تنگی ها و انسداد گوارشی

شرایطی مانند بیماری کرون و دیورتیکولیت می تواند باعث انسداد روده کوچک شود. برخی از مواد داخل روده می توانند از روده عبور کنند، اما برای برخی مواد غذایی اینگونه نیست و دستگاه گوارش با چالش رو به رو می شود.
پزشک ممکن است توصیه کند افراد مبتلا به انسداد گوارشی، از رژیم غذایی کم فیبر پیروی کنند تا بتوانند عمل دفع را راحت تر انجام دهند. رژیم غذایی کم فیبر شامل پرهیز از مصرف غذاهای سبوس دار، سبزیجات خام و آجیل است.

عمل جراحی در انسداد گوارشی

اگر دارو یا تغییرات رژیم غذایی باعث رفع ایلئوس نشود یا انسداد شدید باشد، ممکن است فرد به عمل جراحی نیاز داشته باشد.
روش های جراحی شامل از بین بردن انسداد یا ترمیم قسمت آسیب دیده روده است.
بزرگسالان مسن یا افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ ممکن است کاندید های مناسبی برای جراحی گسترده گوارشی نباشند. در عوض، ممکن است استنت روده برای آن ها توصیه شود تا روده باز شود و اجازه داده شود که مواد در روده راحت تر عبور کنند.
در بعضی موارد، ممکن است فرد نیاز به برداشتن کل روده خود داشته باشد. در این حالت، جراح استومی را انجام می دهد. در این عمل شکافی ایجاد می کنند که به آن استوما گفته می شود و به مدفوع اجازه می دهد تا از روده داخل کیسه شود.
اگرچه استومی به مراقبت نیاز دارد، اما فرد می تواند بدون روده زندگی سالم داشته باشد.

تغذیه پس از عمل جراحی در انسداد گوارشی

پس از عمل جراحی انسداد روده، 3 تا 7 روز در بیمارستان خواهید بود. اگر عمل جراحی شما یک عمل اورژانسی باشد ممکن است مجبور به ماندن طولانی تر شوید.
همچنین اگر مقدار زیادی از روده کوچک شما برداشته شود یا دچار مشکل گسترده ای شوید ممکن است نیاز به ماندن بیشتر داشته باشید.
تا روز دوم یا سوم، به احتمال زیاد می توانید مایعات شفاف بنوشید. مایعات غلیظ تر و سپس غذاهای نرم به محض شروع دوباره کار روده شما اضافه می شوند.
اگر مقدار زیادی از روده کوچک شما برداشته شد، شما ممکن است برای مدت زمانی نیاز به تغذیه مایع از طریق ورید (IV) داشته باشید. یک تغذیه وریدی ویژه برای تحویل مواد غذایی به بدن، در ناحیه گردن یا سینه فوقانی شما قرار انجام خواهد شد.

رژیم غذایی مایعات شفاف

مواد غذایی مجاز در رژیم غذایی مایعات شفاف:

•    چای (با لیمو و شکر)
•    سوپ بی چربی و کاملا صاف شده
•    نوشابه، آبمیوه صاف شده، آبمیوه های تجاری 
•    ژله ساده
•    بستنی یخی
•    شکر، قند، آبنبات ساده، عسل
•    مکمل های تغذیه ای بدون باقیمانده و لاکتوز

مواد غذایی غیر مجاز در رژیم غذایی مایعات شفاف:

•    سوپ های دارای خامه، کره یا روغن
•    بستنی، کرم، موس، سایر دسرها 
•    آبمیوه صاف نشده 
•    آب آلو
•    آب سبزیجات 
•    شیر و نوشیدنی های دارای شیر
•    فلفل و ادویه ها

رژیم غذایی نرم

به طور کلی، رژیم غذایی نرم باید از مواد غذایی نرم باشند و همچنین به راحتی هضم شوند.

چند نمونه از غذاهای مجاز در رژیم غذایی نرم:

•    سبزیجات: هویج پخته شده نرم، لوبیا سبز، اسفناج پخته شده خرد شده، کدو سبز پخته شده بدون دانه، گل کلم بروکلی خوب پخته شده و غیره.
•    میوه ها: سیب پخته شده یا پوست کنده، موز، آووکادو، هلو رسیده، گلابی پخته شده، میوه های پوره شده و غیره.
•    تخم مرغ: تخم مرغ کامل یا سفیده تخم مرغ، سالاد تخم مرغ پخته شده
•    فرآورده های لبنی: ماست، پنیر نرم، پودینگ و غیره؛ محصولات لبنی کم چرب به طور معمول برای افرادی که از عمل جراحی دستگاه گوارش یا بیماری بهبود می یابند توصیه می شود.
•    غلات و نشاسته ها: سیب زمینی های پوره شده، سیب زمینی های شیرین، کدو تنبل پخته شده، دانه های نرم و مرطوب مانند جو، پنکیک ها و نودل نرم و غیره.
•    گوشت، مرغ و ماهی: مرغ ریز خرد شده یا سالاد مرغ (بدون سبزیجات خرد شده یا میوه مانند کرفس یا سیب)، ماهی پخته شده یا کبابی نرم و غیره.
•    سوپ ها: سوپ های پوره شده یا آبگوشتی با سبزیجات پخته شده نرم
•    متفرقه: سس، ژله های بدون دانه و مربا
•    نوشیدنی ها: آب، چای، آب میوه های بدون پالپ و اسموتی ها

مواد غذایی ممنوع در رژیم غذایی نرم:

•    سبزیجات: سبزیجات خام، سبزیجات سرخ شده، سبزیجات با دانه یا پوست
•    میوه ها: میوه های تازه (با برخی موارد استثنا مانند آووکادو و موز)، میوه هایی با پوست و دانه، میوه های خشک، میوه های بسیار اسیدی مانند لیمو
•    محصولات لبنی: پنیرهای سخت، پنیرهای با آجیل یا میوه خشک شده در آن ها، ماست با مواد افزودنی مانند شکلات یا آجیل
•    غلات و نشاسته ها: کراکرهای سخت، نان های جویدنی یا خشک و ترد، نان های با فیبر بالا به خصوص نان های سبوس دار، سیب زمینی سرخ شده و پاپ کورن
•    گوشت، مرغ و ماهی: قسمت های سخت گوشت، ماهی سرخ شده یا مرغ، گوشت های فرآوری شده با چربی بالا، سوپ یا خورش با قطعات سخت گوشت
•    چربی ها: آجیل، دانه ها، کره های آجیل های ترد
•    متفرقه: آب نبات های جویدنی
•    غذاهای تند یا تحریک کننده: فلفل دلمه ای، سس گوجه فرنگی، غذاهای تحریک کننده تولید گاز در روده مانند کلم و لوبیا 
•    نوشیدنی: الکل و نوشیدنی های کافئین دار

تغییرات پیشنهادی رژیم غذایی در موارد انسداد گوارشی

•    خوردن وعده های کوچک غذایی در بیشتر اوقات 
•    خوب جویدن غذا
•    اجتناب از مصرف مقادیر زیاد غذا های پرفیبر مانند غلات سبوس دار و آجیل 
•    قطع مصرف کافئین، که می تواند روده را تحریک کند.
•    اجتناب از غذاهای سفت و سخت، سبزیجاتی مانند کرفس یا برخی گوشت ها
•    میوه و سبزیجات را پوست بگیرید تا هضم آن ها راحت تر شود.
•    طبخ غذا تا زمانی که نرم شود.
•    تمرکز روی خوردن غذاهای مرطوب مانند غذاهای دارای سس های سالم
تغییرات زیر در شیوه زندگی می تواند به تقویت سلامت دستگاه گوارش کمک کند:
•    ورزش بیشتر
•    هیدراته نگه داشتن بدن
•    تلاش برای محدود کردن استرس
•    اجتناب یا ترک سیگار
•    نوشیدن کمتر الکل

رژیم غذایی اصلاح شده فیبر برای پیشگیری از انسداد روده 

این رژیم غذایی به منظور کاهش خطر ابتلا به عوارض ناشی از انسداد روده به دلیل تنگ شدن روده یا دلایل دیگر طراحی شده است. 

نکات کلی 

•    همه مواد غذایی را خوب بجوید. اگر نمی توانید غذا را کاملاً بجوید، باید از مصرف آن اجتناب کنید.
•    غذای خود را به خوبی طبخ کنید؛ این باعث می شود بعضی از غذاها راحت تر جویده شوند.
•    بعضی از افراد برای جلوگیری از علائم، دریافتند که برای جلوگیری از این علائم نیاز به مصرف غذاهای نرم و پوره دارند.
•    رژیم غذایی با فیبر نامحلول کم را دنبال کنید.

 فیبر چیست؟

فیبر بخشی از گیاه است که انسان قادر به هضم آن نیست. از روده ها تا حد زیادی بدون تغییر عبور می کند و بخش عمده ای از آن به صورت مدفوع دفع می شود. همچنین می تواند به عنوان یک اسفنج برای جذب مایعات و نرم شدن مدفوع عمل کند. انواع فیبر دو نوع فیبر محلول و نامحلول هستند. بیشتر غلات، حبوبات، میوه و سبزیجات مخلوطی از هر دو نوع را دارند.
فیبر نامحلول در قسمت سخت و خشن گیاه یافت می شود؛ به عنوان مثال پوست و دانه. 
منابع عمده فیبرهای نامحلول عبارتند از: 
•    سبوس (گندم، ذرت، برنج)
•    میوه و سبزیجات 
•    لوبیا، عدس و نخود فرنگی
•    جو، پسیلیم و دانه کتان

چرا باید مصرف فیبر نامحلول را کاهش داد؟ 

برای یک فرد سالم، مصرف فیبر زیاد برای سالم ماندن روده مفید است. اما در افرادی که در معرض انسداد گوارشی هستند، میزان باقی مانده مواد غذایی که از قسمت های باریک روده عبور می کند، کاهش می یابد و می تواند به کاهش علائم کمک کند. 

چگونه مصرف فیبر را اصلاح کنیم؟ 

•    ساقه، دانه و پوست را از میوه و سبزیجات جدا کنید. 
•    سبزیجات را خوب خرد کرده و بپزید. 
•    مصرف میوه ها و سبزیجات سفت و سخت را کاهش دهید. این غذاها را در صورت امکان ریز و خرد کنید (به عنوان مثال کرفس، انبه).
•    از مصرف میوه های خشک، آجیل و دانه ها خودداری کنید.
•    آبمیوه ها و سبزیجات را صاف کنید. 
•    از مصرف سبزیجات، نان های دارای فیبر بالا و غلات خودداری کنید. در صورت امکان از انواع تهیه شده با آرد سفید استفاده کنید. 

چگونگی جلوگیری از یبوست در رژیم غذایی اصلاح شده

•    به دنبال مصرف سبزیجات پوره یا نرم و به خوبی پخته شده باشید. 
•    اطمینان حاصل کنید که آب زیادی می نوشید. از متخصص تغذیه خود بپرسید که چه مقدار آب باید در روز بنوشید. بیشتر افراد به حدود 6 تا 8 لیوان آب در روز نیاز دارند. 
•    اگر هنوز یبوست دارید، ممکن است مصرف ملین ها مفید باشد (به عنوان مثال کلوکسیل و سنا یا لاکتولوز).