پانکراس چیست؟
پانکراس یا لوزالمعده یک غده مسطح طولانی است که در اعماق شکم قرار دارد. از آنجا که علائم اختلالات و بیماری های لوزالمعده در زندگی روزمره ما دیده یا احساس نمی شود ، بیشتر مردم از پانکراس به اندازه سایر قسمت های بدن خود نمی دانند. لوزالمعده بخش مهمی از سیستم گوارشی و کنترل کننده قند خون است.
اختلالات شایع لوزالمعده
انواع مختلفی از اختلالات لوزالمعده وجود دارد، از جمله :
- پانکراتیت حاد
- پانکراتیت مزمن
- پانکراتیت ارثی
- سرطان لوزالمعده
پانکراتیت حاد
پانکراتیت حاد یک حمله ناگهانی است که باعث التهاب لوزالمعده می شود و معمولاً با درد شدید در ناحیه فوقانی شکم همراه است. درد ممکن است شدید باشد و چند روز طول بکشد. علائم دیگر پانکراتیت حاد شامل حالت تهوع ، استفراغ ، اسهال ، نفخ و تب است. شایع ترین علت پانکراتیت حاد سنگ کیسه صفرا است.
دلایل دیگر ایجاد پانکراتیت حاد شامل مصرف مزمن الکل ، شرایط ارثی ، تروما ، داروها ، عفونت ها ، ناهنجاری های الکترولیت، سطح بالای لیپیدها ، ناهنجاری های هورمونی یا دلایل ناشناخته دیگر میشود.
پانکراتیت مزمن
پانکراتیت مزمن نوعی اختلال پیشرونده است که با تخریب پانکراس همراه است. این بیماری در مردان شایع تر است و معمولاً در افراد بین ۳۰ تا ۴۰ سال بروز می کند. شایع ترین علامت آن ، درد در ناحیه فوقانی شکم و اسهال است. با پیشرفت این بیماری مزمن ، ممکن است سوء تغذیه و کاهش وزن ایجاد شود. اگر لوزالمعده در مراحل نهایی و شدید بیماری دچار تخریب شود ، ممکن است بیمار به دیابت مبتلا شود.
چربی ها و بیماری های پانکراس
مقدار چربی ای که باید مصرف کنید بسته به وزن و قد شما متفاوت است اما برای یک فرد با جثه ای متوسط توصیه میشود که بیش از ۲۰ گرم چربی در روز مصرف نکند. هیچ وعده غذایی نباید بیش از ۱۰ گرم چربی داشته باشد. خوردن سینه مرغ بدون پوست و مصرف بیشتر ماهی ها به کاهش چربی وعده های غذایی کمک می کند. استفاده از اسپری نیز به جای قاشق یا پیمانه برای روغن در هنگام پخت و پز کمک می کند. در صورت نیاز به رطوبت و تازه تر و لذیذ تر بودن غذا می توانید آب مرغ بدون چربی به آن اضافه کنید.
نقش مصرف آب در بیماری های پانکراس
تحقیقات نشان داده است که کم آبی باعث تشدید التهاب لوزالمعده می شود. توصیه می شود که بیمار همیشه در تمام اوقات یک بطری آب یا مایعات همراه با خود داشته باشد و مایعات زیادی بنوشد. مصرف نوشیدنی های ورزشی روش خوبی برای جلوگیری از کمبود آب بدن است.
تغذیه مناسب در صورت ابتلا به بیماری های پانکراس
برای بیماران مبتلا به بیماری های پانکراس، بسیاری از موارد وجود دارد که خوردن آن ها دشوار است. انواع مختلفی از اختلالات لوزالمعده از جمله پانکراتیت حاد ، پانکراتیت مزمن ، پانکراتیت ارثی و سرطان لوزالمعده وجود دارد. حتی وقتی احساس خوبی دارید و دردی نیز حس نمی کنید ، هنوز هم باید خیلی مراقب باشید و رژیم کم چربی را دنبال کنید.
به توصیه های تغذیه ای زیر توجه کنید:
بیشتر غذاهایی را که میل می کنید از منابع گیاهی انتخاب کنید.
هر روز بیش از پنج وعده میوه و سبزیجات میل کنید.
چندین بار در روز از منابع پر فیبر مانند نان ، غلات ، محصولات غلات ، برنج ، ماکارونی یا لوبیا بخورید.
مصرف غذاهای پر چرب ، به ویژه از منابع حیوانی را محدود کنید.
غذاهای کم چربی را انتخاب کنید
مصرف گوشت ، به ویژه گوشت پرچرب را محدود کنید. از نظر جسمی فعال باشید، یک وزن سالم کسب کرده و حفظ کنید.
در اکثر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه یا بیشتر فعال باشید.
به جای تلاش برای مصرف غذای روزانه خود در سه وعده غذایی حجیم ، خوردن چندین وعده غذایی کوچک در روز ، آسان تر و مناسب تر است.