برای دریافت رژیم خودت کلیک کن

دوست داری رژیم بگیری ؟

رژیم درمانی در سنگ صفرا

کیسه صفرا یک اندام کوچک در زیر کبد در قسمت فوقانی راست شکم است. این کیسه ای است که صفرا را ذخیره می کند. صفرا مایعی به رنگ سبز زرد است که به هضم غذا کمک می کند. بیشتر سنگ های کیسه صفرا وقتی کلسترول زیادی در صفرا وجود دارد ایجاد می شوند.

80 درصد سنگ های صفراوی از کلسترول ساخته شده اند. 20 درصد دیگر سنگ های کیسه صفرا از نمک های کلسیم و بیلی روبین ساخته شده اند.

 

علل تشکیل سنگ های صفراوی

برخی علل تشکیل سنگ های صفراوی عبارت است از:

  • وجود کلسترول زیادی در صفرا

تجمع بیش از حد کلسترول در صفرا می تواند منجر به سنگ های کلسترول زرد شود. اگر کبد کلسترول بیشتری نیز تولید کند، ممکن است این سنگ ها سنگین تر شوند.

  • بیلی روبین بیش از حد در صفرا

بیلی روبین ماده شیمیایی است که در طی از بین رفتن گلبول های قرمز قدیمی در کبد ایجاد می شود. برخی شرایط مانند آسیب کبدی و برخی از اختلالات خونی باعث می شود کبد، بیلی روبین بیشتر از حد ممکن تولید کند. سنگ کیسه صفرا هنگامی که کیسه صفرا نمی تواند بیلی روبین اضافی را تجزیه کند، تشکیل می شود. این سنگ های سخت اغلب قهوه ای تیره یا سیاه هستند.

  • صفرا غلیظ به دلیل عدم تخلیه مناسب صفرا

کیسه صفرای سالم باید بتواند صفرا را خالی کند. اگر نتواند محتوای صفرا را خالی کند، صفرا بیش از حد غلیظ می شود و همین امر باعث شکل گیری سنگ می شود.

 

علائم سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا می تواند منجر به درد در قسمت بالای شکم شود. ممکن است هر از گاهی به هنگام خوردن غذاهایی که پرچرب هستند، مانند غذاهای سرخ شده، درد کیسه صفرا احساس کنید. درد کیسه صفرا معمولاً بیشتر از چند ساعت طول نمی کشد.

همچنین ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:

این علائم همچنین به کولیک صفراوی نیز معروف اند.

 

سنگ های صفراوی بدون علامت

خود سنگ های صفراوی باعث درد نمی شوند. در عوض، درد هنگامی رخ می دهد که سنگ ها، حرکت صفرا از کیسه صفرا را مسدود کنند.

80 درصد از مبتلایان "سنگ کیسه صفرای بدون علامت" دارند. این بدان معنی است که آن ها درد ندارند و علائمی ندارند. در این موارد، پزشک ممکن است سنگ کیسه صفرا را از طریق اشعه X یا در حین عمل جراحی شکم کشف کند.

 

عوارض و خطرات طولانی مدت ناشی از سنگ کیسه صفرا

  • کوله سیستیت حاد

هنگامی که یک سنگ، مجاری که توسط آن، صفرا از کیسه صفرا عبور می کند را مسدود کند، می تواند باعث التهاب و عفونت در کیسه صفرا شود. این به کوله سیستیت حاد معروف است که یک وضعیت اورژانسی پزشکی است.

خطر ابتلا به کوله سیستیت حاد از سنگ های صفراوی علامت دار 1 تا 3 درصد است.

علائم مرتبط با کوله سیستیت حاد عبارتند از:

  • درد شدید در معده فوقانی یا قسمت راست پشت
  • تب و لرز
  • از دست دادن اشتها
  • تهوع و استفراغ

اگر این علائم بیش از 1 تا 2 ساعت طول کشید یا تب داشتید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

  • عوارض دیگر

سنگ های صفراوی بدون درمان ممکن است عوارض دیگری به همراه داشته باشند؛ مانند:

  • زردی (رنگ زرد پوست یا چشم ها)
  • کلانژیت (نوعی عفونت مجرای صفراوی)
  • سپسیس (نوعی عفونت خونی)
  • التهاب لوزالمعده
  • سرطان کیسه صفرا

عوامل خطر برای سنگ های صفراوی

بسیاری از عوامل خطر برای سنگ های کیسه صفرا مربوط به رژیم غذایی است، در حالی که برخی از عوامل غیر قابل کنترل هستند. عوامل خطر غیر قابل کنترل مواردی مانند سن، نژاد، جنسیت و سابقه خانوادگی است که قابل تغییر نیستند.

در صورتی که داروهایی مصرف می کنید که می توانند خطر ایجاد سنگ کیسه صفرا را افزایش دهند، مصرف آنها را متوقف نکنید مگر اینکه در مورد آن ها با پزشک خود صحبت کرده باشید.

 

تشخیص سنگ کیسه صفرا

پزشک برای تشخیص سنگ کیسه صفرا، معاینه جسمی را انجام می دهد که شامل بررسی چشم و پوست شما به منظور ارزیابی تغییر قابل مشاهده در رنگ آن هاست. رنگ زرد مایل به سفید ممکن است نشانه زردی باشد، که نتیجه‌ی تولید بیش از حد بیلی روبین در بدن شماست.

تست های تشخیصی نیز به پزشک کمک می کند. این آزمایشات شامل موارد زیر است:

سونوگرافی: سونوگرافی تصاویری از شکم شما تهیه می کند. سونوگرافی بهترین روش تصویربرداری برای تأیید اینکه مبتلا به سنگ کیسه صفرا هستید یا خیر می باشد. همچنین می تواند ناهنجاری های مرتبط با کوله سیستیت حاد را نشان دهد.

سی تی اسکن شکمی: این آزمایش تصویربرداری، از کبد و ناحیه شکم شما عکس می گیرد.

اسکن رادیونوکلئید کیسه صفرا: این اسکن مهم یک ساعت طول می کشد. متخصص، ماده رادیواکتیو را در رگ های شما تزریق می کند. این ماده از طریق خون شما به کبد و کیسه صفرا می رسد. در این اسکن، شواهدی وجود دارد که نشان دهنده عفونت یا انسداد مجاری صفراوی ناشی از سنگ بوجود آمده است.

آزمایش خون: پزشک ممکن است آزمایش خون درخواست کند که میزان بیلی روبین در خون شما را اندازه گیری کند. این آزمایشات همچنین به تعیین چگونگی عملکرد کبد شما کمک می کند.

کولانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP): ERCP روشی است که از یک دوربین و اشعه X برای بررسی مشکلات موجود در مجاری صفراوی و لوزالمعده استفاده می کنند.

درمان سنگ کیسه صفرا

در اکثر اوقات، نیازی به درمان سنگ های کیسه صفرا نیست، مگر اینکه آن ها باعث ایجاد درد شوند. گاهی اوقات سنگ های صفراوی ممکن است حتی بدون آنکه متوجه شوید به خارج از کیسه صفرا منتقل شوند. اگر درد إحساس می کنید، احتمالاً پزشک جراحی را توصیه می کند. در موارد نادر نیز ممکن است از دارو استفاده شود.

اگر در معرض خطر زیادی برای عوارض جراحی هستید، ممکن است یک لوله از طریق پوست در کیسه صفرا قرار گیرد. همچنین ممکن است عمل جراحی شما به تعویق بیفتد تا با درمان سایر شرایط پزشکی خطر شما کم شود.

درمان طبیعی و داروهای خانگی

اگر سنگ کیسه صفرا دارید و علائمی ندارید، می توانید برخی از سبک های زندگی خود را تغییر دهید.

نکاتی درباره سلامتی کیسه صفرا:

  • وزن سالم خود را حفظ کنید.
  • از کاهش وزن سریع خودداری کنید.
  • یک رژیم غذایی ضد التهاب را در پیش بگیرد.
  • به طور منظم ورزش کنید.
  • مکمل ها را طبق تایید پزشک مصرف کنید.
  • برخی مکمل های غذایی که می توانید مصرف کنید شامل ویتامین C، آهن و لسیتین است. یک بررسی نشان داد که ویتامین C و لسیتین می توانند خطر ایجاد سنگ صفرا را کاهش دهند. در مورد دوز مناسب این مکمل ها با پزشک خود مشورت کنید.
  • بعضی از افراد توصیه می کنند کیسه صفرا را شستشو دهید، که شامل روزه گرفتن و سپس مصرف روغن زیتون و آب لیمو برای کمک به عبور سنگ های کیسه صفرا است. هیچ مدرکی مبنی بر این موارد وجود ندارد و حتی ممکن است باعث شود که سنگ کیسه صفرا در مجاری صفراوی به دام بیفتد.

عمل جراحی

ممکن است پزشک برداشتن کیسه صفرا از روش لاپاروسکوپی را توصیه کند. لاپاروسکوپی یک عمل جراحی رایج است که به بیهوشی عمومی نیاز دارد. جراح معمولاً 3 یا 4 برش در شکم شما ایجاد می کند. سپس دستگاهی با نور کم را در یکی از برش ها وارد می کند و کیسه صفرا را با دقت از بین می برد.

در صورت عدم بروز عارضه، معمولاً در روز عمل یا روز بعد به خانه می روید.

ممکن است بعد از برداشتن کیسه صفرا مدفوع شل یا آبکی تجربه کنید. صفرا دیگر از کیسه صفرا عبور نمی کند و کمتر متمرکز می شود. نتیجه این امر یک اثر ملین است که باعث اسهال می شود. برای درمان این موضوع، رژیم غذایی با چربی های کمتری بخورید تا ترشح صفرا کمتر شود.

درمان های غیر جراحی

داروها معمولاً دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند، زیرا تکنیک های لاپاروسکوپی و روباتیک باعث می شوند جراحی بسیار کم خطرتر از گذشته باشد.

با این حال، اگر نمی توانید جراحی کنید، می توانید از دارو های Actigall و  Urso برای حل کردن سنگ های صفراوی ناشی از کلسترول استفاده کنید. باید 2 تا 4 بار در روز این دارو را مصرف کنید. مصرف داروها ممکن است چندین سال طول بکشد تا سنگ کیسه صفرا از بین برود و در صورت متوقف کردن درمان، ممکن است مجددا سنگ کیسه صفرا تشکیل شود.

 

تغذیه مناسب برای جلوگیری از ایجاد سنگ های صفراوی

برای کمک به بهبود وضعیت خود و کاهش خطر ایجاد سنگ های صفراوی، به نکات زیر توجه کنید:

  • مصرف چربی های خود را کاهش داده و در هر زمان ممکن، غذای کم چرب را انتخاب کنید. از خوردن غذاهای پرچرب و سرخ شده خودداری کنید.
  • فیبر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا حرکت روده شما منظم تر شود. سعی کنید یک بار فقط یک نوع ماده فیبری را در یک وعده غذایی خود اضافه کنید تا از تجمع گاز ناشی از خوردن فیبر اضافی جلوگیری کنید.
  • از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که به ایجاد اسهال کمک می کنند و شناخته شده اند، از جمله نوشیدنی های کافئین دار، لبنیات پر چرب و غذاهای بسیار شیرین خودداری کنید.
  • روزانه چندین وعده غذایی کوچک میل کنید. هضم وعده های غذایی کوچکتر برای بدن راحت تر است.
  • مقدار کافی آب بنوشید. مقدار مناسب نوشیدن آب در حدود 6 تا 8 لیوان در روز است.
  • حداقل روزانه پنج وعده میوه و سبزیجات به صورت تازه، منجمد یا کمپوت ها مصرف کنید.
  • مقداری از کربوهیدرات های نشاسته ای در هر وعده غذایی خود بگنجانید؛ مثل: نان، برنج، غلات، ماکارونی، سیب زمینی و غیره است.
  • محصولات لبنی کم چرب را انتخاب کنید.
  • 2-3 بار در روز از غذاهای حاوی پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و گزینه های گیاهی مانند لوبیا و حبوبات استفاده کنید.
  • مصرف غذاهای پر چرب و قند را محدود کنید.
  • از نوشیدن زیاد کافئین خودداری کنید و نوشیدنی های حاوی قند اضافی را انتخاب نکنید.
  • برای شناسایی غذاهای محرک، یک دفترچه یادداشت غذایی همراه با یادداشت علائم در صورت بروز تهیه کنید. از مصرف این غذاها به مدت یک دوره آزمایشی دو هفته ای خودداری کنید و هرگونه پیشرفت در علائم را یادداشت کنید. درصورتی که فکر نمی کنید باعث ایجاد مشکلاتی شده اند، دوباره غذاها را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
  • اگر قصد کاهش وزن دارید، این کار را به آرامی انجام دهید. کاهش وزن سریع ممکن است خطر ایجاد سنگ صفرا و مشکلاتی برای سلامتی شما را به همراه داشته باشد.

پس از درمان سنگ کیسه صفرا

اگر برای از بین بردن کیسه صفرا یا سنگ های کیسه صفرا به عمل جراحی نیاز دارید، چشم انداز آن غالباً مثبت است. در بیشتر موارد با برداشت سنگ، سنگ ها دوباره برنمی گردند.

اما اگر جراحی نکنید، سنگ های صفراوی می توانند برگردند. این امر حتی وقتی شما داروهایی برای حل سنگ کیسه صفرا مصرف کرده اید نیز صادق است.

اگر سنگ کیسه صفرای شما علائمی ایجاد نکند، به درمان نیاز نخواهید داشت. هنوز ممکن است لازم باشد تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید تا از بزرگتر شدن آن ها و ایجاد مشکلات ناشی از آن ها جلوگیری کنید.

اشتراک در فضای مجازی