پیوند کلیه

پیوند کلیه یک عمل جراحی است که در آن کلیه از یک فرد سالم و یا متوفی گرفته می شود و به گیرنده منتقل می شود. پیوند کلیه درمانی برای نارسایی مزمن کلیه است.

انواع پیوند کلیه

پیوند کلیه زود هنگام: در این نوع پیوند کلیه قبل از شروع دیالیز انجام می شود.
پیوند کلیه دیر هنگام: پیوند کلیه در این حالت بعد از شروع دیالیز انجام می گیرد.

انواع اهدا کننده های کلیه

•    اهدا کننده زنده 
•    اهدا کننده متوفی
توجه داشته باشید که در هر دو طرف باید آزمایش خون برای تطبیق کلیه با فرد گیرنده انجام شود.

عوارض پیوند کلیه

•    خونریزی بعد از عمل
•    ترومبوز های (لخته خونی تشکیل شده در ورید) بعد از پیوند کلیه
•    پس زدگی پیوند کلیه

علائم پس زدن پیوند کلیه

•    تب 
•    ورم بدن
•    افزایش وزن
•    کاهش ادرار 
•    افزایش کراتینین خون
•    افزایش فشار خون

نحوه انجام پیوند کلیه و اقدامات لازم برای انجام آن:

شما باید برنامه ریزی کنید که بعد از پیوند کلیه حدود پنج روز در بیمارستان بمانید. وقتی وارد بیمارستان می شوید : 
•    باید آزمایشهای زیادی بدهید از جمله رادیوگرافی قفسه سینه، آزمایش ادرار و خون
•    ساعت قبل از عمل دیگر قادر به خوردن یا نوشیدن چیزی نخواهید بود. 
•    عمل جراحی پیوند کلیه 3 تا 4 ساعت طول می کشد.
•    هنگامی که شما بیهوش هستید ، سوند در داخل مثانه به منظور اندازه‌گیری دقیق خروجی ادرار شما قرار می گیرد. این سوند تا 5 روز در بدن می ماند.
•    بعد از بیهوشی، برشی به طول هشت اینچ یا در سمت راست یا چپ ایجاد می کنند.
•    پایین شکم، کلیه جدید در زیر برش قرار گرفته و رگهای خونی کلیه وجود دارد. همچنین مجرای ادرار دهنده به مثانه شما دوخته می شود.
•    بعد از اتمام عمل جراحی، در بخش CCU برای مدتی بستری می شوید.
•    ممکن است در طی عمل جراحی، استنت قرار داده شود که مجاری پیوند شده به مثانه شما وصل شود. این استنت می تواند در جلوگیری از نشت ادرار در حین بهبودی، کمک کند. این استنت معمولاً 2 هفته پس از پیوند برداشته می شود.

عوارض جانبی داروهای مصرف شده در پیوند کلیه

•   اسهال  
•    یبوست 
•    حالت تهوع و استفراغ 
•    سطح قند (گلوکز) بالا
•    سطح بالای پتاسیم

تغذیه درمانی پزشکی بعد از پیوند کلیه

پیوند کلیه تأثیر زیادی در وضعیت تغذیه ای بیماران دارد.  به طور کلی، سوء تغذیه در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی مرحله نهایی، رایج است .
در مقایسه با افراد سالم، معمولاً بیمارانی که تحت عمل جراحی همودیالیز قرار دارند، دچار سوء تغذیه می شوند. آنها حجم عضلات کمتری دارند و یا شاخص توده بدنی (BMI) به دلیل بروز کاتابولیسم اورمیک، دیابت و سطح بالاتر لپتین دارند. سوء تغذیه ای که قبل از پیوند وجود دارد ممکن است منجر به موارد زیر شود:
•    خطر ابتلا به عفونت 
•    تأخیر در بهبود زخم و ضعف عضلات
یک رژیم غذایی مناسب نه تنها برای جلوگیری از حوادث قلبی عروقی بلکه برای حفظ عملکرد طبیعی پیوند نیز مهم است.
درست میل کردن غذا بخش مهمی از بهبودی بعد از عمل پیوند است. تغذیه مناسب به شما کمک می کند بدن را بهبود ببخشید، همچنین با عفونت مبارزه می کند و وزن سالم را حفظ می نماید. برخی از داروهای مصرفی ممکن است باعث ایجاد فشار خون، قند خون، کلسترول شود و وزن شما را افزایش می دهد. 

موارد زیر چند پیشنهاد است برای محدود کردن عوارض جانبی پیوند کلیه :

•    کاهش مقدار سدیم (نمک): محدود کردن مقدار نمکی که مصرف می کنید به کنترل الکترولیت های شما کمک می کند.
-    فشار و احتباس مایعات: این کار را با اضافه نکردن نمک به غذای خود انجام می دهید. 
-    گزینه های دیگر جایگزین نمک: مخلوط های گیاهی، پیاز و پودر سیر و سایر ادویه های بدون نمک هستند. 
-    اجتناب کردن از غذاهای فرآوری شده: این غذاها مقدار زیادی نمک (سدیم) پنهان دارند.

•    پروتئین: مصرف مقدار زیادی پروتئین مهم است و به بدن کمک می کند تا بهبود (بهبود زخم و جلوگیری از کاهش عضلات) یابد.
-    منابع خوب پروتئین: گوشت و ماهی بدون چربی، لبنیات کم چرب، کره بادام زمینی و توفو هستند.

•    چربی و کلسترول: مصرف بیش از حد چربی و کلسترول می توانند باعث بیماری های قلبی شوند. شما باید رژیم غذایی را دنبال کنید که از نظر چربی اشباع و کلسترول کم است. شما باید از مصرف کره، شیر کامل، پوست مرغ و برش های چرب گوشت خودداری کنید. در عوض روغن مارگارین، زیتون یا کلزا و گوشت بدون چربی را انتخاب کنید.
•    کلسیم: بیماران پیوند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا شدن به پوکی استخوان نسبت به سایر افراد هستند. به همین دلیل باید حتما مقدار کلسیم و ویتامین D را در بدن خود افزایش دهید.
-    منابع خوب کلسیم: شیر کم چرب، پنیر، ماست و آب پرتقال غنی شده با کلسیم است.

•    شکر و شیرینی: اگر دیابتی هستید باید میزان قند مصرفی را محدود کنید. اگر فرد دیابتی نیستید، داروهایی که مصرف می کنید ممکن است باعث افزایش قند خون شما شود. همه بیماران پیوندی باید مصرف قند و شیرینی های غلیظ را محدود کنند.
-    برای کمک به کنترل سطح قند خون باید:
1.    به طور مرتب وعده های غذایی داشته باشید، وعده های غذایی را از دست ندهید.
2.    غذاهایی با کربوهیدرات بخورید که فیبر زیادی دارند و ترجیحاً شاخص گلیسمی کم است.
3.    از مصرف مقادیر زیادی غذاهای سرشار از کربوهیدرات ساده مانند نوشابه، آب میوه و بیسکویت و کیک خودداری کنید.

•    پتاسیم، فسفر و منیزیم: داروهای جدید شما ممکن است بر میزان پتاسیم، فسفر و منیزیم موجود در خون شما تأثیر بگذارد، ممکن است لازم باشد رژیم خود را تغییر دهید یا مکمل رژیم غذایی مصرف کنید.
-    پتاسیم: طالبی، پرتقال، آب پرتقال، کلم بروکلی، گوجه فرنگی
-    فسفر: شیر، پنیر، ماست، غلات کامل، کشمش
-    منیزیم: میگو، بادام زمینی، چغندر، اسفناج، توفو

•    الکل: اگر مشروبات الکلی می نوشید، میزان مصرف خود را محدود کنید. مقدار توصیه شده در روز 2 اونس است. توجه داشته باشید که الکل مقدار زیادی کالری دارد و می تواند باعث افزایش وزن شود.

•    مواد غذایی پرریسک:
-    گوشت های خام و نپخته همچون 
*    گوشت 
*    مرغ 
*    ماهی
*    میگو
*    خرچنگ
*    ماهی مرکب
*    صدف 
*    سوشی
از مصرف مواد لبنی که پاستوریزه نشده اند و همچنین تخم مرغ خام جلوگیری کنید.
آب گریپ فروت یا گریپ فروت و آب انار یا انار  مصرف نکنید.
میوه های آسیب دیده و سبزیجات خام را مصرف نکنید.
از مصرف جوانه (مانند جوانه یونجه یا لوبیا) خودداری کنید.
سعی کنید وعده های غذایی را به طور مرتب مصرف کنید و هیچ یک از آن ها از دست ندهید.
باید توجه داشت که قند موجود در میوه ها برای این افراد مضر نیست. در واقع متخصصین تغذیه توصیه می کنند بیش از 22.5 گرم در 100 گرم ماده غذایی باشد باید از مصرف آن پرهیز کنیم.
مصرف بیشتر ماهی های چرب پخته شده همچون سالمون و ساردین توصیه می شود.
سعی کنید در طول روز از میان وعده های مختلف استفاده کنید که سالم باشند و دارای چربی های غیر اشباع مفید باشند همچون میوه ها و سبزیجات و از دادن میان وعده های ناسالم به کودکان دارای این بیماری جدا خودداری کنید.
از لبنیات های کم چرب استفاده کنید.
سعی کنید از افزایش وزن بیش از حد بعد از پیوند خودداری کنید. 

•    ورزش: برای سالم ماندن، از نظر روحی و جسمی، برای شما مهم است که به طور مرتب ورزش کنید. راه خوب برای شروع با پیاده روی روزانه است. چیزی را که وزن آن بیش از 10 پوند باشد بلند نکنید.
برای چهار هفته اول بعد از عمل: شما باید آهسته شروع کرده و فعالیت خود را به تدریج افزایش دهید.
به یاد داشته باشید که قبل از شروع هر نوع برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما قادر خواهد بود در مورد برنامه ورزشی که نیازهای فردی شما را برآورده کند، به شما توصیه کند.