دوست داری رژیم بگیری ؟
گاستریک باندینگ
در تمامی کشور های دنیا اعمال مختلفی برای کاهش وزن به جز رژیم گرفتن و ورزش کردن وجود دارد که بعضی افراد به جراحی های چاقی روی می آورند.
جراحی های چاقی به طور کلی دو دسته هستند:
۱) جراحی ها با هدف کم کردن حجم معده،
۲) جراحی ها با هدف کم کردن جذب مواد غذایی
انواع جراحی های چاقی
• بای پس معده: این روش هم حجم معده و میزان غذای خورده شده را کم می کند و هم جذب مواد غذایی خورده شده را کاهش می دهد. به همین علت بای پس معده بیشترین میزان کاهش وزن را به همراه دارد. همچنین بای پس معده بصورت لاپاروسکوپیک (جراحی بسته) قابل انجام است. در عمل بای پس معده، جراح یک کیسه‌ی کوچک از قسمت بالای معده درست کرده و سپس قسمتی از روده را به آن وصل می کند. در عمل بای پس معده، کاهش وزن سریع و واضح را به همراه دارد که تا 2 سال بعد از عمل ادامه دارد.
• عمل جراحی اسلیو: در عمل جراحی اسلیو، حجم معده، و مقدار غذای خورده شده کاهش می یابد. عمل جراحی اسلیو معمولاً به عنوان اولین قدم در چاقی های بسیار شدید که 55< BMI دارند پیشنهاد می شود. عمل جراحی اسلیو در طول یک سال مقداری از وزن را کم کرده و باعث می شود که عمل بعدی خطر کمتری داشته باشد. بعضی از بیماران خصوصاً اگر فعالیت خوبی داشته باشند ممکن است نیازی به عمل جراحی بعدی نداشته باشند. در عمل جراحی اسلیو قسمت چپ معده برداشته شده و از معده یک لوله به شکل موز باقی می ماند. این عمل با روش لاپاروسکوپی قابل انجام است.
• گاستریک باندینگ یا کار گذاری حلقه معده: سومین روش از جراحی های چاقی گاستریک باندینگ یا حلقه گذاری معده می باشد. این روش با استفاده از یک حلقه سیلیکونی ساده است که بالونی باد کردنی در داخل آن قرار دارد. بالون به وسیله یک لوله سیلیکونی دراز، باریک و ضد تاب خوردگی به پورتی برای تزریق وصل می شود. حلقه را مانند ساعت مچی دور قسمت فوقانی معده، حدود 15 میلی متر زیر پیوستگاه معده و مری می بندند. این حلقه، معده را به یک کیسه کوچک در قسمت فوقانی 15 میلی متری و بقیه قسمت تحتانی معده تقسیم می کند. پورت تزریق را زیر پوست کار می گذارند که به یک سوزن تزریق راه دارد. در گاستریک باندینگ، هنگام تزریق مایع به درون پورت ورودی، بالون باد می شود و دهانه خروجی کیسه فوقانی (که کیسه از طریق آن تخلیه می شود) باریک می گردد. در نتیجه این حلقه میزان غذایی را که می خورید محدود و کنترل می کند و جریان تخلیه آن از کیسه را کند خواهد کرد. دهانه را با تزریق یا بیرون کشیدن مایع می توان تنظیم کرد. این تنظیمات را می توان هنگام ویزیت های ساده سر پایی انجام داد که از طریق سرعت کاهش وزن، میزان غذای قابل تحمل، رژیم ورزشی و غیره هدایت می شود. بنابراین حلقه را می توان در هر زمان متناسب با نیازهای هر بیمار تنظیم کرد. در گاستریک باندینگ تنها با میزان کمی غذا احساس سیری ایجاد می شود.
مصرف کم غذا موجب کاهش وزن چشمگیری می شود. گاستریک باندینگ به روش لاپاروسکوپی یا جراحی بسته انجام می شود (که به جراحی سوراخ کلید نیز معروف است). با روش لاپاروسکوپی به برش بزرگ نیازی نیست و برای دسترسی به ناحیه معده از چهار تا شش برش بسیار کوچک (0.5 تا یک سانتی متری) استفاده می کنند و سپس آنها را با بخیه هایی که خود به خود آب می شوند، می بندند.
در گاستریک باندینگ زمان بهبودی سریع است و تنها به مدت یک شب به بستری نیاز است. بسیاری از افراد می توانند فعالیت های عادی خود را یک هفته پس از جراحی شان آغاز کنند. جراحی گاستریک باندینگ در بیهوشی کامل انجام می شود و ممکن است به مدت 30 دقیقه تا بیش از یک ساعت طول بکشد. از آنجایی که در این روش به برش، بخیه یا تغییر مسیر نیازی نیست، جراحی گاستریک باندینگ را کم صدمه ترین تمام جراحی های کاهش وزن می دانند.
اگر چه ممکن است اثرات گاستریک باندینگ به اندازه بای پس معده محسوس و سریع نباشد، به نظر می رسد که خطر آن کمتر است و کمترین زمان بهبودی را دارد.
هدف از درمان به روش گاستریک باندینگ
• هدف اول : تغییر عادت غذایی شخص از پرخوری مداوم به یک عادت غذایی سالم و برنامه ریزی شده
• هدف دوم : رسیدن به وزن مناسب با تنگ کردن تدریجی حلقه
• هدف سوم : بی نیازی نسبت به وجود حلقه با گشاد کردن تدریجی آن ضمن تغییر عادت غذایی
مزایای لاپاروسکوپی (جراحی بسته)
• عدم برش یا زخم طویل بر روی شکم
• توانایی راه رفتن و ریکاوری بیمار پس از 5 تا 6 ساعت پس از عمل
• ترخیص بیمار تنها یک روز پس از جراحی
• امکان بازگشت به فعالیت معمول روزانه پس از 48 ساعت
• عوارض کمتر جراحی در مقایسه با جراحی باز
روش کار حلقه معده
حلقه معده نوع دیگری از گاستروپلاستی است که در آن، معده نه باز و نه دوخته می شود. این حلقه، معده ای به شکل ساعت شنی ایجاد می کند که دارای یک کیسه کوچک در قسمت فوقانی و یک راه خروجی باریک است.
این کیسه جدید کوچک در قسمت فوقانی معده است و میزان غذایی را که معده می تواند در خود جای دهد و در یک زمان قابل مصرف است کاهش می دهد؛ بنابراین فرد پس از یک وعده غذایی کوچک احساس سیری می کند.
مزایای گاستریک باندینگ
حلقه قابل تنظیم معده چند ویژگی دارد که آن را به ایمن ترین روش کنترل وزن تبدیل می کند:
• انجام گاستریک باندینگ آسان است و زمان عمل کوتاه است.
• حلقه را می توان به روش لاپاراسکوپی و بدون ایجاد برش بزرگ کار گذاشت.
• به هیچ نوع شکافی در دستگاه گوارش نیاز ندارد که خطر عفونت را کاهش می دهد.
• قابل تنظیم است و می توان آن را متناسب با نیاز های فرد ساخت.
• کاملاً برگشت پذیر است. این حلقه را می توان، برای مثال در دوره بارداری یا بیماری طولانی مدت، تخلیه کرد که به معده تان امکان می دهد به وضعیت قبلی باز گردد یا حتی می توان آن را خارج کرد (اگر چه خارج کردن آن توصیه نمی شود)
• اکثر افراد در تمام سنین و تمام وضعیت های جسمی آنرا به خوبی تحمل می کنند.
• جراحی گاستریک باندینگ ممکن است به ویژه مناسب افرادی باشد که 26 تا 90 کیلو گرم اضافه وزن دارند.
• بستری کوتاه مدت (حدود 24 ساعت)
• کمترین درصد عوارض
• هیچ نوع کاهش جذب و یا سندرم ریفیدینگ وجود ندارد. فرد می تواند ویتامین ها و مواد معدنی را کاملاً هضم کند.
کاهش وزن پس از گاستریک باندینگ
اثر بخشی دستگاه حلقه قابل تنظیم معده به موفقیت عمل جراحی و توانایی بیمار در تغییر رژیم غذایی و عادت غذایی خود بستگی دارد. بیمارانی که درمان با دستگاه حلقه قابل تنظیم معده را انتخاب می کنند باید در شیوه زندگی خود تغییرات طولانی مدت ایجاد کنند از جمله تغییر رژیم غذایی و تعدیل رفتاری.
توصیه می شود که بیماران، رژیم غذایی متعادلی بخورند و از الگوهای غذایی مشکل ساز زندگی پیش از عمل خود خودداری کنند. اثر محدود کننده حلقه احساس اغنای زود هنگام و سیری طولانی مدت تری ایجاد می کند و در صورت خوردن غذای جامد و جویدن کامل توانایی بیمار را در سیر شدن با وعده های غذایی کمتر افزایش می دهد. به بیماران توصیه می شود که در زمان مناسب فعالیت جسمی و ورزش را افزایش دهند زیرا برای کاهش وزن، سلامتی مناسب و بهبود کیفیت زندگی بسیار مهم است.
بیماران تا 2 سال می توانند انتظار کاهش وزن تدریجی داشته باشند. ممکن است بیماران 50 تا 60 درصد وزن اضافی خود را در ظرف 18 ماه پس از جراحی کاهش دهند.
در مطالعاتی که شامل بیش از 5 سال معاینات بعدی پس از عمل بودند ثابت شد که کاهش وزن در این روش طولانی مدت است.
در گاستریک باندینگ بخش عمده کاهش وزن در سال اول اتفاق می افتد که بیشتر به میزان عوارض پس از عمل و پیروی بیمار از دستور العمل های رژیم غذایی بستگی دارد. جراحی گاستریک باندینگ محدود کننده، در ایجاد کاهش وزن از بای پس معده Roux-en-y که پیچیده تر است اثر کمتری دارد و همچنین کاهش وزن در آن آهسته تر است.
حلقه قابل تنظیم معده در مقایسه با رژیم غذایی نظارت شده برای کاهش وزن چشمگیر و مستمر، عامل درمانی بسیار نیرومندی است. در گاستریک باندینگ، شش هفته اول پس از جراحی، حلقه را خالی می گذارند تا معده التیام یابد و حلقه محکم به معده بچسبد.
اکثر افراد در طی این مرحله وزن کم می کنند اما برخی از آنها خیر. تنظیمات یا تزریقات بدون درد هستند و تنها چند دقیقه طول می کشند. برخی افراد در واقع می توانند بدون هیچ تنظیماتی به وزن دلخواه خود برسند؛ اما این موارد استثناء هستند نه همیشگی. اکثر بیماران پیش از آنکه با سرعت مورد انتظار، وزن کم کنند به 3 تا 5 تنظیم نیاز دارند در حالی که ممکن است برخی بیماران تنها به یک تنظیم نیاز داشته باشند. افراد دیگر ممکن است به 6 تنظیم نیاز داشته باشند. تنظیمات حلقه در هر شخصی منحصر به فرد است. چیزی که این روش کاهش وزن را بی نظیر می سازد امکان تنظیم حلقه به تناسب نیازهای خاص هر فرد است.
تنظیمات حلقه چگونه انجام می شوند؟
برای تنظیم حلقه در گاستریک باندینگ، ناحیه بالای پورت را در مطب با بتادین تمیز می کنند و بعد برای بی حس کردن پوست لیدوکائین را با استفاده از سوزن کوچکی تزریق می کنند. سپس سوزن بزرگتری را از پوست عبور می دهند و وارد پورت می کنند. آنگاه مایع را به میزانی که جراح معین می کند تزریق می کنند.
تشخیص نیاز به تنظیم حلقه
کاهش وزن افراد در گاستریک باندینگ، باید به طور متوسط حدودا بین 450 تا 900 گرم در هفته باشد. اما همه افراد خواهان نتایج سریع هستند که باید دانست حلقه به این گونه عمل نمی کند. پیشنهاد می شود کاهش وزن تان را به صورت نمودار در آورید تا در واقع بتوانید وزن خود را به صورت هفتگی بر روی نمودار مشخص کنید. بیش از یکبار در هفته خود را وزن نکنید؛ زیرا نباید بگذارید که اعداد روی نمودار روحیه شما را در آن روز یا هفته تعیین کنند. به یاد داشته باشید که آنها فقط اعداد هستند یعنی راهنمای چگونگی پیشرفت تان؛ نه تعیین کننده موفقیت تان. زیرا همه ما موفقیت هایی نیز داریم که قابل سنجش نیستند و اهمیت یکسانی دارند. اگر با رعایت اصول باز هم احساس گرسنگی زیادی می کنید و وزن کم نمی کنید ممکن است زمان آن باشد که به فکر یک تنظیم حلقه باشید.
قوانینی برای تنظیم حلقه
• پنج تا شش ساعت پیش از تنظیم حلقه، چیزی نخورید. کل عمل تنظیم حلقه، هنگام خالی بودن معده قابل مشاهده تر است.
• ترجیح می دهیم که تزریقات در میان روز باشند. زیرا اکثر ما به طور طبیعی هنگام صبح گرفته و در شب سست هستیم بنابراین میان روز زمان متوسط و خوبی برای محدود سازی کلی است.
• هرگز نگذارید که با عدم موفقیت سعی کنند بیش از 3 بار سوزن را وارد پورت تان کنند. این همان قانون خوب و قدیمی برای سه بار فرو کردن سوزن است. اگر نمی توانند با سه بار فرو کردن سوزن پورت را پیدا کنند با ترک کردن سریع آن مکان، خود را از ناکامی سوراخ شدن احتمالی لوله و آسیب دیدگی پورت حفظ کنید.
• پس از تزریق، تا 24 ساعت یا بیشتر با برگشتن به یک رژیم غذایی نرم از معده تان مراقبت کنید. بلافاصله پس از تزریق زمان مناسبی برای زیاده روی و اینکه ببینید چقدر می توانید واقعاً بخورید نیست!
• صبور باشید، برخی اوقات پس از تزریق تقریباً یک هفته طول می کشد تا احساس محدودیت کامل کنید. برعکس برخی افراد بلافاصله پس از تزریق ورم می کنند و ممکن است چند روز اول بیش از حد احساس محدودیت کنند. دانستن تفاوتهای ظریف فیزیولوژی خاص خودتان و سپس احترام گذاشتن به بدن تان یا آسیب نرساندن به آن پس از تزریق ارزش دارد.
• به یاد داشته باشید که میزان تزریقی که هر فرد می تواند بدون اثرات جانبی تحمل کند بسیار متفاوت است، اما میزان آن محدود است.
• این نکته را بخاطر داشته باشید و همیشه انتظار نداشته باشید که حلقه معده تان تعیین کننده غذا باشد. هر کدام از ما باید یاد بگیریم که احساس سیری تازه خود را تشخیص دهیم و برای اینکه بدون پرخوری سیر می شویم ارزش قائل شویم. حلقه نباید جو تحمیلی ایجاد نماید. مهم نیست که درون حلقه تان چه میزان مایعی وجود دارد.
تنها سه نوع تزریق وجود دارد: بسیار کم، بسیار زیاد و میزان مناسب. توجه به میزان دقیق سی سی کاملاً بی مورد است. خطرات مختص حلقه قابل تنظیم معده به روش لاپاروسکوپی دستگاه لپ بند، از جراحی های چاقی پیچیده دیگر بسیار کمتر است. به همین دلیل، بلافاصله پس از کار گذاری دستگاه لپ بند احتمال چند عارضه بالقوه وجود دارد.
مشکلات احتمالی که ممکن است با انجام گاستریک باندینگ به وجود آید:
• لغزش
به منظور اینکه حلقه خوب کار کند باید آن را درست بر روی معده کار گذاشت. ممکن است دستگاه لپ بند بلغزد، یعنی ممکن است دستگاه لپ بند از جای خود بیرون بزند. معمولاً خود حلقه نمی لغزد بلکه معده به بالای حلقه می لغزد.
در 2 درصد بیماران لغزش ایجاد می شود. لغزش می تواند به دلایل مختلفی اتفاق افتد. پر کردن بیش از حد حلقه که به استفراغ مداوم می انجامد می تواند یکی از عوامل آن باشد. لغزش می تواند موجب ریفلاکس و دشواری در خوردن غذا شود.
کاهش وزن نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد. لغزش را می توان با پرتو نگاری تشخیص داد؛ اما تنها جراح برای تشخیص این مشکل تجربه کافی خواهد داشت. برخی لغزش ها را در صورتی که زود تشخیص داده شوند، میتوان با خارج کردن تمامی محلول نمک از حلقه و صبر کردن برای التیام معده و سپس پر کردن مجدد آن برای ایجاد محدودیت اصلاح کرد. ممکن است در لغزش، به جراحی دوباره برای کار گذاری مجدد حلقه و در موارد حاد به خارج سازی حلقه نیاز باشد. اگر حلقه را به خاطر لغزش خارج کنند معمولاً پس از یک دوره بهبودی می توانند دوباره آن را در جای خود قرار دهند.
• خوردگی حلقه
دستگاه لپ بند به خورده شدن در معده معروف بوده است. خوردگی عارضه نادری است بیشتر منحصر به طرح های قدیمی تر حلقه است. خوردگی حلقه در دو درصد بیماران اتفاق می افتد. خوردگی با رشد بیش از حد بافت معده در دور حلقه مشخص می شود. خوردگی تقریباً همیشه، خارج سازی حلقه و برخی اوقات جراحی را ضروری می سازد.
• عفونت
در هر عمل جراحی یا تنظیم حلقه، همیشه کمی خطر عفونت وجود دارد. عفونت ها را معمولاً می توان با آنتی بیوتیک ها درمان کرد و در موارد نادر ممکن است خارج سازی حلقه ضروری باشد.
همیشه پیش از جراحی با تنظیمات اطمینان یابید که در کمال سلامت هستید، سرما نخورده اید یا دارویی مصرف نمی کنید و از هرگونه عفونتی که ممکن است داشته باشید دکترتان را بلافاصله آگاه کنید.
• گشاد شدگی کیسه
گشاد شدگی کیسه صفرا عارضه ای است که می توان با پرخوری نکردن از آن پیشگیری کرد. یاد بگیرید که به محض سیر شدن، از خوردن خوداری کنید. انباشتن مداوم غذا در معده هنگامی که سیر هستید سبب گشاد شدن آن خواهد شد و ممکن است غذا به درون مری بازگردد و در آینده ناراحتی و مشکلاتی را برایتان ایجاد کند.
• ریفلاکس
ریفلاکس یا پس زنی اغلب با تنگی حلقه در ارتباط است که موجب برگشت مایعات معده به درون مری و آسیب دیدگی بافت های نازکی می شود که برای شستشو با شیره های اسیدی معده ساخته نشده اند.
اگر از ریفلاکس خفیف رنج می برید در مورد اقدامات پیشگیرانه مانند تغییرات رژیم غذایی یا داروها با دکترتان بلافاصله صحبت کنید و با صبر کردن و امیدواری از اینکه بدون مداخله بهتر می شود مشکل را وخیم تر نکنید.
تغذیه و رژیم درمانی در گاستریک باندینگ
توجه نمایید که اگر پس از انجام عمل جراحی به صورت مداوم از نوشیدنی ها یا غذاهایی با محتوای کالری یا چربی بالا استفاده شود، عمل جراحی بی فایده خواهد بود.
• تغذیه بیماران در عصر و روز بعد از عمل : فقط مصرف مایعات؛ شامل: آب، شیر، چای، قهوه، سوپ آبکی
• تغذیه بیماران از روز سوم تا پنجم : مصرف مایعات نرم؛ شامل: سوپ صاف شده، کمپوت با شیرینی کم، ماست تازه، غذای آماده کودک (پوره)
• از روز ششم به بعد: اگر شما احساس آمادگی می کنید، با خوردن لقمه های کوچک میتوانید شروع کنید، اما:
o غذاهایی را انتخاب کنید که خیلی خشک نبوده و حاوی فیبر زیاد نیز نباشد؛ بنابراین در شروع، بهتر است از غذاهای غنی از فیبر پرهیز کنید؛ مثل: پیاز و تره فرنگی. همچنین از خوردن پوست میوه ها (مانند: سیب و انگور)، سالاد های حاوی برگ و ریشه الیافی (مانند: کاهو) و همچنین گوشت خشک یا فیبری (مانند: مرغ، بوقلمون، گوشت نیم پخته و پنیر پخته شده) پرهیز کنید.
o توصیه می شود در مرحله اول سعی نمایید از غذاهای راحت و نرم تر استفاده نمایید؛ سپس می توانید غذاهای دیگر را امتحان کنید. البته این وضعیت و نوع غذای مناسب معمولا برای هر شخص متفاوت است به عنوان مثال خوردن فیله پخته شده مرغ برای یک نفر ممکن است غیر ممکن باشد اما برای دیگری آسان باشد.
o ابتدا تست کنید که چه غذایی را می توانید میل کنید (تحمل کنید). نه فقط در نوع غذا، بلکه مقدار و حجم غذا نیز باید تحت کنترل شما باشد. اگر می بینید که نوعی از غذا حتی بعد از جویده شدن پایین نمی رود سعی کنید که آن را به صورت پوره یا تکه های کوچک بخورید. شما به زودی با محدودیت های خود آشنا می شوید و خود را با آن سازگار می سازید.
نکات تغذیه ای
• بسیار آرام غذا بخورید. همیشه این قانون را رعایت کنید حتی اگر خوردن وعده کوچکی 45 دقیقه زمان ببرد.
• غذا را زیاد بجوید (خیلی بیشتر از حد معمول)
• باید از نوشیدن مایعات شیرین و گازدار (مثل: سودا، نوشابه و ...) و استفاده از داروهای جوشان جداً خودداری فرمایید. حباب های هوا در این مایعات باعث وسعت یافتن حجم معده کوچک شما خواهد شد و معده کوچک شما را به یک معده بزرگ تبدیل می کند و حلقه معده شما را بی فایده می سازد.
• شما باید در فاصله وعده های غذایی (مثلا ناهار و شام) مایعات بنوشید و از نوشیدن مایعات همراه غذا خودداری کنید زیرا نوشیدن آب همراه غذا باعث افزایش حجم غذا میشود و این حجم برای معده کوچک خیلی زیاد است. بطور کلی از نوشیدن مایعات یک ربع قبل از غذا و یک ساعت پس از غذا خودداری نمایید.
• غذا را قبل از اینکه داخل دهانتان قرار دهید به تکه های کوچک تبدیل کنید.
• وقتی که غذا در دهان شماست، خوب بجوید و آرام قورت بدهید.
• وقتی که اولین نشانه های سیری را احساس می کنید باید خوردن را متوقف سازید؛ حتی یک قاشق اضافه ممکن است که باعث شود شما بالا بیاورید و یا احساس درد در اطراف بند کنید. اصرار به پرخوری باعث می شود تدریجا حجم معده کوچک شما توسعه یابد و به یک معده بزرگ تبدیل شود که این امر موجب می شود حلقه معده شما بی فایده شود.
• از ماه دوم پس از عمل دو روز در هفته را به تمرینات ورزشی بر اساس توانایی و علاقه خود اختصاص دهید (مثل: شنا، دوچرخه سواری، قدم زدن، ایروبیک)
