کم خونی ناشی از بیماری مزمن دومین شکل شایع کم خونی در سراسر جهان است و در انواع بیماری های التهابی، عفونی و بدخیم مشاهده می شود. کم خونی ناشی از بیماری مزمن به علت سطوح پایین گلبول قرمز در بیماری های خود ایمنی و یا بیماری های مزمن که بیش از 3 ماه به طول انجامیده است رخ می دهد.
توجه داشته باشید که ممکن است در بسیاری از مواقع کم خونی بیماری مزمن با کم خونی ناشی از فقر آهن اشتباه شود در صورتی که در کم خونی ناشی بیماری مزمن تنها سطح سرمی آهن پایین است و معمولا اریتروپویتین نوترکیب (فاکتور رشد گلیکوپروتئینی) این کم خونی را اصلاح می کند.
تحقیقات نشان می دهد که اریتروپویتین نوترکیب باعث افزایش میزان هموگلوبین در بیماران می گردد.
علائم کم خونی ناشی از بیماری مزمن
علائم کم خونی ناشی از بیماری مزمن مشابه علائم ناشی از کم خونی فقر آهن است و شامل موارد زیر است:
- احساس خستگی یا ضعف
- داشتن پوست کمرنگ
- تنگی نفس
- تعریق
- ضربان قلب سریع
- داشتن سردرد
تشخیص کم خونی ناشی از بیماری مزمن
- آزمایش خون
- مورفولوژی سلول های خونی
- تست سرمی هپسیدین
- سرم فریتین و یا گیرنده فریتین
- تجزیه و تحلیل مدفوع
- بیلی روبین سرم
- روش لاکتات دهیدروژناز
- ارزیابی عملکرد کلیه
علل کم خونی ناشی از بیماری مزمن
شایعترین بیماری هایی که می توانند باعث کم خونی شوند:
- هر نوع عفونت
- سرطان
- بیماری مزمن کلیه (تقریباً هر بیمار مبتلا به این نوع بیماری دچار کم خونی خواهد شد. زیرا کلیه ها باعث ایجاد اریتروپویتین (EPO) می شوند. اریتروپویتین هورمونی است که تولید سلول های قرمز خون در مغز استخوان را کنترل می کند.)
- بیماری های خود ایمنی
- آرتریت روماتوئید
- التهاب مزمن مفاصل
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک (یا لوپوس)
- آسیب بافت در اثر حمله سیستم ایمنی بدن به خود بدن
- واسکولیت (التهاب رگ های خونی)
- سارکوئیدوز (یک بیماری التهابی است که به طور کلی ریه و غدد لنفاوی را تحت تأثیر قرار می دهد و به احتمال زیاد ناشی از پاسخ ایمنی غیر طبیعی است.)
- بیماری التهابی روده (بیماری کرون و کولیت اولسراتیو)، که بر روده ها اثر می گذارد.
- نارسایی قلبی
- چاقی
تغذیه درمانی کم خونی ناشی از بیماری مزمن
آهن تراپی در این نوع بیماری چندان توصیه نمی شود زیرا چندین میکروارگانیسم و سلول تومور از آهن اضافی برای تکثیر سلولی خود استفاده می کنند که این امر برای بدن مضر است.
استفادة بیشتر، از اسید های چرب غیر اشباع و امگا 3 در رژیم غذایی می تواند تأثیر گذار باشد. منابع غذایی امگا 3: جگر ماهی مورو، روغن کلزا، ماهی های ساردین و سالمون، دانه کتان، آجیل خصوصا گردو و تخم مرغ.
همچنین باید توجه داشت در سنین بالاتر در صورت کمبود ویتامین D ممکن است کم خونی ناشی از بیماری مزمن رخ دهد زیرا ارتباط معنا داری بین کمبود ویتامین D و میزان هموگلوبین خون وجود دارد. پس باید سعی کنید در رژیم غذایی خود منابع غنی از ویتامین D را قرار دهید.
چاقی یکی از علل ابتلا به کم خونی ناشی از بیماری مزمن است. یافته های ما نشان می دهد که چاقی با تغییر در نشانگرهای آهن سرم که نمونه ای از التهاب مزمن است همراه است. بنابراین باید سعی کنید به وزن نرمال دست پیدا کنید و آن را تا اخر عمر حفظ کنید.
و در نهایت اخرین روش درمان کم خونی ناشی از بیماری مزمن، انتقال خون می باشد.
