بیماری کرون
بیماری کرون یکی از انواع عمده و اصلی بیماری التهابی روده است. نوع دیگری از بیماری التهابی روده کولیت اولسراتیو نام دارد. بیماری کرون نادر است اما به استفاده مکرر از منابع مراقبت بهداشتی (واحدهای درمانی) منتهی میشود.
بیماری التهابی روده اغلب در سنین 15 تا 30 سالگی به وجود می آید اما در بعضی از موارد در سنین بالاتر رخ می دهد و هر دو جنس زن و مرد را به صورت مساوی تحت تاثیر قرار می دهد.
بیماری کرون ممکن است که هر بخشی از مجاری گوارش را درگیر کند اما تقریبا در 50تا60% از موارد هم ایلئوم دیستال و هم کولون را درگیر می کند. در 15 تا 25% از موارد فقط روده کوچک و یا کولون درگیر می شوند.
علائم کرون
علائم بیماری کرون معمولا از ملایم به شدید تغییر می کنند. گاهی در دوره هایی از بیماری، علائم به صورت کامل از بین می روند که به این مرحله دوره خاموشی بیماری می گویند و بیماران نباید با تصور بهبودی کامل، اقدام به قطع مصرف دارو کنند.
علائم بیماری در دوره بیداری:
• درد شکمی و دل پیچه گاهی همراه با تهوع و استفراغ
• اسهال شدید
• تب خفیف ناشی از التهاب یا عفونت
• خستگی مفرط و احساس کمبود انرژی
• کاهش اشتها و کم شدن بی دلیل وزن
• زخم های دهانی مانند آفت
علائم کرون شدید هم شامل التهاب پوست، چشم و مفاصل، التهاب کبد و یا مجاری صفراوی، تأخیر بلوغ و رشد جنسی در کودکان است.
عوارض بیماری کرون
• التهاب: می تواند به دیواره روده محدود یا در تمام روه پخش شود.
• انسداد روده: کرون ضخامت دیواره روده را تحت تاثیر قرار می دهد. با گذشت زمان قسمتهایی از دیواره روده می تواند ضخیم و یا باریک شده و تنگی پیدا کند و منجر به انسداد جریان مواد در داخل مجرای گوارشی شود.
• زخمها : زخمهایی از دهان تا مقعد و حتی در ناحیه تناسلی
• فیستول : گاهی اوقات زخمها می توانند به ایجاد حفره ظریف در جدار روده منجر شوند و فیستول را ایجاد کنند.
• فیشر مقعد: شکاف های کوچکی در پوست اطراف مقعد است که اغلب باعث ایجاد درد هنگام دفع مدفوع می شود و می تواند منجر به ایجاد فیستول شود.
• سوء جذب مواد غذایی: اسهال، درد شکمی، و دل پیچه می تواند غذا خوردن یا جذب کافی مواد غذایی در روده را مشکل سازد و منجر به کم خونی ناشی از فقر آهن و یا ویتامین ها شود.
• سرطان کولون
درمان پزشکی- تغذیه ای
در درمان کرون معمولا از داروهایی برای جلوگیری و بهبودی علائم بیماری التهابی روده استفاده می شود که مؤثرترین عوامل دارویی مورد استفاده در این بیماری شامل موارد زیر است:
• کورتیکواستروئیدها
• عومل ضد التهابی
• عوامل تضعیف کننده سیستم ایمنی
• آنتی بیوتیک ها
در صورت مؤثر نبودن و شکست درمان های طبی در بیماری کرون ممکن است که جهت ترمیم تنگی ها و برداشتن بخشها یا قطعاتی از روده انجام جراحی ضروری باشد.
تغذیه و رژیم درمانی در کرون
توصیههای تغذیهای و رژیمی در مبتلایان به کرون:
- رژیم غذایی محدود از فیبر میتواند در بهبود این بیماری موثر باشد (مثل: میوهها و سبزیجات، مواد غذایی فیبردار)
- حذف شیر، لبنیات و محرکهایی مانند قهوه و الکل
- رژیم غذایی پر پروتئین و پرکالری زیر نظر متخصص تغذیه
- در صورت وجود اسهال چرب، میزان چربی رژیم غذایی باید کاهش یابد. برای جبران چربی میتوان از روغن MCT که بهتر از روغنهای معمولی جذب میشود استفاده کرد.
- مصرف اسیدهای چرب امگا 3 (نظیر روغن ماهی) نیز به دلیل خواص ضد التهابی میتواند در کاهش علایم بیماری مؤثر باشد.
- مصرف مکملهای ویتامین و املاح به خصوص ویتامینهای B6، B12، C، D، E و (آهن، مس، روی، منیزیم، پتاسیم و کلسیم توصیه میشود.)
- بیمار بهتر است وعده های غذایی را در دفعات بیشتر و حجم کمتر مصرف کند.
- در صورت عدم تحمل قند شیر (لاکتوز) و پروتئین گندم (گلوتن) مواد غذایی مربوطه میبایستی از رژیم غذایی حذف گردد.
- افزایش دریافت ویتامین D و کلسیم به دلیل نقش آنها در ساختمان استخوان و نیز عدم تحمل شیر به این بیماران توصیه میشود.