند.

سندروم پيش از قاعدگي  همچنین ممکن است برخی از مشکلات سلامتی مانند آسم، آلرژی و میگرن را بدتر کند.

درمان سندروم پيش از قاعدگي

برای بسیاری از زنان، تغییر سبک زندگی می تواند به تسکین علائم سندروم پيش از قاعدگي کمک کند اما بسته به شدت علائم، پزشک ممکن است یک یا چند دارو برای سندروم پیش از قاعدگی تجویز کند.
موفقیت داروها در تسکین علائم در زنان متفاوت است. داروهای تجویز شده‌ی معمول برای سندروم پیش از قاعدگی عبارتند از:
•    داروهای ضد افسردگی و بازدارنده بازجذب سروتونین
 این داروها به طور کلی روزانه مصرف می شوند اما برای برخی از زنان مبتلا به سندروم پيش از قاعدگي ، استفاده از داروهای ضد افسردگی ممکن است به دو هفته قبل از شروع قاعدگی محدود شود.
•    داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی
 مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی،مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم قبل و يا همزمان با شروع پریود، می تواند گرفتگی و ناراحتی پستان را کاهش دهد.
•    قرص هاي ادرار آور
گاهي اوقات ورزش و کاهش مصرف نمک برای کاهش وزن و تورم و نفخ سندروم پيش از قاعدگي کافی نیست، در اين مواقع مصرف قرص های ادرار آور می تواند به بدن کمک کرده تا مایعات اضافی را از طریق کلیه ها دفع کند. اسپیرونولاکتون (آلداکتون) دارویی ادرار آور است که می تواند به کاهش برخی از علائم سندروم پيش از قاعدگي کمک کند.
•    دارو های هورمونی پیشگیری از بارداری
اين داروها مي توانند تخمک گذاری را متوقف کنند و این اتفاق ممکن است علائم سندروم پيش از قاعدگي را تسکین دهد.

سبك زندگي و درمان ها خانگي براي سندروم پيش از قاعدگي

گاهی اوقات می توانید علائم سندروم پیش از قاعدگی را با ایجاد تغییر در رژيم غذايي، ورزش و به طور كلي سبك زندگي، کنترل یا کاهش دهیم. در اين جهت مي توانيد موارد زیر را امتحان کنید:
•    رژیم غذايي خود را اصلاح کنید
برای کاهش نفخ و احساس سیری،از وعده های غذایی کم حجم و مکرر استفاده كنيد.
مصرف نمک و غذاهای شور را کاهش دهید تا نفخ شکم و احتباس مایعات کاهش یابد.
غذاهای حاوی کربوهیدرات های پیچیده مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل را انتخاب کنید.
غذاهای غنی از کلسیم را انتخاب کنید. اگر نمی توانید لبنیات مصرف کنید یا در رژیم غذایی خود کلسیم کافی دریافت نمی کنید، یک مکمل کلسیم روزانه می تواند به شما کمک کند.
از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید.

•    ورزش را در برنامه معمول خود بگنجانید
حداقل 30 دقیقه پیاده روی سریع، دوچرخه سواری، شنا یا سایر فعالیت های هوازی را در بیشتر روزهای هفته انجام دهید. ورزش منظم روزانه می تواند به بهبود سلامت کلی شما کمک کرده و علائم خاص مانند خستگی و روحیه افسردگي را برطرف کند.

•    استرس را کاهش دهید
برای آرامش و از بین بردن استرس، یوگا یا ماساژ را امتحان کنید. هم چنين بهتر است برای کمک به کاهش سردرد، اضطراب و بی خوابی تمرینات آرامش عضلات پیشرونده یا تنفس عمیق را انجام دهید

•    به اندازه کافی بخوابید.

•    علائم خود را برای چند ماه ثبت کنید.
برای شناسایی عوامل محرک و زمان علائم آن، یک پرونده ثبت کنید. این به شما امکان می دهد تا از استراتژی هایی بهره ببرید که ممکن است به کاهش این عوامل محرک کمک کند.

تغذیه و رژیم درمانی در سندروم پيش از قاعدگي

تغییرات جزئی در رژیم غذایی شما ممکن است به کاهش یا کنترل علائم سندروم پیش از قاعدگی کمک کند.
شش روش برای تغییر در انتخاب مواد غذایی و عادات غذایی وجود دارد که می تواند احساس شما را در هر ماه بهبود بخشد.
۱.  افزايش مصرف کربوهیدرات های پیچیده

نوسانات شدید سطح انسولین دلیل اصلی تمایل به پرخوري و بدخلقی است. کربوهیدرات های پیچیده مواد مغذی مهمی هستند که با گذشت زمان به آرامی وارد جریان خون شما می شوند و به شما کمک می کنند تا این پرخوري را کاهش داده و روحيه ي بهتري داشته باشيد.
غلات کامل، لوبیا و جو همگی نمونه هایی از غذاهای غنی از کربوهیدرات های پیچیده هستند. میوه ها و سبزیجات نیز منابع خوبی به شمار می آیند.
۲. افزايش مصرف کلسیم و ویتامین D
برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف زیاد کلسیم و ویتامین D ممکن است به کاهش سندروم پيش از قاعدگي کمک کند. سعی کنید غذاهایی مانند شیر کم چرب، ماست و پنیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. اگر نمی توانید لبنیات ميل كنيد، مصرف یک مکمل کلسیم و ویتامین D را حتما در نظر داشته باشید.
۳.كاهش مصرف نمک
سدیم می تواند مایعات را در بدن شما حفظ کند. اگر نفخ، متورم شدن دست و پا یا حساسیت نواحی سینه ای بخشی از مشکلات دوره ماهانه شماست، میزان نمک رژیم خود را کاهش دهید.
نمک در بسیاری از مواد غذایی و غذا های فرآوری شده وجود دارد. درنتیجه سعی کنید وعده های غذایی را بیشتر خودتان بپزید و از مصرف مواد غذايي بسته بندی و فرآوری شده خودداری کنید.

۴. الکل و کافئین را محدود کنید
اعتماد به قهوه برای کمک به نخوابیدن و یک لیوان الکل برای کمک به شما در از بین بردن فشار خون باعث می شود که سندروم پيش از قاعدگي شما بدتر شود.  کافئین و الکل می توانند خواب شما را مختل کنند. همچنین کافئین می تواند علائم سندروم پيش از قاعدگي را تشدید کند.
۵. دوز مورد نیاز آهن دریافت کنید
هنگام قاعدگی به علت خونريزي مقدار قابل توجهی آهن از دست می دهید. بنابراین دریافت مقدار کافی ماده مغذی از غذا، قبل و در طول دوره قاعدگی مهم است.مصرف مواد غذايي غنی از آهن به میزان کافی می تواند خطر ابتلا به کم خونی را کاهش دهد.
گوشت هایی مانند گوشت گاو، استیک گوشت بره و همچنین غذاهای دریایی منابع خوبی هستند. اگر گیاه خوار هستید، پزشکتان ممکن است گزینه های دیگری از جمله مکمل های آهن را پیشنهاد دهد.
۶. حجم كم و تعداد زياد وعده هاي غذايي
علاوه بر تغییرات ذکر شده در رژیم غذایی، ممکن است بخواهید زمان و نحوه سرو وعده هاي غذايي را نیز در نظر بگیرید. براي مثال به جای سه وعده غذایی بزرگ در روز، شش وعده غذایی کوچک را امتحان کنید.  با این کار قند خون شما در طول روز پایدار خواهد ماند؛ اتفاقی که می تواند به بهبود علائم کمک کند.
به طور كلي مي توانيد با رعايت نكاتي در رژيم غذايي خود به بهبود سندروم پيش از قاعدگي كمك كنيد در اين راستا هم چنين بهتر است نكات زير را نيز رعايت كنيد:
•    نوشیدن مایعات فراوان برای تسکین نفخ شکم
•    داشتن یک رژیم غذایی متعادل برای بهبود سلامت و سطح انرژی روزانه ، این رژیم غذايي به معنای مصرف مقدار زیادی میوه و سبزیجات و کاهش مصرف قند، نمک، کافئین و الکل است.
•    مصرف مکمل هایی مانند اسید فولیک، ویتامین  B6 ، کلسیم و منیزیم برای کاهش گرفتگی عضلات و تغییرات خلقی
•    مصرف ویتامین D برای کاهش علائماز غذاهای سالم مانند غلات سبوس دار، میوه ها و سبزیجات استفاده کنید.
•    سعی کنید کلسیم کافی از غذاها دریافت کنید و لبنیات ، سبزیجات برگ سبز و ماهی قزل آلا را در برنامه غذایی خود فراموش نکنید.