تعریف آلزایمر:
آلزایمر یک بیماری التهابی پیش رونده از دسته بیماری های نورودژنراتیو و بارز ترین بیماری دسته ی زوال عقل می باشد .
ابتدا با فراموش کردن موارد جزئی مثل فراموش کردن نام افراد ، مکان ها یا زمان بروز حوادث یا فراموش کردن ساعت ؛ سپس با اختلال در برنامه ریزی ، بی نظمی ، سردرگمی ، گم کردن وسایل و اضطراب و حتی شک و بدبینی نسبت به نزدیکان دیده میشود. از دیگر مشکلات فرد مبتلا به آلزایمر میتوان به بروز توهم و هذیان نیز اشاره کرد.
اگر بخواهیم بیماری آلزایمر را در مراحل مختلف تعریف کنیم ، میتوان برای این بیماری سه مرحله در نظر گرفت؛ که در مرحله اول فرد دچار فراموش کردن ، سردرگمی ، بی نظمی و مشکلات جزیی مثل ندانستن ساعت میشود. درمرحله ی دوم خواب آشفته ، افسردگی، اضطراب ، ناامیدی ، توهم و نیاز به کمک دیگران دیده میشود و سپس در مرحله ی آخر نیاز به حمایت شدید به وجود می آید . بروز مشکلات در غذا خوردن مثل دیسفاژی و کاهش وزن، بی اختیاری ادرار و مدفوع از دیگر علایم این مرحله می باشد.
عوامل بروز بیماری آلزایمر :
یکی از مهم ترین عوامل بروز بیماری آلزایمر ، افزایش سن می باشد . از عوامل دیگر میتوان به سابقه ی خانوادگی، بیماری های قلبی عروقی، سبک زندگی نادرست ، تغذیه ناسالم ، استرس ها و تنش های روانی مانند افسردگی و در معرض فلزات قرار گرفتن اشاره کرد.
پس از مشاهده ی علائم اولیه مثل فراموش کردن و سردرگمی ، میتوان با مراجعه به روانپزشک و انجام تست های کلامی و روانشناسی و هم چنین با انجام اسکن های مغزی ، بیماری آلزایمر را تشخیص داد.
پیشگیری از آلزایمر:
پیشگیری از آلزایمر با کنترل بیماری های قلبی _عروقی ، سبک زندگی صحیح ، مراودات اجتماعی ، حل جدول، یادگرفتن موسیقی ، ورزش کردن ، عدم استعمال دخانیات و الکل ، کنترل وزن و تغذیه ی سالم امکان پذیر می باشد.
درمان آلزایمر :
متاسفانه تا کنون برای درمان آلزایمر ، درمان خاصی پیدا نشده است و درمان های موجود _ اعم از دارویی و غیر دارویی _ تنها از بدتر شدن این بیماری جلوگیری می کنند.
در درمان آلزایمر در کنار درمان های دارویی ، درمان های غیر دارویی نیز کمک کننده هستند . مثل افزایش مهارت های حل مساله ، مهارت های زبان ، ورزش کردن ، سبک زندگی به دور از استرس های روانی و تنش ها و تغذیه ی سالم.
تغذیه در آلزایمر:
همانطور که میدانیم ، همیشه پیشگیری بهتر از درمان بوده و تغذیه نیز یکی از عوامل موثر در بروز هر بیماری می باشد . بیماری آلزایمر نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تغذیه در آلزایمر برای پیشگیری ، کنترل و جلوگیری از وخیم تر شدن اوضاع ، اهمیت زیادی دارد . در رابطه با مواد غذایی موثر در آلزایمر ، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سبزیجات مخصوصا سبزیجات دارای برگ های سبز تیره مانند اسفناج ،کاهو ها و ...
- آجیل ها و مغز ها
- میوه های دارای رنگ های تند و شارپ مانند توت سیاه ، انگور قرمز ، بری ها
- حبوبات و لوبیا ها
- غلات کامل و سبوس دار
- استفاده از گوشت ماکیان و طیور به جای گوشت قرمز و گوشت های فرآوری شده نظیر سوسیس و کالباس .
- جایگزین کردن روغن زیتون به جای سایر روغن های گیاهی و حذف روغن های جامد و اشباع شده ، مصرف فرآورده های تخمیری و دارای پروبیوتیک مانند ماست ها و دوغ و کفیر و ... .
- محققان رژیمی را تحت عنوان رژیم MIND طراحی کرده اند که بر مبنای موارد ذکر شده می باشد . رژیم MIND تلفیقی از رژیم مدیترانه ای و توصیه های رژیمی برای متوقف کردن فشار خون بالا (DASH) می باشد که رژیم هایی سرشار از آنتی اکسیدان هستند و بر مبنای بهبودی و جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی استوارند .
توصیه هایی از رژیم MIND :
- حداقل شش بار در هفته سبزیجات و روزی یک بار از سبزیجات برگ سبز بخورید.
- حداقل پنج بار در هفته آجیل بخورید.
- هر هفته بیش از سه بار لوبیا مصرف کنید.
- هر روز حداقل سه وعده غلات کامل بخورید.
- حتماً در طی هفته حداقل دو بار مرغ و انواع توت ها را تهیه و مصرف کنید.
- حداقل هفته ای یک بار ماهی بخورید.
- غذا را به طور عمده با روغن زیتون بپزید وکره و مارگارین را به کمتر از یک قاشق غذاخوری در روز محدود کنید .
- مصرف شیرینی ها را محدود کنید.
- در هفته کمتر از چهار وعده گوشت قرمز مصرف کنید.
- غذای سرخ شده ، فست فود و همچنین مصرف هر نوع پنیر را به کمتر از یک بار در هفته ، محدود کنید.
