پانکراس

پانکراس چیست؟

پانکراس یا لوزالمعده یک غده مسطح طولانی است که در اعماق شکم قرار دارد. از آنجا که علائم اختلالات و بیماری های لوزالمعده در زندگی روزمره ما دیده یا احساس نمی شود، بیشتر مردم از پانکراس به اندازه سایر قسمت های بدن خود اطلاعی ندارند. لوزالمعده بخش مهمی از سیستم گوارشی است که کنترل کننده قند خون است.

پانکراس کجاست؟

لوزالمعده در اعماق شکم قرار دارد. بخشی از لوزالمعده بین معده و ستون فقرات مستقر شده است و قسمت دیگر آن در منحنی اثنی عشر (قسمت اول روده کوچک) قرار دارد. 

برای تجسم موقعیت لوزالمعده، می توانید از این روش استفاده کنید: انگشت شست و انگشت کوچک دست راست خود را به یکدیگر بچسبانید و سه انگشت دیگر را در کنار هم و راست نگه دارید. سپس، دست خود را در مرکز شکم خود درست زیر دنده های پایینی خود قرار دهید، طوری که انگشتان دست راست شما، سمت چپ را نشان دهند. دست شما شکل تقریبی لوزالمعده را نشان خواهد داد و در سطح تقریبی لوزالمعده شما خواهد بود.

به دلیل قرارگیری عمیق لوزالمعده، تومورهای لوزالمعده به ندرت قابل لمس هستند (با فشار دادن روی شکم قابل احساس اند). این مسئله توضیح می دهد که چرا بیشتر علائم سرطان لوزالمعده تا زمانی که تومور به اندازه کافی بزرگ نباشد، ظاهر نمی شوند مگر تا زمانی که عملکرد پانکراس یا سایر ارگان های اطراف مانند معده، اثنی عشر، کبد یا کیسه صفرا را مختل کند.

بخش های پانکراس

پزشک شما ممکن است هنگام بحث درباره بیماری های مرتبط با پانکراس، به بخش های مختلف آناتومیک لوزالمعده مراجعه کند. آن بخشی از لوزالمعده که تومور در آن بوجود آمده است، بر علائم ایجاد شده و نحوه درمان آن تأثیر می گذارد. لوزالمعده به چهار قسمت اصلی تقسیم می شود.

 

 

آناتومی پانکراس
سر وسیع ترین قسمت لوزالمعده است. لوزالمعده در قسمت راست شکم یافت می شود که در منحنی اثنی عشر قرار دارد. با استفاده از قیاس دست از قبل، سر لوزالمعده با کف دست مطابقت دارد.	سر
قسمت چنگک مانند بخشی از سر لوزالمعده است که به سمت قسمت پشت شکم قلاب می کند و در اطراف دو رگ خونی بسیار مهم، شریان سرخرگی و سیاهرگی مزانتریک بالایی قرار دارد. این قسمت با انگشت کوچک و انگشت شست شما مطابقت دارد.	قسمت چنگک مانند
گردن بخش نازک غده بین سر و تنه لوزالمعده است. با استفاده از قیاس دست، گردن با اولین ناخن های شما مطابقت دارد.	گردن
تنه قسمت میانی پانکراس و بین گردن و دم است. سرخرگ و سیاهرگ مزانتر بالا، پشت این قسمت از لوزالمعده است. با استفاده از قیاس دست، تنه با وسط انگشتان شما مطابقت دارد.	تنه
دم نازک لوزالمعده در سمت چپ شکم، در مجاورت نزدیک با طحال است. با استفاده از قیاس دست، دم با نوک انگشتان 2 ، 3 و 4 شما مطابقت دارد.	دم

 

 

اجزای عملکردی پانکراس

لوزالمعده در واقع شامل دو غده است که با هم در یک ارگان ترکیب می شوند. قسمت عمده لوزالمعده از سلول های «اگزوکرین» یا «غدد برون ریز» تشکیل شده است که برای کمک به هضم غذا، آنزیم تولید می کنند. این سلول ها آنزیم های خود را درون لوله هایی (به نام مجاری) آزاد می کنند که در نهایت به هم می پیوندند تا مجرای اصلی لوزالمعده تشکیل شود. مجرای اصلی لوزالمعده، طول لوزالمعده را طی می کند و مایعات تولید شده توسط سلول های برون ریز را به داخل اثنی عشر یا دوازدهه (قسمت اول روده کوچک) تخلیه می کند.
دومین مؤلفه عملکردی لوزالمعده، «اندوکرین» یا «غدد درون ریز» است. غدد درون ریز لوزالمعده از جزایر کوچک سلولی تشکیل شده است که جزایر لانگرهانس نامیده می شوند. این سلول های غدد درون ریز، ترشحات خود را در مجاری لوزالمعده رها نمی کنند. در عوض هورمون هایی مانند انسولین و گلوکاگون را وارد جریان خون می کنند و این هورمون ها به نوبه خود به کنترل قند خون (گلوکز) کمک می کنند.

دو جزء عملکردی پانکراس دو فعالیت مهم را در بدن ما انجام می دهند

با بزرگ شدن تومورهای لوزالمعده، در هر دو عملکرد مهم لوزالمعده اختلال ایجاد می شود. هنگامی که تومورها سیستم اگزوکرین را مسدود می کنند، ممکن است بیماران درد ناشی از ترشح غیر طبیعی آنزیم های گوارشی به روده را احساس کنند. هضم ناقص غذا نیز می تواند مشکلات گوارشی مانند اسهال را ایجاد کند. هنگامی که تومورها عملکرد غدد درون ریز لوزالمعده را از بین می برند، بیماران ممکن است به دیابت شیرین مبتلا شوند (سطح غیر طبیعی قند خون).

اکثریت قریب به اتفاق تومورهای پانکراس در قسمت برون ریز آن ایجاد می شوند و به ندرت، تومورها در قسمت غدد درون ریز پانکراس بوجود می آیند که در این حالت تومورهای غدد درون ریز به اختصار "تومورهای جزایر سلولی" نامیده می شوند.
لوزالمعده بخشی جدایی ناپذیر از دستگاه گوارش است و جریان دستگاه گوارش اغلب در طول عمل جراحی سرطان لوزالمعده، تغییر می کند. بنابراین مرور جریان طبیعی مواد غذایی و جریان آنزیم های گوارشی پانکراس قبل از اقدام برای جراحی، مفید است.
غذا از دهان توسط مری به معده منتقل می شود. مری لوله ای است که از دهان به سمت پایین و درون شکم فرو می رود. در شکم، محتویات مری در معده تخلیه می شوند و اسیدهای گوارشی ساخته شده توسط معده، غذا را تجزیه می کنند. در معده، مواد غذایی هضم شده مستقیماً به قسمت اول روده كوچك به نام اثنی عشر یا دوازدهه منتقل می شوند. در اثنی عشر، ترشحات صفراوی از کبد و آنزیم های گوارشی از لوزالمعده وارد دستگاه گوارش می شوند.
ماده صفرا در هضم غذا از اهمیت بالایی برخوردار است. جریان صفرا معمولاً در سرطان لوزالمعده مسدود می شود و در حین عمل برای سرطان لوزالمعده تغییر می کند. صفرا یک مایع سبز مایل به زرد است که به هضم چربی ها در مواد غذایی کمک می کند. صفرا بعد از تولید از سلول های کبدی، به مجرای صفراوی می‌ریزد. این مجرا با مجرای کیستیک کیسه ی صفرا ادغام می‌شود و در نهایت مجرای مشترک صفراوی را تشکیل می دهند. کیسه صفرا تا زمان نیاز، صفرا را ذخیره می کند. مجرای صفراوی مشترک از لوزالمعده خارج می شود و به مجرای لوزالمعده می پیوندد تا آمپول واتر را تشکیل دهد و سپس در اثنی عشر فرو رود. جریان صفرا توسط فلش های سبز نشان داده شده است.

دانستن اینکه لوله (مجرای) حامل صفرا از کبد، از لوزالمعده در مسیر خود عبور می کند، به ما کمک می کند تا درک کنیم که چرا برخی از افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده دچار زردی (زردی غیر طبیعی پوست و چشم) می شوند. سرطان لوزالمعده می تواند مجرای صفرا را مسدود کند و با این کار می تواند جریان صفرا را از کبد مسدود کند. این اتفاق سبب می شود صفرا به عقب برگشته و باعث زردی شود.

مایع پانکراس چیست؟

مجرای پانکراس به جای حمل صفرا، مایع حاوی آنزیم های گوارشی تولید شده توسط سلول های acinar (سلول های اگزوکرین) پانکراس را حمل می کند. مجرای اصلی لوزالمعده معمولاً فقط یک شانزدهم اینچ قطر دارد و دارای شاخه های جانبی کوچک زیادی است. مجرای اصلی لوزالمعده با مجرای صفراوی در لوزالمعده ادغام می شود تا آمپول واتر (محل گسترده شدن مجرا قبل از ورود به اثنی عشر) را تشکیل دهد. همانطور که در مورد صفرا صادق بود، جریان مایع لوزالمعده اغلب توسط تومورهای پانکراس مسدود می شود و با جراحی پانکراس تغییر می کند. جریان مایع لوزالمعده توسط پیکان سبز تیره نشان داده شده است.

اختلالات شایع پانکراس

انواع مختلفی از اختلالات لوزالمعده از جمله پانکراتیت حاد ، پانکراتیت مزمن ، پانکراتیت ارثی و سرطان لوزالمعده وجود دارد.
ارزیابی بیماری های لوزالمعده به دلیل غیرقابل دسترس بودن لوزالمعده، می تواند دشوار باشد. چندین روش برای ارزیابی لوزالمعده وجود دارد. آزمایشات اولیه لوزالمعده، شامل معاینه جسمی است. از آنجا که لوزالمعده در عمق شکم و در نزدیکی ستون فقرات قرار دارد، معاینه جسمی دشوار است. آزمایش خون اغلب در تعیین اینکه آیا لوزالمعده درگیر یک سری علائم خاص است یا نه، ممکن است مفید باشد؛ اما می تواند گمراه کننده نیز باشد. مفیدترین آزمایش های رادیوگرافی برای ارزیابی ساختار لوزالمعده شامل اسکن CT (توموگرافی کامپیوتری)، سونوگرافی آندوسکوپی و MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی) می باشند. آزمایش های رایج برای ارزیابی مجرای لوزالمعده، شامل ERCP (کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگرید آندوسکوپیک) و MRCP (کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی) می باشد. همچنین مواردی وجود دارند که نشان می دهند انجام عمل جراحی، تنها راه تأیید برای تشخیص بیماری لوزالمعده است.

پانکراتیت حاد

پانکراتیت حاد یک حمله ناگهانی است که باعث التهاب لوزالمعده می شود و معمولاً با درد شدید در بخش فوقانی شکم همراه است. این درد ممکن است شدید باشد و چند روز طول بکشد. علائم دیگر پانکراتیت حاد شامل حالت تهوع، استفراغ، اسهال، نفخ و تب است. در اکثر موارد، شایع ترین علت پانکراتیت حاد، سنگ کیسه صفرا است. دلایل دیگر شامل مصرف مزمن الکل، شرایط ارثی، تروما، داروها، عفونت ها، ناهنجاری های الکترولیت، سطح بالای لیپیدها، ناهنجاری های هورمونی و یا دلایل ناشناخته دیگر است. بیشتر بیماران مبتلا به پانکراتیت حاد کاملاً بهبود می یابند.

پانکراتیت مزمن 

پانکراتیت مزمن نوعی اختلال پیش رونده است که با تخریب لوزالمعده همراه است. این بیماری در مردان شایع تر است و معمولاً در افراد بین 30 تا 40 سال بروز می کند. در ابتدا، پانکراتیت مزمن ممکن است با پانکراتیت حاد اشتباه گرفته شود زیرا علائم آن ها با یکدیگر مشابه هستند. شایع ترین علائم پانکراتیت مزمن، درد در ناحیه فوقانی شکم و اسهال است. با افزایش بیماری پانکراتیت مزمن، ممکن است سوء تغذیه و کاهش وزن ایجاد شود. اگر لوزالمعده در مراحل نهایی و شدید بیماری دچار تخریب شود، ممکن است بیمار به دیابت نیز مبتلا شود.
شایع ترین علل پانکراتیت مزمن، مصرف مزمن الکل، فیبروز کیستیک و سایر اختلالات ارثی لوزالمعده است. با این حال برای درصد قابل توجهی از بیماران، علت مشخصی برای ابتلا به این بیماری وجود ندارد. 
درمان پانکراتیت مزمن به علائم فرد بستگی دارد. بیشتر روش های درمانی، در زمینه ی کنترل درد و پشتیبانی تغذیه ای می باشند. از مکمل های خوراکی که عملکرد مشابه آنزیم های پانکراس دارند، برای کمک به هضم غذا می توان استفاده نمود. بیمارانی که در طی ابتلا به بیماری پانکراتیت مزمن به دیابت مبتلا می شوند، برای کنترل قند خون خود، به انسولین نیاز دارند. 

پانکراتیت ارثی 

در بعضی موارد، پانکراتیت به ناهنجاری های ارثی پانکراس یا روده مربوط می شود. حملات شدید و مکرر پانکراتیت در اوایل زندگی (زیر 30سال) اغلب می توانند به سمت پانکراتیت مزمن پیش بروند. شایع ترین اختلال ارثی که منجر به پانکراتیت مزمن می شود، فیبروز کیستیک است. فیبروز کیستیک یک بیماری ارثی است که به دلیل نقص ژنتیکی رخ می دهد و در توانایی بدن در حمل آب به داخل و خارج از سلول ها اختلال ایجاد می کند. بیماری فیبروز کیستیک، ارگان هایی مثل روده، سینوس، کبد و اندام تناسلی را تحت تاثیر قرار می دهد و برخی از گزینه های درمانی آن شامل رژیم غذایی، ورزش و تغذیه ی مناسب می باشد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که آزمایش ژنتیکی می تواند ابزاری با ارزش برای شناسایی بیماران مستعد پانکراتیت ارثی باشد.
پانکراتیت ارثی همانند پانکراتیت مزمن، یک بیماری پیش رونده با خطر بالای ایجاد مشکلات دائمی است. بیماران مبتلا به این بیماری ممکن است دچار درد مزمن، اسهال، سوء تغذیه یا دیابت شوند. درمان پانکراتیت ارثی، بر کنترل درد و جایگزینی آنزیم های لوزالمعده تمرکز دارد.

سرطان پانکراس

سرطان لوزالمعده در برابر بسیاری از روش های درمانی استاندارد از جمله شیمی درمانی و پرتو درمانی مقاوم است. سرطان لوزالمعده به طرز موذی رشد می کند و در ابتدا علائمی ایجاد نمی کند. می توان گفت شایع ترین علامت سرطان پانکراس، زردی بدون درد (پوست به رنگ زرد و بدون علائم دیگر) می باشد.  تشخیص دقیق سرطان پانکراس معمولاً با استفاده از تکنیک های مختلف تصویربرداری رادیوگرافی انجام می شود.
در صورت تشخیص سرطان پانکراس در مراحل اولیه، این بیماری به وسیله جراحی قابل درمان است. اما متأسفانه تشخیص زود هنگام سرطان پانکراس در اکثر موارد رخ نمی دهد. اگر سرطان پانکراس در مراحل بعدی تشخیص داده شود، درمان با کنترل علائم و عوارض بیماری، می تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

تغذیه در پانکراتیت حاد 

هنگامی که با احساس درد زیاد، شک زیادی به ابتلا به پانکراتیت حاد پیدا کردید، تا زمانی که به پزشک مراجعه نکرده اید، چیزی نخورید و ننوشید. غذا و نوشیدنی باعث آزاد شدن آنزیم ها از پانکراس شده و درد را شدیدتر می کند.
بیشتر افراد مبتلا به پانکراتیت حاد در بیمارستان بستری می شوند و با داروهای تسکین دهنده درد و مایعات داخل وریدی تحت درمان قرار می گیرند.
تا زمانی که علائم بهبود نیابد نمی توانید غذا بخورید یا بنوشید. در بیشتر موارد اگر مدت زمان مورد نیاز برای بهبود علائم بیش از یک هفته طول بکشد، ممکن است تغذیه به صورت داخل وریدی داده شود.
آنتی بیوتیک ها می توانند به درمان یا جلوگیری از عفونت در لوزالمعده و بافت های اطراف آن کمک کنند. 
اگر دچار پانکراتیت ناشی از سنگ های صفراوی شده باشید، ممکن است نیاز به کولانژیوپانکراتوگرافی رتروگرید آندوسکوپیک (ERCP) وجود داشته باشد. این روش می تواند مجرای صفراوی مسدود شده را باز کند و سنگ های صفراوی را خرد و یا از بین ببرد. البته پس از پاک شدن لوزالمعده، ممکن است لازم باشد که کیسه ی صفرای شما برداشته شود.

مشاوره و دستور العمل های تغذیه ای در بیماری های پانکراس

برای بیماران مبتلا به بیماری های لوزالمعده، خوردن بسیاری از مواد غذایی دشوار است. حتی وقتی احساس خوبی دارید و دردی نیز حس نمی کنید، هنوز هم باید خیلی مراقب باشید و رژیم غذایی کم چربی را دنبال کنید. در ادامه چند دستورالعمل برای رژیم غذایی مرتبط با بیماری های پانکراس ذکر شده است. توجه داشته باشید که گاهی اوقات به جای تلاش برای مصرف غذای روزانه خود در سه وعده غذایی حجیم، خوردن چند وعده غذایی کوچک در روز آسان تر و مناسب تر است.

رژیم غذایی کم چربی

مقدار چربی ای که باید مصرف کنید بسته به وزن و قد شما متفاوت است؛ اما برای یک فرد با جثه ای متوسط، توصیه می شود که بیش از 20 گرم چربی در روز مصرف نکند. هیچ وعده غذایی نباید بیش از 10 گرم چربی داشته باشد. مصرف سینه مرغ بدون پوست و مصرف بیشتر ماهی ها به کم کردن چربی وعده های غذایی کمک می کند. استفاده از اسپری نیز به جای قاشق یا پیمانه برای مصرف روغن در هنگام پخت و پز کمک کننده می باشد. در صورت نیاز به رطوبت بیشتر و تازه تر و لذیذ تر بودن غذا می توانید آب مرغ بدون چربی را اضافه کنید.

کمبود آب بدن

تحقیقات نشان داده است که کم آبی باعث تشدید التهاب لوزالمعده می شود؛ بنابراین همیشه توصیه می شود که بیمار در تمام اوقات یک بطری حاوی آب یا مایعات دیگر، همراه با خود داشته باشد و مایعات زیادی بنوشد. مصرف نوشیدنی های ورزشی روش خوبی برای جلوگیری از کمبود آب بدن است.

استراحت دادن به پانکراس

بعضی اوقات بهتر است پانکراس را استراحت داده و میزان مصرف مواد غذایی را محدود کنید. اگر دچار سوزش هستید، پزشک یا متخصص ممکن است برای یک یا دو روز مصرف هیچ غذایی را مجاز نکند. در هنگام شدید بودن درد، رعایت رژیم غذایی حاوی مایعات شفاف می تواند کمک کند. مایعات شفاف شامل آب سیب، زغال اخته و آب انگور سفید، ژله و آبگوشت است. با این وجود رژیم غذایی مایع شفاف از نظر تغذیه ای کامل نیست و به محض اینکه بیمار بتواند غذای اضافی را تحمل کند، باید رژِیم غذایی پیشرفته تری توسط متخصص تغذیه تنظیم شود. 

اهمیت مصرف ویتامین ها و مینرال ها در رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به پانکراتیت
اهمیت مصرف ویتامین ها و مینرال ها در رژیم غذایی پانکراتیت بسیار بالاست، در بیماران مبتلا به پانکراتیت به علت سوءجذب ویتامین ها و مینرال ها و همینطور افزایش فعالیت متابولیکی بدن، نیاز بدن این افراد به ویتامین ها و مینرال های مختلف افزایش پیدا می کند.
همچنین سوءجذب ویتامین ها می تواند به علت مصرف الکل و یا کاهش دریافت مواد غذایی در رژیم غذایی پانکراتیت (به علت درد در ناحیه شکم پس از مصرف غذا) به وجود آید.
کمبود ویتامین ها در رژیم غذایی پانکراتیت می تواند سبب مشکلاتی نظیر پوکی استخوان، مشکلات گوارشی، درد در ناحیه شکم و ... شود. 
بنابراین بیمارانی که به پانکراتیت مزمن مبتلا هستند باید از نظر کمبود ویتامین ها، به طور منظم بررسی گردند و مقدار مصرف ویتامین ها بر اساس تست های بیوشیمیایی و نتایج آزمایشگاهی تعیین شود. اما به صورت کلی می توان به همراه رژیم غذایی پانکراتیت از مولتی ویتامین هایی که شامل ویتامین B12، ویتامین A، ویتامین E، کلسیم، آهن و فولات هستند، استفاده کرد. اگر بیمار دچار سوءتغذیه باشد حتما باید با یک متخصص تغذیه برای تنظیم رژیم غذایی پانکراتیت مشورت و برنامه غذایی مناسب خود را برای جلوگیری از عوارض سوءتغذیه و بیماری دریافت کند.

نکات مربوط به رژیم غذایی بعد از جراحی

چگونگی مصرف میوه و سبزیجات ؟

بیمار پس از جراحی باید هر روز حداقل 5 وعده میوه و سبزیجات مصرف کند، که این مورد ممکن است برای فرد مشکل باشد. با این وجود، ترکیب وعده های غذایی متعادل با میان وعده هایی شامل میوه و سبزیجات و نوشیدن آب میوه، سبب می شود تا این امر کاملاً آسان و امکان پذیر شود و می تواند بسیار مفید باشد.

آیا از میوه و سبزیجات یخ زده و کنسرو شده، می توان همان ارزش غذایی را دریافت کرد؟

بله. در حقیقت، غذاهای یخ زده، اغلب مواد غذایی تازه و مغذی هستند؛ زیرا معمولاً رسیده و تازه بوده و به سرعت منجمد می شوند. اگر چه کنسرو کردن می تواند برخی از مواد مغذی را کاهش دهد، اما ارزش غذایی میوه ها و سبزیجات کنسرو شده اغلب برابر با مواد تازه است.

آیا باید میوه و سبزیجات خود را آبگیری کرد؟

آبمیوه گیری ضروری نیست، اما می تواند تنوع را به رژیم اضافه کند و یک روش مناسب برای مصرف میوه و سبزیجات است؛ به خصوص اگر در جویدن یا بلعیدن مشکل دارید. آب میوه همچنین باعث بهبود جذب برخی از مواد مغذی در میوه ها و سبزیجات می شود. اگر محصولات آبدار تجاری خریداری می کنید، از مواردی که پاستوریزه نشده اند، خودداری کنید.

چه مقدار آب باید بنوشیم؟

سعی کنید هر روز حداقل هشت لیوان آب میل کنید. بسیاری از علائم خستگی، ضعف و حالت تهوع می تواند به دلیل کم آبی بدن باشد.

آیا باید میزان کافئین مصرفی خود را محدود نمود؟

اگرچه بدون کافئین، بسیاری از مشکلات قلبی بهتر کنترل می شوند و اختلالات خواب نیز کمتر شایع است، اما کافئین هیچ تأثیر منفی در جراحی شما نخواهد داشت.

آیا باید غذاهای پرفیبر مصرف کرد؟

بله ، فیبر موجود در غلات با فیبر بالا مانند غلات سبوس دار می تواند عملکرد روده را بهبود بخشد و به کاهش خطر بیماری های قلبی کمک کند. سایر غذاهای پرفیبر مانند لوبیا جایگزین خوبی برای گوشت هستند. میوه ها و سبزیجات به علت مقدار فیبر و بسیاری از مواد مغذی موجود در آن ها، گزینه های خوبی برای مصرف هستند؛ در صورتی که مکمل های فیبری، حاوی ویتامین های مفید و سایر مواد موجود در میوه ها و سبزیجات نیستند.

آیا باید میزان چربی رژیم خود را کاهش داد؟

 با این که در تحقیقات نشان داده شده است که رژیم غذایی کم چرب به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک می کند، اما هنوز فواید احتمالی آن برای پیشگیری از عود سرطان اثبات نشده است. بعد از عمل، اضافه کردن مقادیر متوسط چربی ها و غذاهای حاوی چربی می تواند به بهبود کالری کمک کند.

آیا باید از مصرف شکر تصفیه شده اجتناب نمود؟

قندهای تصفیه شده به دلیل نوسان قند خون می توانند باعث خستگی شوند، همچنین مقدار ارزش غذایی آن ها با ارزش غذایی قندهای طبیعی موجود در غذاهای کامل، برابر نیست. بنابراین عاقلانه است که مصرف قندهای تصفیه شده را به نفع غذاهای مغذی تر، محدود کنید.

آیا باید بعد از عمل جراحی به گیاه خواری روی آورد؟

حذف کردن گوشت از رژیم بعد از عمل ضروری نیست، اما کاهش مصرف گوشت قرمز و سایر منابع چربی های اشباع می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی، سرطان روده بزرگ و پروستات را کاهش دهد.

تغذیه در سرطان پانکراس

سرطان پانکراس سبب ایجاد تغییراتی در بدن فرد بیمار مانند از دست دادن غیر عمد وزن بدن و از دست دادن توده بدون چربی بدن (ماهیچه) می شود. مشکلاتی در مورد خوردن، هضم و خستگی نیز ممکن است ایجاد شود. هر نوع درمانی برای سرطان پانکراس (جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی) می تواند نیازهای غذایی را تغییر داده و توانایی خوردن غذا، هضم و جذب مواد غذایی را مختل کند که اغلب به دلیل عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ، تغییر در حس طعم یا بو، از دست دادن اشتها یا تغییرات روده است. نیازهای کالری دریافتی در طی هر یک از این درمان ها افزایش می یابد.
در صورت بروز مشکلات، ممکن است انتخاب الگوهای غذایی مناسب و سالم لازم باشد. خوردن وعده های غذایی و خوراکی های کوچک و مکرر می تواند قابل تحمل تر و راحت تر از سه وعده غذایی بزرگ روزانه باشد. مواد غذایی انتخاب کنید که به راحتی جویده شود، بلعیده شود و هضم و جذب را برای دستگاه گوارش آسان تر کند. انتخاب ها همچنین باید جذاب باشند، حتی اگر کالری بالا یا چربی داشته باشند. اگر تأمین نیازهای غذایی، به تنهایی از طریق رژیم منظم امکان پذیر نباشد، ممکن است میان وعده های مغذی یا نوشیدنی هایی توصیه شود که کمبود کالری دریافتی را جبران کنند. 
به توصیه های زیر نیز توجه کنید:
•    بیشتر غذاهایی را که میل می کنید از منابع گیاهی انتخاب کنید.
•    هر روز بیشتر از پنج وعده میوه و سبزیجات میل کنید .
•    چندین بار در روز از منابع پرفیبر مانند نان، غلات، محصولات غلات، برنج، ماکارونی یا لوبیا بخورید.
•    مصرف غذاهای پرچرب، به ویژه از منابع حیوانی را محدود کنید.
•    غذاهای کم چربی را انتخاب کنید .
•    مصرف گوشت، به ویژه گوشت پرچرب را محدود کنید.
•    از نظر جسمی فعال باشید، یک وزن سالم کسب کرده و آن را حفظ کنید.
•    در اکثر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه یا بیشتر فعالیت داشته باشید.

تاثیر ورزش بر پانکراتیت

فعالیت بدنی عملکرد کلی بدن و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد. ورزش می تواند استرس، درد، حالت تهوع، خستگی و افسردگی بیماری های پانکراسی را کاهش دهد. ورزش منظم بر تعادل هورمونی و عملکرد مناسب سیستم های بدن تأثیر می گذارد. 
بسته به وضعیت جسمی شما و بعد از توصیه پزشک، می توانید دو بار در روز 5 تا 10 دقیقه ورزش کنید و با هدف افزایش فعالیت تا 45 دقیقه، حداقل 3 بار در هفته وضعیت جسمانی خود را در برابر بیماری بهبود ببخشید. اگر قادر به راه رفتن نیستید، روش های مؤثر دیگری را مثل تمرینات کششی انتخاب کنید.