فسفر

فسفر یک ماده معدنی ضروری به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد و به عنوان یک مکمل غذایی در دسترس است. فسفر جزء استخوان ها ، دندان ها ، DNA و RNA است. فسفر به شکل فسفولیپیدها نیز جزء ساختار غشای سلولی و منبع اصلی انرژی بدن ، ATP است. بسیاری از پروتئین ها و قندهای بدن فسفریله شده اند. علاوه بر این فسفر در تنظیم رونویسی ژن ، فعال سازی آنزیم ها ، حفظ pH طبیعی در مایع خارج سلول و ذخیره انرژی درون سلولی نقش اساسی دارد. در انسان فسفر حدود 1 تا 1.4 درصد از توده بدون چربی را تشکیل می دهد. از این مقدار 85٪ در استخوانها و دندانها است و 15٪ دیگر در خون و بافتهای نرم توزیع می شود.  
بسیاری از انواع مختلف غذاها حاوی فسفر هستند که عمدتاً به شکل فسفات و استرهای فسفات هستند. با این حال فسفر موجود در دانه ها و نان های بدون مخمر به شکل اسید فیتیک یعنی فرم ذخیره فسفر است. از آنجا که روده انسان فاقد آنزیم فیتاز است، مقدار زیادی فسفر در این فرم برای جذب در دسترس نیست. فسفر در روده باریک جذب غیر فعال می شود، اگرچه مقداری توسط حمل و نقل فعال جذب می شود.
فسفر و کلسیم ارتباط متقابل دارند زیرا هورمون ها مانند ویتامین D و هورمون پاراتیروئید (PTH) متابولیسم هر دو ماده معدنی را تنظیم می کنند. علاوه بر این ، فسفر و کلسیم هیدروکسی آپاتیت را تشکیل می دهند که جز اصلی سازه در استخوان ها و مینای دندان است. ترکیبی از مصرف زیاد فسفر با مصرف کلسیم پایین ، سطح PTH سرم را افزایش می دهد، اما شواهد در مورد اینکه آیا سطح هورمون افزایش یافته باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان می شود یا خیر مورد بحث است.
کلیه ها ، استخوان ها و روده ها هموستاز فسفر را تنظیم می کنند ، که نیاز به حفظ از دست دادن ادرار در سطوح معادل جذب خالص فسفر و اطمینان از رسوب و جذب فسفر به میزان مساوی از استخوان دارد. چندین هورمون از جمله استروژن و آدرنالین نیز بر هموستاز فسفر تأثیر می گذارند. وقتی عملکرد کلیه کاهش می یابد مانند نارسایی مزمن کلیه ، بدن نمی تواند فسفات را به طور مؤثر دفع کند و سطح سرمی آن افزایش می یابد.
اگرچه وضعیت فسفر به طور معمول ارزیابی نمی شود، فسفات را می توان هم در سرم و هم در پلاسما اندازه گیری کرد. در بزرگسالان ، غلظت نرمال فسفات در سرم یا پلاسما 2.5 تا 4.5 میلی گرم در دسی لیتر است (81/0 تا 45/1 میلی مول در لیتر). هیپوفسفاتمی به عنوان غلظت های فسفات سرم کمتر از انتهای کم دامنه طبیعی تعریف می شود، در حالی که غلظت بالاتر از انتهای زیاد دامنه نشان دهنده هایپرفسفاتمی است. با این حال ، سطح پلاسما و فسفات سرم لزوماً منعکس کننده محتوای فسفر کل بدن نیست.  

مقادیر مورد نیاز فسفر

تولد تا 6 ماهگی 100 میلی گرم
7–12 ماه 275 میلی گرم
1-3 سال 460 میلی گرم
4-8 سال 500 میلی گرم
9-13 سال 1250 میلی گرم
14-18 سال 1250 میلی گرم
19+ سال 700 میلی گرم

منابع فسفر

غذا
انواع مختلفی از غذاها حاوی فسفر هستند از جمله لبنیات ، گوشت و مرغ ، ماهی ، تخم مرغ ، آجیل ، حبوبات ، سبزیجات و غلات. در ایالات متحده ، محصولات لبنی حدود 20٪ از کل مصرف فسفر و محصولات نانوایی به عنوان مثال ، نان ، تورتیلا و محصولات شیرینی شیرینی 10٪ را تشکیل می دهند. سبزیجات و مرغ هرکدام 5٪ کمک می کنند. میزان جذب فسفر به طور طبیعی در غذا 40 تا 70 درصد است. میزان جذب فسفر از منابع حیوانی بیشتر از گیاهان است. کلسیم موجود در غذاها و مکمل ها می تواند به مقداری از فسفر موجود در غذاها متصل شده و از جذب آن جلوگیری کند. طبق یک تجزیه و تحلیل ، مصرف کلسیم بسیار زیاد 2500 میلی گرم در روز 0.61-1.05 گرم فسفر را متصل می کند. در نوزادان ، فراهمی زیستی فسفر از 85 - 90 برای شیر مادر تا تقریباً 59 برای فرمولاهای مبتنی بر سویا است.
مواد افزودنی فسفات دار به عنوان مثال ، اسید فسفریک ، سدیم فسفات و سدیم پلی فسفات در بسیاری از غذاها ، به ویژه محصولات غذایی فرآوری شده وجود دارد. این مواد افزودنی برای مواردی مانند حفظ رطوبت یا رنگ و تقویت و تثبیت مواد غذایی منجمد استفاده می شوند. غذاهای حاوی این افزودنی ها به طور متوسط ​​67 میلی گرم فسفر بیشتر در هر وعده نسبت به غذاهای مشابه فاقد مواد افزودنی دارند و این مواد افزودنی به مصرف کل فسفر در ایالات متحده کمک می کنند. تخمین زده می شود که افزودنیهای فسفات 300 تا 1000 میلی گرم در کل جذب فسفر روزانه داشته باشند، یا حدود 10٪ - 50٪ مصرف فسفر در کشورهای غربی است. استفاده از افزودنیهای فسفات و همچنین مقادیر این افزودنیها در غذاها در حال افزایش است. میزان جذب فسفر در مواد افزودنی فسفات تقریبا 70٪ است.

کمبود فسفر

کمبود فسفر یا هیپوفسفاتمی در ایالات متحده نادر است و تقریباً هرگز نتیجه مصرف کم رژیم غذایی نیست. اثرات هیپوفسفاتمی می تواند شامل بی اشتهایی ، کم خونی ، ضعف عضلانی ، اثرات اسکلتی مثل درد استخوان ، راشیتیسم و ​​استئومالاسی ، افزایش خطر عفونت ، پارستزی ، آتاکسی و گیجی باشد. در بیشتر موارد هیپوفسفاتمی ناشی از شرایط پزشکی مانند هایپرپاراتیروئیدیسم ، نقص توبول کلیه و کتواسیدوز دیابتی است.

گروههای در معرض عدم کفایت فسفر 

گروه های زیر به احتمال زیاد وضعیت فسفر ناکافی دارند.
نوزادان نارس
کمبود فسفر در نوزادان نارس یکی از دلایل اصلی ، همراه با کمبود کلسیم ، پوکی استخوان زودرس اختلال در معدنی شدن استخوان است. از آنجا که دو سوم محتوای مواد معدنی استخوان جنین در سه ماهه سوم بارداری بدست می آید ، نوزادان نارس با ذخایر کم کلسیم و فسفر در استخوان خود متولد می شوند. فواید تأمین فسفر و کلسیم اضافی برای سلامت استخوان در نوزادان نارس مشخص نیست. با این حال ، شیر غنی شده با مقادیر بیشتری از این مواد معدنی و سایر مواد مغذی به طور معمول برای حمایت از رشد و نمو کلی توصیه می شود.
افرادی که اختلالات تنظیم فسفات ژنتیکی دارند.
اختلالات ژنتیکی نادر متابولیسم فسفر شامل راشیتیسم هایپوفسفاتمی مرتبط با X می باشد. علاوه بر راشیتیسم در بیماران مبتلا به این بیماری ، استئومالاسی ، شکستگی های کاذب یعنی تشکیل استخوان جدید و بافت پیوندی ضخیم شده بر روی استخوان آسیب دیده ، انتسوپاتی یعنی کانی شدن رباط ها و تاندون ها و آسیب دندانی ایجاد می شود. سایر اختلالات ژنتیکی نادر تنظیم فسفر در ارتباط با راشیتیسم شامل راشیت هیپوفسفاتمی غالب اتوزومی غالب و اتوزومال مغلوب و راشیت هیپوفسفاتمی ارثی همراه با هیپرکلسسیوری است. درمان به طور معمول شامل مکمل های ویتامین D و فسفر از زمان تشخیص تا زمان تکمیل رشد است.
بیماران با سوء تغذیه شدید
افرادی که دچار سوء تغذیه شدید با پروتئین یا کالری هستند ، به دلیل تغییر در متابولیسم از حالت کاتابولیک به حالت آنابولیک ، می توانند در طی 2 تا 5 روز از شروع تغذیه روده ای یا تزریقی به سندرم ریفیدینگ (Refeeding hypophosphatemia) معروف شوند. دلایل سوء تغذیه که می تواند منجر به سندرم ریفیدینگ شود شامل بیماری های مزمن (به عنوان مثال ، سرطان ، بیماری انسدادی مزمن ریوی ، یا سیروز) ، وزن بسیار کم هنگام تولد ، کاشکسی ، وزن بدن کم ، بی اشتهایی عصبی ، مصرف بیش از حد الکل و مشکلات جویدن یا بلع است. اثرات سندرم ریفیدینگ می تواند شامل اختلال در عملکرد عصبی عضلانی ، هایپوونتیلیشن ، نارسایی تنفسی ، اختلال در لخته شدن خون ، گیجی ، کما ، ایست قلبی ، نارسایی احتقانی قلب و مرگ باشد. تجویز پیشگیری کننده فسفر و تیامین در بیمارانی که در معرض خطر ابتلا به سندرم ریفیدینگ قرار دارند می تواند از این بیماری جلوگیری کند.

سطح  فسفر خون به شکل بی خطر چقدر است؟

میزان فسفر طبیعی 2.5 تا 4.5 میلی گرم در دسی لیتر است. از پزشک کلیه یا متخصص تغذیه خود بپرسید. آخرین سطح فسفر شما چیست.

آیا دیالیز به کنترل فسفر کمک می کند؟

بله. دیالیز می تواند مقداری فسفر از خون شما خارج کند. برای شما مهم است که درک کنید چگونه می توان میزان تجمع فسفر را بین درمان های دیالیز خود محدود کرد.

چگونه می توانم سطح فسفر خود را کنترل کنم؟

با درک رژیم غذایی و داروهای کنترل فسفر می توانید سطح فسفر را در حد طبیعی نگه دارید. فسفر (فسفر آلی) را می توان در غذاها یافت و به طور طبیعی در غذاهای غنی از پروتئین مانند گوشت ، مرغ ، ماهی ، آجیل ، لوبیا و محصولات لبنی یافت می شود. فسفر موجود در غذاهای حیوانی به راحتی از فسفر موجود در غذاهای گیاهی جذب می شود.
فسفري كه به صورت افزودني و نگهدارنده (فسفر معدني) به غذا اضافه شده است در غذاهايي مانند فست فودها ، غذاهاي آماده ، نوشيدني هاي كنسرو شده و بطري ، گوشت هاي غني شده و بيشتر غذاهاي فرآوري شده وجود دارد. فسفر از مواد افزودنی غذایی کاملاً جذب می شود. اجتناب از مواد افزودنی فسفر می تواند میزان مصرف فسفر را کاهش دهد. مواد افزودنی فسفر در لیست مواد تشکیل دهنده برچسب حقایق تغذیه یافت می شود. برای یافتن مواد افزودنی فسفر در غذا به دنبال واژه  PHOSباشید.
مواد افزودنی فسفر موجود در غذاها عبارتند از:
دی کلسیم فسفات
دی سدیم فسفات
مونوسدیم فسفات
اسید فسفریک
سدیم هگزامتا فسفات
تری سدیم فسفات
سدیم تریپلی فسفات
تیره سدیم پیرو فسفات

فسفر و سلامتی 

این بخش دو بیماری را که فسفر در آنها نقش دارد متمرکز کرده است: بیماری مزمن کلیه (CKD) و بیماری قلبی عروقی (CVD).
بیماری مزمن کلیوی
بیماری مزمن کلیه (CKD) که 5 تا 10٪ از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می دهد ، می تواند منجر به بیماری قلبی عروقی (CVD) و مرگ زودرس شود. با کاهش عملکرد کلیه، دفع فسفات کارایی کمتری پیدا می کند و غلظت فسفات سرم افزایش می یابد. در نتیجه PTH و فاکتور رشد فیبروبلاست 23 توانایی سرکوب جذب فسفر توسط کلیه ها را از دست می دهند.
افزایش احتباس فسفر اغلب منجر به اختلال استخوان و مواد معدنی بیماری مزمن کلیه (CKD) می شود. این وضعیت سیستمیک با متابولیسم غیر طبیعی فسفر ، کلسیم ، PTH و یا ویتامین D مشخص می شود. منجر به گردش غیر طبیعی استخوان ، مواد معدنی ، حجم ، رشد یا قدرت و کلسیفیکاسیون عروقی یا دیگر بافت نرم میشود.
برای پیشگیری از عوارض سطح بالای فسفات در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه (CKD) ، پزشکان بعضی اوقات بیماران را تشویق می کنند تا میزان مصرف فسفر خود را محدود کنند به عنوان مثال با جایگزینی بیشتر پروتئین های حیوانی در رژیم های غذایی خود با منابع پروتئینی گیاهی ، که فسفر آنها کمتر موجود است و نیز کلسیم بیشتری مصرف بکنند .  برخی شواهد نشان می دهد که جایگزینی غذاهای حاوی مواد افزودنی فسفر به جای غذاهایی که فاقد این مواد افزودنی هستند می تواند سطح فسفات سرم را کاهش دهد. با این حال ، محدود کردن مصرف فسفر همچنین می تواند باعث کاهش مصرف پروتئین شود زیرا بسیاری از غذاها به عنوان مثال ماهی ، گوشت و حبوبات حاوی مقادیر زیادی فسفر نیز حاوی مقادیر زیادی پروتئین هستند. علاوه بر این یک بررسی کاکرین از 9 مطالعه در 634 شرکت کننده مبتلا به بیماری مزمن کلیه (CKD) که به مدت 1 تا 18 ماه دنبال شد ، تنها شواهد محدود و با کیفیت پایین را نشان داد که مداخلات رژیم غذایی ممکن است تأثیر مثبتی بر اختلال استخوان و مواد معدنی بیماری مزمن کلیه (CKD) داشته باشد.  
بیماری قلب و عروقی
چندین مطالعه مشاهده ای از ارتباط بین سطح بالای فسفات و خطر بیماری قلبی عروقی (CVD) در افراد با و بدون سابقه بیماری قلبی عروقی (CVD) پشتیبانی می کند. به عنوان مثال ، با تجزیه و تحلیل 14،675 شرکت کننده (55٪ زن) بدون فیبریلاسیون دهلیزی ، براساس تقریباً 20 سال پیگیری ، مشخص شد که هر 1 میلی گرم در دسی لیتر افزایش فسفات سرم با 13٪ بیشتر خطر فیبریلاسیون دهلیزی همراه است.
رژیم های غذایی فسفر و سالم
در دستورالعمل های رژیم غذایی 2015-2020 دولت فدرال برای آمریکایی ها ذکر شده است که نیازهای غذایی باید در درجه اول از طریق غذاها تأمین شود. غذاهای موجود در انواع مواد مغذی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی ضروری و همچنین فیبر غذایی و سایر مواد طبیعی هستند که ممکن است اثرات مثبتی بر سلامتی داشته باشند. در بعضی موارد ، غذاهای غنی شده و مکمل های غذایی ممکن است در تأمین یک یا چند ماده مغذی مفید باشند که در غیر این صورت ممکن است در مقادیر کمتر از حد توصیه شده مصرف شوند. 
دستورالعمل های رژیم غذایی برای آمریکایی ها الگوی غذایی سالم را به عنوان الگوی غذایی توصیف می کند:
شامل انواع سبزیجات ، میوه ها ، غلات سبوس دار ، شیر و فرآورده های شیر بدون چربی یا کم چربی و روغن ها.
برخی از محصولات لبنی سرشار از فسفر است و برخی از سبزیجات ، میوه ها و غلات حاوی فسفر هستند.
شامل انواع غذاهای پروتئینی ، از جمله غذاهای دریایی ، گوشت بدون چربی و مرغ ، تخم مرغ ، حبوبات (لوبیا و نخود فرنگی) ، آجیل ، دانه ها و محصولات سویا است.
برخی از گوشت ها ، غذاهای دریایی ، ماهی و آجیل و دانه ها سرشار از فسفر هستند یا منابع خوبی از این ماده معدنی هستند و انواع دیگر گوشت ها ، ماهی ها و لوبیاها حاوی فسفر هستند.