دوست داری رژیم بگیری ؟
تروما شکم
تروما در لغت به جراحت‌های شدیدی اطلاق می‌گردد که در اثر وقوع حادثه یا تصادف به وجود می‌آیند.
در وضعیت‌هایی که شخص در اثر عفونت دچار تب‌های شدید می‌گردد و یا در انواع سوختگی‌ها، بروز شکستگی‌های مختلف استخوانی و مسمومیت‌های شیمیایی، بدن با یک استرس و بحران شدید مواجه می‌گردد که در اصطلاح به آن تروما گفته می‌شود.
تروما
- علت 10% مرگ‌ومیر در سطح جهان
- سومین علت مرگ در ایالات‌متحده
- علت اصلی مرگ ناشی از تروما، خونریزی می‌باشد.
- شایع‌ترین علت مرگ در افراد زیر 45 سال
- بروز استرس متابولیک و شرایط کاتابولیک
- عضلات به‌عنوان منبع اصلی پروتئین برای سوخت‌وساز بدن عمل می‌کنند.
- ترشح نیتروژن پس از تروما افزایش می‌یابد و حدود روز هفتم به پیک می‌رسد و درنهایت ثابت می‌شود.
تروماي شکم ناشي از تظاهرات متداول در پی جراحت‌هایی است که به این ناحیه وارد می‌شود.رعلت اصلی آسیب‌دیدگی شکمی اغلب حوادث ناشی از سوانح و تصادفات با وسایل نقلیه است. سایر دلایل نادر شامل سقوط از ارتفاعات، آسیب‌دیدگی در دوچرخه، صدمات ناشی از فعالیت ورزشی و تصادفات صنعتی است. در کودکان، بیشترین علل ناشی از صدمات وسایل نقلیه موتوری و تصادفات دوچرخه است. تروما شکم در افراد در هر سنی ممکن است رخ دهد و با عوارض بالایی همراه است. هرساله هزاران بیمار مبتلا به ترومای شکم در بخش‌های اورژانس دیده می‌شوند و این امر به‌طور قابل‌توجهی هزینه مراقبت‌های بهداشتی را افزایش می‌دهد. تروما شکم می‌تواند باعث آسیب به اندام‌های داخلی شود و درنتیجه خونریزی داخلی ایجاد شود، باعث گرفتگی یا صدمات روده، طحال، کبد و روده شود. بیماران همچنین می‌توانند با صدمات خارج از حتی ناحیه شکم مانند صدمات اندام همراه باشند.
تشخیص تروما شکم
ازآنجاکه بروز تظاهرات ناشی از ترومای شکم کاملاً واضح و مشخص نیست، تشخیص می‌تواند دشوار و اغلب وقت‌گیر باشد. علاوه بر درد، بیمار ممکن است با خونریزی در رکتوم، علائم حیاتی ناپایدار و وجود پریتونیت همراه باشد. در معاینه فیزیکی ممکن است علائمی از کمربند دامان، اکیموز، گرفتگی شکم، صداهای غده‌ای از روده و حساسیت به لمس وجود داشته باشد. اگر پریتونیت وجود داشته باشد، ممکن است سفتی شکم، محافظت و حساسیت به بازگشت به وجود بیاورد. مکانیسم آسیب، سرعت وسیله نقلیه موتوری، مرگ‌ومیر ناشی از حادثه، استفاده از الکل یا سوءاستفاده از مواد دیگر باید در نظر گرفته شود تا صدمه‌ای از دست نرود.
ارزیابی تروما شکم
ارزیابی هر بیمار تروما با ارزیابی وضعیت تنفس و عملکرد سیستم گردش خون آغاز می‌شود. تشخيص آسيب داخل شكمي پس از تروما در درجه اول به وضعيت هموديناميك بيمار بستگي دارد. اگر بیمار ازنظر همودینامیکی پایدار باشد، سی‌تی‌اسکن تست ایده آل برای جستجوی آسیب‌دیدگی اندام در شکم و لگن است. برای بیماران ناپایدار، فرد ممکن است سونوگرافی (ارزیابی تمرکزیافته تمدیدشده با سونوگرافی) برای تروما یا لاواژ صرع تشخیصی را انجام دهد که هر دو با میزان منفی کاذب و مثبت کاذب ممکن است همراه باشند.
ارزیابی تمرکزیافته تمدیدشده با سونوگرافی برای تروما (EFAST) شامل نواحی زیر است:
1. RUQ (ربع فوقانی راست)
باید مایعات آزاد موجود در کیسه موریسون (ناحیه بین کبد و کلیه راست) یا فضای کبدی، ناحیه تحتانی کلیه و فضای زیر دیافراگم در سمت راست را ارزیابی کرد. در بیمار که به پشت خوابیده، فضای کبدی کمترین مانع در مورد انسداد برای جریان مایعات است.
2. LUQ (ربع فوقانی سمت چپ)
در بالای دیافراگم علائم مایع آزاد بررسی می‌شود. در سمت چپ، مایع به‌طور ترجیحی وارد منطقه سابفرنیک می‌شود و به ناحیه طحال نمی‌رود، زیرا ورود به این منطقه زیرین ممکن است به دلیل تجمع گازهای روده و طحال دشوار باشد.
3. لگن (مثانه)
در این حالت باید رابط راست‌روده، پروستات یا رحم بررسی شود. مایعات در ناحیه میکرووسکولار لگنی در بیمار مرد و در بیماران زن به ناحیه بین پرده صفاق و رحم جریان می‌یابد زیرا این مناطق مرتبط‌ترین مناطق لگن هستند.
4- نواحی قلبی
5- ریه‌ها
درمان و مدیریت تروما شکم
پس از محافظت از مجاری هوایی، محافظت از ستون فقرات و گردن رحم ضروری است. پس از تکمیل بررسی اولیه، بیمارانی که فشارخون بالا دارند نیاز به احیای مایعات ازدست‌رفته دارند. اگر بی‌ثباتی همودینامیک باقی بماند، تزریق فوری با خون O منفی نیز می‌تواند انجام شود. تمام بیماران مبتلابه تروما شکم که دارای علائم پریتونیت، خونریزی صریح و یا بدتر شدن علائم بالینی هستند، نیاز به لاپاراتومی فوری دارند. درمان غیر جراحی در بیماران مبتلا به صدمه به ناحیه شکم به ویژگی‌های بالینی، پایداری همودینامیک و نتایج سی‌تی‌اسکن بستگی دارد. پیشرفت‌های آنژیوگرافی اکنون با استفاده از درمان آمبولیزاسیون که مقرون‌به‌صرفه تر از لاپاراتومی است، می‌تواند در کنترل خونریزی کمک کند. به‌طورکلی، پیش‌آگهی بیماران مبتلا به تروما شکم بسیار مفید است.
عوارضی که به تروما شکمی منجر می‌شوند
- جراحات شکمی درمان‌نشده
- تأخیر در تشخیص و درمان
- سپسیس داخل شکمی
- پارگی تأخیری طحال
میزان مرگ‌ومیر در دو دهه گذشته به‌طور قابل‌توجهی کاهش‌یافته است زیرا مراکز تروما رویکرد تشخیص و مدیریت را ساده‌تر و بهینه‌تر کرده‌اند. میزان مرگ‌ومیر بین 2 تا 10 درصد متفاوت است و بیشتر در افراد دارای صدمات ارگان‌های متعدد که دارای شوک و خونریزی شدید هستند، شایع است. بر اساس آمار مراکز کنترل بیماری، صدمات آسیب‌زا علت اصلی مرگ‌ومیر در افراد جوان‌تر از 45 سال هستند.
ارتقاء عملکرد گروه سلامت
تروما شکم منجر به هزاران بستری در هر سال می‌شود و درنتیجه هزینه‌های زیادی برای سیستم مراقبت‌های بهداشتی وارد می‌کند. پرستاران نه‌تنها وظیفه نظارت بر این بیماران را دارند بلکه در آموزش بیماران نیز نقش مهمی دارند. برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی شکم، عموم مردم باید برای بستن کمربند ایمنی آموزش ببینند. (حتی اگر اتومبیل مجهز به کیسه‌های هوا باشد، بستن کمربند ایمنی باید رعایت شود). سرانجام در مورد اجتناب از حواس‌پرتی در حین رانندگی مانند خوردن، پیام دادن یا استفاده از تلفن همراه، به عموم مردم آموزش داده شود.
عوارض پس از تروما شکم
در دو دهه گذشته، اغلب تروما های شکمی با بهبود مواجه بوده‌اند. بااین‌حال، مقالات بسیار کمی در مورد عوارض طولانی‌مدت منتشرشده است و ازاین‌رو نتیجه نهایی این بیماران ناشناخته است. برای بیماران با ترومای جزئی، نتایج خوب است اما برای کسانی که صدمات اندکی در اندام متحمل می‌شوند، میزان مرگ‌ومیر در بیمارستان می‌تواند بین 3-10٪ باشد. در دسترس بودن CT اسکن نیز به پزشکان این امکان را داده است که بدون انجام جراحی‌های غیرضروری از این بیماران مراقبت کنند.
مراقبت در منزل
- استراحت کنید تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید.
- نسبت به هرگونه علائم جدید یا وخیم‌تر شدن وضعیت خود، هوشیار باشید. در صورت بروز این موارد، با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود تماس بگیرید. احتمالاً طبیعی است که یک سیاه و آبی (کبودی) در محل آسیب‌دیدگی ایجاد مشاهده شود.
- شما ممکن است از داروهای بدون نسخه برای کنترل درد استفاده کنید، مگر اینکه داروی دیگری برای شما تجویز شود. (اگر بیماری کبدی یا کلیوی دارید، قبل از استفاده از این داروها از پزشک خود مشورت بگیرید).
تغذیه در تروما شکم
مصرف انرژی پایه در این زمان تقریباً دو برابر نرمال است. بدن برای سنتز کلاژن و پروتئوگلیکان ها به پروتئین و کربوهیدرات و برای افزایش عملکرد سیستم ایمنی به منابع انرژی نیازمند است. به‌طورکلی رژیم دارای 50% کربوهیدرات، 15-20% پروتئین و 30% چربی، مناسب است.
غذاهایی را که از نظر فیبر کم هستند میل کنید (که به آن رژیم کم فیبر گفته می‌شود). غذاهای مجاز در این رژیم شامل نان سفید، برنج سفید و آب‌میوه و سبزی‌ها صاف‌شده و بدون پالپ است. این مواد غذایی راحت‌تر از روده عبور می‌کنند. تا زمانی که هیچ علامتی نداشته باشید و به حالت عادی برگردید، از غذاهایی مانند غلات سبوس‌دار، میوه و سبزی‌ها کامل، گوشت، دانه و آجیل خودداری کنید. همچنین از مصرف غذاهای سرخ‌شده یا چرب، لبنیات، الکل و غذاهای پر ادویه خودداری کنید. دریافت ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز صورت گیرد (ویتامین c، ویتامین a، b کمپلکس و عنصر روی)
نیاز به ریزمغذی‌ها در تروما
ویتامین C
- توصیه روزانه برای ویتامین C برای مردان 90 میلی‌گرم و برای زنان 75 میلی‌گرم می‌باشد.
- این ویتامین در سنتز کلاژن و عملکرد سیستم ایمنی نقش دارد و ممکن است برای التیام زخم نیاز به آن افزایش یابد.
- آلودگی هوا، استرس، استعمال دخانیات ورزش و فعالیت بدنی و بیماری‌ها نیاز بدن به ویتامین C را افزایش می‌دهند.
- در تروما میزان نیاز به ویتامین C 5 تا 10 برابر افزایش می‌یابد.
ویتامین A
- میزان موردنیاز برای مردان 3000 واحد و برای زنان 2330 واحد می‌باشد.
- این میزان در تروما 2 برابر افزایش می‌یابد.
روی
- میزان توصیه‌شده روی در مردان 11 میلی‌گرم و در زنان 8 میلی‌گرم می‌باشد. سطوح کاهش‌یافته روی در بیماران ترومایی دیده می‌شود، اما هنوز معلوم نیست که این وضعیت نمایانگر نیاز بدن به روی است یا افزایش آلبومین کاذب.
- روی یک عنصر اساسی برای متابولیسم انرژی و سنتز پروتئین است.
- مکمل یاری با 220 میلی‌گرم روی مناسب است.
چه موقع به دنبال مشاوره پزشکی باشید.
در صورت بروز هر یک از این موارد، سریعاً با ارائه‌دهنده خدمات درمانی تماس بگیرید:
- درد در طی 24 ساعت بهبود نمی‌یابد، یا بدتر می‌شود.
- افزایش ورم شکم
- تکرار استفراغ
- تب بالای 38 درجه سانتی‌گراد
- وجود خون در ادرار (ادرار صورتی تا قرمز تیره)
