ویتامین B6

ویتامین B6 یک ویتامین محلول در آب است که به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد و به سایر مواد غذایی نیز اضافه شده و به عنوان یک مکمل غذایی در دسترس است. نام عمومی شش ترکیب با فعالیت ویتامین B6 شامل موارد زیر است که انواع فعال کوآنزیم ویتامین B6 هستند:  
•    پیریدوکسین ، یک الکل
•    پیریدوکسال ، یک آلدهید
•    پیریدوکسامین ، که شامل یک گروه آمینه است
•    استرهای 5-فسفات مربوطه آنها 
•    پیریدوکسال 5 فسفات (PLP) 
•    پیریدوکسامین 5فسفات (PMP)
ویتامین B6 به شکل کوآنزیم عملکردهای متنوعی را در بدن انجام می دهد و با درگیر شدن در بیش از 100 واکنش آنزیمی ، که بیشتر مربوط به متابولیسم پروتئین است، بسیار متنوع است.PLP و PMP هر دو در متابولیسم اسیدهای آمینه نقش دارند و PLP در متابولیسم واحدهای تک کربنی ، کربوهیدرات ها و لیپیدها نیز نقش دارد. مصرف متوسط ویتامین B6 در زنان حدود 1.5 میلی گرم در روز و در مردان 2 میلی گرم در روز است.

منابع غذایی ویتامین B6

ویتامین B6 در طیف گسترده ای از مواد غذایی یافت می شود. غنی ترین منابع ویتامین B6 شامل ماهی ، جگر گاو و سایر گوشت های اندام ، سیب زمینی و سایر سبزیجات نشاسته ای و میوه (به غیر از مرکبات) است. به طور عمده، بزرگسالان بیشتر ویتامین B6 غذایی خود را از غلات غنی شده ، گوشت گاو ، مرغ ، سبزیجات نشاسته ای و برخی میوه های غیر مرکبات دریافت می کنند. حدود 75٪ ویتامین B6 در یک رژیم غذایی متنوع موجود است. 

مکمل های ویتامین B

ویتامین B6 در مولتی ویتامین ها ، مکمل های حاوی سایر ویتامین های B کمپلکس و به عنوان یک مکمل مستقل در دسترس است. مکمل های ویتامین B6 در کپسول ها یا قرص های خوراکی (از جمله قرص های زیرزبانی و جویدنی) و مایعات موجود است. جذب ویتامین B6 از مکمل ها مشابه منابع غذایی است و تفاوت عمده ای بین اشکال مختلف مکمل ها ندارد. اگرچه بدن دوزهای بالای دارویی ویتامین B6 را به خوبی جذب می کند ، اما به سرعت بیشتر ویتامین موجود را از طریق ادرار دفع می کند. حدود 28٪ - 36٪ از جمعیت عمومی از مکمل های حاوی ویتامین B6 استفاده می کنند. بزرگسالان بالای 51 سال و کودکان کمتر از 9 سال بیشتر از گروه های سنی دیگر مکمل های حاوی ویتامین B6 را مصرف می کنند.

کمبود ویتامین B6

کمبود ویتامین B6 به طور مستقل، غیر معمول است. وضعیت ناکافی ویتامین B6 معمولاً با غلظت کم سایر ویتامین های B کمپلکس مانند ویتامین B12 و اسید فولیک همراه است. کمبود ویتامین B6 باعث تغییرات بیوشیمیایی می شود که با پیشرفت کمبود آشکارتر می شود.
کمبود ویتامین B6 با کم خونی میکروسیتیک ، ناهنجاری های الکتروانسفالوگرافی ، درماتیت همراه با بیماری کیلوز (پوسته پوسته شدن لب و شکاف در گوشه های دهان) و گلوسیت (تورم زبان) ، افسردگی و گیجی و ضعف عملکرد ایمنی همراه است. افرادی که دارای غلظت مرزی ویتامین B6 یا کمبود خفیف هستند ممکن است برای ماه ها یا حتی سال ها علائم و نشانه های کمبود نداشته باشند. در نوزادان ، کمبود ویتامین B6 باعث تحریک پذیری ، شنوایی حاد غیر طبیعی و تشنج می شود.
بیماری های کلیوی در مرحله نهایی ، نارسایی مزمن کلیه و سایر بیماری های کلیوی می توانند باعث کمبود ویتامین B6 شوند. علاوه بر این ، کمبود ویتامین B6 می تواند ناشی از سندرم سوء جذب مانند بیماری سلیاک ، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو باشد. برخی بیماری های ژنتیکی مانند هموسیستینوریا نیز می تواند باعث کمبود ویتامین B6 شود. برخی از داروها مانند داروهای ضد صرع با گذشت زمان منجر به کمبود ویتامین B6  می شوند.

گروه های در معرض کمبود ویتامین B6

کمبود ویتامین B6 نسبتاً نادر است اما برخی از افراد با وضعیت تغذیه ای نادرست ممکن است کمبود ویتامین B6 داشته باشند. گروه های زیر از جمله افرادی هستند که احتمالاً مصرف ناکافی ویتامین B6 دارند.

•    افرادی که اختلال عملکرد کلیه دارند

افرادی که عملکرد کلیوی ضعیفی دارند، از جمله افرادی که در مرحله آخر بیماری کلیوی و نارسایی مزمن کلیه قرار دارند، غالباً غلظت ویتامین B6 کمی دارند. غلظت نوعی از ویتامینB6 (PLP) در بیمارانی که دیالیز نگهدارنده کلیه یا دیالیز صفاقی متناوب دارند و کسانی که پیوند کلیه انجام داده اند کم است. بیماران مبتلا به بیماری کلیوی غالباً علائم بالینی مشابه علائم مبتلایان به کمبود ویتامین B6 را نشان می دهند.

•    افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی

در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید غالباً غلظت ویتامین B6 کم است و غلظت ویتامین B6 با افزایش شدت بیماری کاهش می یابد. این میزان کم ویتامین B6 به دلیل التهاب ناشی از بیماری است و به نوبه خود التهاب همراه با بیماری را افزایش می دهد. اگرچه مکمل های ویتامین B6 می توانند غلظت ویتامین B6 را در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید عادی کنند ، اما تولید سیتوکین های التهابی را سرکوب نمی کنند یا سطح مارکرهای التهابی را کاهش نمی دهند.
بیماران مبتلا به بیماری سلیاک، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، بیماری التهابی روده و سایر اختلالات خودایمن سوء جذب ممکن است غلظت PLP پایینی در پلاسما داشته باشند. مکانیسم این اثر مشخص نیست. با این حال، بیماری سلیاک با جذب پیریدوکسین پایین همراه است و غلظت پایین PLP در بیماری التهابی روده می تواند به دلیل پاسخ التهابی باشد.

•    افرادی که به الکل وابستگی دارند

غلظت ویتامین B6 پلاسما در افرادی که به الکل وابسته هستند بسیار کم است. الکل استالدئید تولید می کند که تشکیل PLP(نوع خاصی از ویتامین B6) توسط سلول ها را کاهش می دهد و در اتصال پروتئین با ویتامین B6 رقابت می کند. در نتیجه ، PLP در سلول ها ممکن است بیشتر در معرض هیدرولیز توسط فسفاتاز متصل به غشا باشد. افرادی که به الکل وابسته هستند ممکن است از مکمل های پیریدوکسین بهره مند شوند.

ویتامین B6 و سلامتی

•    بیماری قلب و عروقی

دانشمندان این فرضیه را مطرح کرده اند که برخی ویتامین های گروه B مانند اسید فولیک، ویتامین B12 و ویتامین B6 ممکن است با کاهش سطح هموسیستئین خطر بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهند. بنابراین، چندین آزمایش بالینی، ایمنی و اثربخشی دوزهای اضافی ویتامین های گروه B را برای کاهش خطر بیماری قلبی ارزیابی کرده اند. ارزیابی تأثیر ویتامین B6 در بسیاری از این آزمایشات چالش برانگیز است زیرا این مطالعات همچنین شامل اسیدفولیک و مکمل ویتامین B12 بودند و تاثیر این سه ویتامین را در کنار هم و نه به طور مستقل به اثبات رسانده اند.
علاوه بر این ، بیشتر آزمایشات بزرگ بالینی دیگر نتوانسته اند نشان دهند که مکمل ویتامین های گروه B در واقع خطر وقایع قلبی عروقی را کاهش می دهند ، حتی اگر سطح هموسیستئین را کاهش دهند. به عنوان مثال ، یک کارآزمایی بالینی تصادفی روی 5442 زن 42 ساله یا بالاتر ، هیچ تأثیر مثبتی از مصرف مکمل ویتامین B6  (50 میلی گرم در روز) در ترکیب با 2.5 میلی گرم اسید فولیک و 1 میلی گرم ویتامین B12 بر خطر بیماری های قلبی عروقی پیدا نکرد. تحقیقات تا به امروز شواهد کمی نشان می دهد که مقادیر اضافی ویتامین B6 ، به تنهایی یا همراه با اسید فولیک و ویتامین B12 ، می تواند به کاهش خطر یا شدت بیماری های قلبی عروقی و سکته مغزی کمک کند.

•    سرطان

برخی تحقیقات ، غلظت های کم ویتامین B6 در پلاسما را با افزایش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان مرتبط دانسته است. به عنوان مثال ، یک متاآنالیز از مطالعات آینده نگر نشان داد که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ افرادی که ویتامین B6 مصرفی در بالاترین دوز دارند ، 20٪ کمتر از کسانی که در کمترین دوز مصرف می کنند.با این حال ، تعداد کمی از آزمایشات بالینی انجام شده تا به امروز نشان نداده است که مکمل ویتامین B6 می تواند به جلوگیری از سرطان کمک کند یا تأثیر آن را بر مرگ و میر کاهش دهد. به عنوان مثال ، تجزیه و تحلیل داده ها از دو آزمایش بزرگ تصادفی ، دو سو کور ، کنترل شده با دارونما در نروژ نشان داد که هیچ ارتباطی بین مکمل ویتامین B6 و بروز سرطان ، مرگ و میر یا مرگ و میر ناشی از همه علت ها وجود ندارد.

ویتامین B6 و رژیم های غذایی سالم

در دستورالعمل های رژیم غذایی 2015-2020 ، ذکر شده است که "نیازهای غذایی باید در درجه اول از طریق غذاها تأمین شود." مواد مغذی موجود در غذاها حاوی ویتامین ها و مواد معدنی ضروری و همچنین فیبر غذایی و سایر مواد طبیعی هستند که ممکن است اثرات مثبتی بر سلامتی داشته باشند. در بعضی موارد ، غذاهای غنی شده و مکمل های غذایی ممکن است در تأمین یک یا چند ماده مغذی مفید باشند که در غیر این صورت ممکن است در مقادیر کمتر از حد توصیه شده مصرف شوند. "دستورالعمل های رژیم غذایی الگوی غذایی سالم را به عنوان الگوی غذایی توصیف می کند:
•    شامل انواع سبزیجات ، میوه ها ، غلات سبوس دار ، شیر و فرآورده های شیر بدون چربی یا کم چربی و روغن ها.
•    انواع غذاهای پروتئینی ، از جمله غذاهای دریایی ، گوشت و مرغ بدون چربی ، تخم مرغ ، حبوبات (لوبیا و نخود فرنگی) ، آجیل ، دانه ها و محصولات سویا 
•     ماهی ، گوشت گاو و بوقلمون حاوی مقادیر زیادی ویتامین B6 هستند.
•     لوبیا و آجیل نیز منابع ویتامین B6 هستند.    
•    چربی های اشباع و ترانس ، قندهای اضافه شده و سدیم را محدود می کند.