اضطراب

به گفته مراکز کنترل بیماری ها شیوع اضطراب در کشورهای پیشرفته بین 13/6% تا 28/8% می باشد و در کشورهای توسعه یافته بیش از کشورهای در حال توسعه است. علل اصلی اضطراب به خوبی شناخته نشده است. اشکال مختلف اضطراب به شرح زیر می باشد:

• اختلال اضطراب عمومی
•  اختلال وحشت
•  اختلال وسواسی بی اختیار
•   اختلال استرس پس از آسیب
• اختلال اضطراب اجتماعی

وجه مشترک تمام این اختلالات علائم احساسی،  جسمی و عصبی شدید است که به خوبی کنترل نمی شوند و توسط شرایط یا موقعیت خاص و یا بدون محرک خاص تحریک می شوند. از یک منظر، اضطراب که به صورت افزایش آگاهی فرد از محیط اطراف و خطرات احتمالی بیان می شود، می تواند به عنوان مزیت تکاملی در مواجهه با تهدیدات در نظر گرفته شود. اما در صورتی که این مکانیسم مداوم و ناتوان کننده شود، اضطراب سبب آسیب های شدیدی می شود. اضطراب علل ارثی نیز دارد. به نظر می رسد که سیستم پاسخ اضطراب و وحشت، در سنین پایین شکل می گیرد و الگو های هورمونی و مغزی ایجاد می کند که تثبیت می شوند.

اضطراب شایعترین اختلال ذهنی است. تخمین زده می شود که از هر 7 نفر یک نفر در دوره ای 12 ماهه تحت تأثیر آن قرار خواهد گرفت. اضطراب یک روند پیچیده فکرشناسی است به تعامل بین ژنهای مستعد و فاکتورهای محیطی ربط دارد.

آسیب شناسی اختلال اضطراب

در مغز ساختاری به نام مرکز تهدید وجود دارد که محرک های مربوط به ترس را پردازش کرده و سبب اضطراب می شود. سپس مرکز تهدید به سایر قسمت های مغز پیام رسانی می کند تا بدن را برای مقابله با شرایط استرس زا آمده کند. شرایط سخت زندگی که استرس را القا می کنند، می تواند اختلالات اضطراب را تشدید کند و مشاوره می تواند در رفع آن مفید باشد. از جمله این موارد می توان به استرس روابط احساسی یا زناشویی،  استرس شغلی اشاره کرد. هم چنین عوامل استرس زای فیزیولوژیکی زیر نیز در القای استرس نقش دارند از جمله:

• اختلالات خواب
• یائسگی
• بیماری تیروئید
• آلرژی های غذایی
• عدم تعادل هورمونی
• اختلال عملکرد غده آدرنال

اضطراب می تواند علائم جسمی و احساسی زیر را در فرد ایجاد کند از جمله:

• ضربان بالای قلب
• تنفس سطحی
•  تعریق
•  احتیاط بیش ازحد
• مشکلات خواب

تغذیه درمانی پزشکی در اختلال اضطراب

درمان های تغذیه ای که علل زمینه ای اضطراب را مورد هدف قرار می دهند، می توانند مؤثر باشند. افزایش قند در واکنش به مصرف مواد غذایی می تواند اضطراب را تحریک کند و در صورتی که حملات در نزدیکی ظهر یا بعد از ظهر شدیدتر باشند یا 60-30 دقیقه بعد از یک وعده یا نوشیدنی قندی احتمال ایجاد اضطراب نیز بیشتر می شود. کافئین این مسئله را بدتر می کند و حتی باعث علائم شدید افت قند خون می شود. شواهد علمی نشان می دهد که رژیم غذایی ضعیف با افزایش خطر ابتلا به اضطراب همراه است پس بهبود کیفیت رژیم غذایی می تواند به ما کمک کند.

کمبود های تغذیه ای بخصوص کمبود ویتامین D،  ویتامین های گروه B و منیزیم باعث افزایش استرس می شوند و اضطراب می تواند باعث افزایش دفع منیزیم شود. طی مطالعات صورت گرفته نشان داده شد که تزریق منیزیم، اضطراب شدید و پریشانی را در بیماران بستری بطور قابل توجهی کاهش داد. هم چنین تجویز یک مولتی ویتامین با 100 میلی گرم منیزیم و ویتامین های B با دوز بالا نیز اضطراب را کاهش می دهد. البته باید به این نکته اشاره کرد که ویتامین های B در دوز بالاتر از میزان مصرف توصیه شده آن ها در انواع متعددی از اضطراب و فارغ از اینکه کمبود وجود داشته یا نه، مفید است. ویتامین ها و مواد معدنی مؤثر در کاهش استرس عبارت اند از:

• ویتامین   B 9(فولات)
•  ویتامین B12 
• ویتامین C
• ویتامین E
• مصرف گیاهان دارویی
• منیزیم
•  روی
• چربی امگا 3
• اسید آمینه تریپتوفان

کمبود ویتامین D به ویژه در میان سالمندان و افرادی که زمان زیادی را در نور آفتاب طبیعی نمی گذرانند شایع است. ویتامین D عملکرد سالم مغز را پشتیبانی می کند و ممکن است انتقال دهنده های عصبی را تنظیم کند. هم چنین پزشکان فکر می کنند ویتامین D نقش مهمی در ایجاد انگیزه و لذت بازی دارد. مصرف گیاهان دارویی برای مدیریت اضطراب توصیه می شود که معمولا خطرات بسیار کمتری نسبت به دارو ها دارند.

غذاهایی که به کاهش اضطراب کمک می کنند

• غذاهای سرشار از منیزیم مانند سبزیجات برگ، حبوبات، آجیل، دانه ها و غلات کامل ممکن است به فرد کمک کند احساس آرامش بیشتری کند.
• روی رژیم غذایی موجود در بادام زمینی، گوشت گاو و زرده تخم مرغ، ممکن است با اضطراب پایین تر مرتبط باشد.
• رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 ممکن است به کاهش اضطراب کمک کند. ماهی های چرب مانند ماهی قزل آلا، آجیل و دانه هایی مانند گردو و دانه کتان و روغن کلزا و روغن زیتون منابع خوبی هستند.
• ویتامین های گروه B موجود در آووکادو، بادام و غلات غنی شده باعث کاهش استرس و ایجاد یک حس خوب می شود.
• غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مانند لوبیا خشک شده به صورت لوبیا سیاه و قرمز، میوه هایی مانند سیب، گیلاس و آلو، آجیل مانند گردو و سبزیجات مانند کنگر فرنگی، کلم، اسفناج، چغندر و کلم بروکلی ممکن است به کاهش علائم اختلالات اضطرابی نیز کمک کنند.
• ادویه هایی مانند زردچوبه و زنجبیل نیز ممکن است فوایدی داشته باشند.
• غذاهای سرشار از پروبیوتیک مانند ترشی، ماست و کفیر با کاهش اضطراب اجتماعی در ارتباط هستند.

راهکار های دیگر جلوگیری از اضطراب

• عدم پرهیز از وعده های غذایی: انجام این کار ممکن است باعث افت قند خون شود که باعث احساس لرز شما می شود و ممکن است اضطراب را بدتر کند.
• جلوگیری از مصرف الکل و کافئین