چربی خون

 

افزایش چربی های خون در طی سال های اخیر شیوع چشمگیری داشته است. کنترل و پایش چربی های خون از آن جهت که مقادیر بالای آن خطر بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد دارای اهمیت ویژه می باشد.
هایپرلیپیدمی (افزایش چربی خون)، مجموعه ای از اختلالات متابولیسم چربی ها یا لیپیدهاست که به افزایش آنها در خون اطلاق می شود و عمدتاً با افزایش کلسترول و یا تری گلیسیرید مشخص می شود. اگرچه افزایش چربی خون به خودی خود علائمی ایجاد نمی کند، اما اهمیت تشخیص این اختلالات در ارتباطی است که آنها با ایجاد تصلب شرایین یا سخت شدن و انسداد شریان ها دارند؛ که این امر به معنای کمبود خون رسانی به قلب یا بیماری قلبی عروقی است ( آنژین صدری و حملات قلبی). همچنین کمبود خون رسانی به مغز یا بیماری عروق مغزی (سکته مغزی) یا بیماری شریانی محیطی به دلیل انسداد شریان ها در اندام ها رخ می دهد. اگر در جواب آزمایش خود متوجه بالا بودن تری گلیسرید شدید، ممکن است در معرض بروز علائم یا عوارض پانکراتیت (التهاب پانکراس) قرار داشته باشید. هایپرلیپیدمی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اگرچه در بزرگسالان از 50 سالگی به بعد بیشتر دیده می شود.
دو نوع مهم از چربی های در گردش، تری گلیسیرید و کلسترول هستند، که می توان هایپرلیپیدمی را به هایپرتری گلیسیریدمی (افزایش غلظت تری گلیسیرید) و هایپرکلسترولمی و یا هایپرلیپیدمی های مختلط که در آنها هم کلسترول و هم تری گلیسیریدها افزایش می یابد، طبقه بندی کرد.
با داشتن یک رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی و وزن مناسب، افزایش چربی خون را کنترل کرد؛ اگر این اقدامات کافی نبود، باید مصرف داروها در نظر گرفته شود. متداول ترین این داروها استاتین ها هستند که علاوه بر کاهش کلسترول، اثرات مفید دیگری روی پلاک های آترواسکلروز دارند.
ثابت شده است رژیم غذایی مدیترانه ای علاوه بر کاهش کلسترول، سلامت قلب و عروق را بیشتر از رژیم های صرفا کم چرب که فقط کلسترول را کاهش می دهند، بهبود می بخشد. اجزای اصلی رژیم غذایی مدیترانه ای عبارت است از: سبزیجات، ماهی، روغن زیتون و آجیل.

علائم معمول هایپرلیپیدمی (افزایش چربی خون) 

در بیشتر موارد، افزایش چربی ها در خون علائم حاد ایجاد نمی کند؛ بنابراین لازم است برای اطلاع از وضعیت سلامت خود، آزمایش خون انجام شود.
اما هنگامی که سطح تری گلیسیرید خون فوق العاده بالا باشد می تواند منجر به بروز درد در قسمت هایی از ناحیه شکم، پانکراتیت ، بزرگ شدن کبد و طحال و ظاهر شدن بثورات پوستی به نام زانتوماتوز شود.
افزایش کلسترول و یا تری گلیسیرید به صورت مزمن، یک عامل تهدید کننده برای ایجاد تصلب شرایین است. بنابراین افزایش کنترل نشده چربی خون می تواند منجر به بروز نارسایی عروق کرونر (آنژین صدری، انفارکتوس میوکارد)، حوادث عروقی مغزی و اختلالات گردش خون در اندام تحتانی شود.
تنگی عروق در نتیجه تجمع کلسترول در سلول های دیواره داخلی آن ها رخ می دهد، که در نتیجه‌ی آن، پلاک های آتروم (که عنصر اصلی در تصلب شرایین است) تشکیل می شود. پلاک آتروم به تدریج مانع از عبور خون می شود؛ به این ترتیب اکسیژن رسانی کم به بافت ها یا ایسکمی بروز می کند که می تواند منجر به ضایعات غیر قابل بازگشت شود.
هایپرکلسترولمی باعث رسوب کلسترول در پوست و تاندون ها می شود. لکه های چربی کوچک بر روی پلک ها، باسن، آرنج ها یا زانو ها که به نام زانتوماتوز نامیده می شوند و به خودی خود بی ضرر هستند ممکن است ایجاد شوند؛ با این حال، چنین توده های چربی ای که نشان دهنده وجود بیش از حد کلسترول هستند، آنقدر زیادند که عروق نمی توانند آن را در خود نگه دارند و برای حفظ تعادلشان آنها را به زیر پوست منتقل می کنند.

شایع ترین علائم چربی خون بالا 

•    درد شکم
•    افزایش اندازه کبد و طحال
•    زانتوماتوز
•    اختلالات گردش خون در اندام تحتانی

علل هایپرلیپیدمی

 

هایپرلیپیدمی از نظر عامل اصلی آن به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شود:
هایپرلیپیدمی اولیه در مواردی که به دلیل تغییر در متابولیسم چربی اتفاق می افتد و هایپرلیپیدمی ثانویه، در نتیجه بیماری دیگری یا مصرف داروهای خاص رخ می دهد.
عوامل ارثی و ژنتیکی تأثیر اصلی را در هایپرلیپیدمی اولیه دارند که این امر ارزیابی افراد را در صورت وجود سابقه خانوادگی چربی خون ضروری می کند.
بیماری های بی شماری مانند دیابت کنترل نشده، کم کاری تیروئید، سندرم نفروتیک، زردی انسدادی، بی اشتهایی عصبی، لوپوس اریتماتوز، الکلیسم، درمان در طول حاملگی، بتا بلاکرها و غیره وجود دارد که زمینه را برای افزایش چربی خون یا اصطلاحا هایپرلیپیدمی فراهم می کند.
هایپرلیپیدمی اولیه، برای ادامه‌ی زندگی به درمان مزمن نیاز دارد و در هر سنی حتی در سنین پایین ممکن است بروز کند.
هایپرلیپیدمی ثانویه ممکن است به محض از بین رفتن علت که باعث ایجاد آن شده، از بین برود. با این حال، معمولا در هایپرلیپیدمی هایی كه نیاز به درمان دارویی دارند به صورت مداوم و تدریجی داروی مؤثر تجویز می‌شود.

تشخیص چربی خون بالا

برای تشخیص هایپرلیپیدمی، لازم است با ناشتایی حداقل 12 ساعته، آزمایش خون گرفته شود. در نظر گرفتن دخالت احتمالی داروها یا بیماری های قبلی مانند عفونت یا مداخلات جراحی، که به خودی خود متابولیسم چربی را تغییر می دهند، به همان اندازه مهم هستند.
غلظت کلسترول کل  کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر، تری گلیسیریدها کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر و کلسترول HDL بیشتر از 35 میلی گرم در دسی لیتر. پس از مشاهده سطح لیپیدها، علت احتمالی وجود هایپرلیپیدمی ثانویه یا اولیه باید بررسی شود.
در موارد خاص، می توان سطوح آپوپروتئین ها (پروتئین های حمل و نقل) را نیز بررسی کرد.

درمان و کنترل چربی خون بالا

هدف از درمان چربی خون بالا، سطوح نرمال چربی خون برای جلوگیری از پیشرفت یا پیشرفت بیماری های قلبی است.
سطح غیر طبیعی چربی خون به آترواسکلروز یا تجمع رسوبات چربی و پلاک های حاوی کلسترول در دیواره شریان ها کمک می کند.
تغییر شیوه زندگی و داروها دو روش انتخاب برای درمان اختلالات چربی هستند.
لیپید اصطلاح علمی برای چربی های خون است و این اصطلاح برای توصیف اسیدهای چرب، چربی های خنثی، موم ها و استروئیدها به کار می رود. دو نوع اصلی لیپیدها که بر بیماری های قلبی تأثیر می گذارند اسیدهای چربی هستند که می توانند برای تشکیل چربی هایی به نام تری گلیسیرید و کلسترول باهم ترکیب شوند.
با افزایش سن افراد، شریان های کرونر آنها ممکن است تحت تأثیر آترواسکلروز یا سخت شدن شریان ها قرار گرفته باشند. آترواسکلروز تجمع رسوبات چربی و پلاک های حاوی کلسترول بر روی دیواره شریان ها است. سطوح غیرطبیعی تری گلیسیرید و کلسترول در خون می تواند آترواسکلروز را تسریع کرده و خطر ابتلا را در فرد افزایش دهد. بیماری عروق کرونر قلب یا CHD هنگامی تشخیص داده می شود که تجمع پلاک در شریان کرونر به اندازه کافی بزرگ شود و مانع جریان خون به عضله قلب شود.
بدن از نوعی پروتئین به نام آپوپروتئین برای انتقال چربی ها درون خون و درون سلول ها استفاده می کند. لیپیدی که به پروتئین متصل است، لیپوپروتئین نامیده می شود و لیپوپروتئین ها بر اساس چگالی طبقه بندی می شوند. لیپوپروتئین هایی که دارای کلسترول هستند لیپوپروتئین های با چگالی کم یا LDL و لیپوپروتئین های با چگالی بالا یا HDL هستند.
هر دو LDL و HDL دارای کلسترول هستند، اما از آنجا که LDL کلسترول را در بافت های بدن ذخیره می کند و در آنجا می تواند به مشکلاتی مانند آترواسکلروز کمک کند، اغلب به عنوان کلسترول "بد" شناخته می شود. HDL که کلسترول را از بدن خارج می کند، کلسترول "خوب" نامیده می شود. میزان کل کلسترول حامل HDL و LDL در جریان خون به کلسترول تام معروف است.
وجود سطوح غیر طبیعی کلسترول تام، کلسترول منتقل شده توسط HDL و LDL و تری گلیسیریدها، اختلال لیپیدی نامیده می شود. یكی از شایعترین اختلالات لیپیدی، میزان بالای كلسترول خون است.
فردی که کلسترول خون آن 240 میلی گرم در دسی لیتر است، دو برابر بیشتر از یک فرد معمولی در معرض حمله قلبی قرار دارد. فردی که کلسترول کل 300 میلی گرم در لیتر دارد ، 5 برابر بیشتر از فردی که سطح کلسترول آن 200 میلی گرم در دسی لیتر است ، احتمال حمله قلبی دارد. کاهش کلسترول تام می تواند خطر بروز مشکلات قلبی را به طرز چشمگیری کاهش دهد. به عنوان مثال، کاهش 25 درصدی سطح کلسترول خون ، خطر حمله قلبی را نصف می کند.
قبل از شروع درمان برای كنترل لیپیدها، پزشكان مقادیر لیپید پایه را تعیین كرده و خطر فرد را از بیماری قلبی اندازه می گیرند. مشخصات لیپوپروتئین پایه از آزمایش خون مشخص می شود.
پایین آوردن سطح کلسترول افزایش یافته توسط LDL، اولین هدف از درمان لیپید است.
هنگامی که سطح LDL به اندازه غیرطبیعی بالا باشد که می تواند خطر ابتلا به بیماری های عروق کرونری قلب را ایجاد کند، پزشکان معمولاً توصیه می کنند که افراد ابتدا در رژیم غذایی و عادت های ورزشی تغییراتی ایجاد کنند.
بیشتر تغییر در شیوه زندگی تغییر رژیم غذایی شخصی است. به عنوان مثال، پزشکان توصیه می کنند که افراد مبتلا به اختلالات لیپیدی کمتر از 7 درصد کل کالری روزانه، چربی اشباع مصرف کنند. کل چربی دریافتی روزانه بین 25 تا 35 درصد کالری را تشکیل می دهد. مصرف کلسترول باید به کمتر از 200 میلی گرم در روز محدود شود. توصیه های دیگر شامل افزایش مصرف فیبرهای محلول موجود در جو، نخود فرنگی، لوبیا و میوه های خاص به میزان 20 تا 30 گرم در روز است. مصرف زیاد گیاهان، استرول های گیاهی یا فیتواسترول ها، مواد موجود در آجیل، برخی روغن های گیاهی، ذرت و برنج می توانند به کاهش سطح LDL کمک کنند.
غذاهای دیگری که به کنترل کلسترول کمک می کنند عبارتند از:
•    ماهی آب سرد
•    سویا
•    پسیلیوم (منبع فیبر محلول)
کاهش وزن نیز می تواند سطح LDL را کاهش دهد. افزایش فعالیت بدنی یکی دیگر از مؤلفه های تغییر شیوه زندگی است، اما از آنجا که هر مشکل سلامتی و تحمل ورزش در هر فرد متفاوت است، مقدار مشخصی از ورزش برای اثرگذاری بر میزان کلسترول وجود ندارد.
اگر سطح چربی ها پس از 3 ماه از تغییر در شیوه زندگی بهبود نیافت، یا اگر فرد دارای سطح ECC یا لیپید خون است که از نظر ژنتیکی بررسی می شود، پزشکان ممکن است اضافه کردن درمان دارویی را به منظور تغییر در سبک زندگی فرد توصیه کنند. برخی از داروهای مورد استفاده عبارتند از:
•    استاتین ها؛ که با انسداد مسیر بیوشیمیایی تولید کلسترول توسط کبد، سطح LDL و تری گلیسیرید را پایین می آورند.
•    دارو های مهار کننده اسیدهای صفراوی؛ که جذب مجدد چربی را مهار می کنند تا سطح LDL کاهش یابد.
•    فیبرات ها؛ که نشان داده شده است کلسترول و تری گلیسیریدها را در خون کاهش می دهند.
•    نیاسین یا ویتامین B3 نیز با کمک به از بین رفتن تری گلیسیریدها در کبد، باعث جلوگیری از ذخیره چربی و کاهش LDL می شوند.
اگرچه کاهش سطح LDL هدف اصلی درمان برای کنترل لیپیدهاست، اما ناهنجاری های لیپیدی دیگر (مانند دیس لیپیدمی) نیز ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.

دیس لیپیدمی

دیس لیپیدمی اصطلاحی است که برای تعریف افزایش غلظت کلسترول و لیپیدها در خون از آن استفاده می شود و شرایطی است که با رشد تعداد زیادی از بیماری های مزمن دژنراتیو مانند چاقی، فشار خون بالا، دیابت، انفارکتوس حاد میوکارد، حوادث عروقی مغزی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آن ارتباط دارد.
فرد مبتلا به دیس لیپیدمی معمولاً هیچ علائمی را نشان نمی دهد و به خودی خود یک بیماری بدون علامت است. تشخیص آن متأسفانه زمانی اتفاق می افتد که بیماری در مرحله پیشرفته ای قرار دارد و علائم ناشی از عوارض بیماری را نشان می دهد که از مهمترین این عوارض، انفارکتوس مغزی، پانکراتیت حاد یا بیماری عروق کرونر قلب است.
پیشگیری از دیس لیپیدمی با کنترل کلسترول تام، HDL ،LDL و تری گلیسیرید ها آغاز می شود.
رعایت شیوه درست زندگی که در آن ورزش به طور منظم انجام می شود و اجتناب از مصرف دخانیات و خصوصا پیروی از رژیم غذایی هیپوکالریک - کاهش مصرف چربی - از رفتارهای پیشگیرانه خواهد بود. بهتر است انواع چربی های حیوانی را با روغن زیتون، آووکادو یا بادام به عنوان منبع جایگزین چربی ها انتخاب کنید. 
زمانی که سطح HDL کم است، برای درمان HDL کم، ممکن است نیاسین یا فیبرات تجویز شود.
درمان سندرم دیس لیپیدمی که نوعی سندرم متابولیک محسوب می شود معمولاً شامل درمان دلایل اساسی مانند مشکلات وزن و عدم تحرک جسمی است. هنگامی که سطح چربی با وجود تغییر در شیوه زندگی غیر طبیعی باقی ماند، معالجات فشار خون بالا برای درمان افراد دارای فشار خون تجویز می شود، از جمله تجویز آسپرین که تشکیل لخته خونی در عروق را نیز کاهش می دهد و از ایجاد آنژین و یا حمله قلبی جلوگیری می کند. مقادیر تری گلیسیرید های بالا و سطح HDL پایین نیز با مراجعه به پزشک باید درمان شوند.

تری گلیسیرید و اختلالات مقادیر آن در خون

در درمان افراد با تری گلیسیرید بالا، هدف اصلی رسیدن به یک میزان LDL تعیین شده است. اگر سطح تری گلیسیرید فرد بیش از 150 میلی گرم در لیتر باشد، توصیه به کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی می شود.
برای افرادی که سطح تری گلیسیرید بین 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر دارند، پزشکان ممکن است اضافه کردن یک درمان دارویی را در نظر بگیرند.
اگر سطح تری گلیسیرید فرد از 500 میلی گرم در دسی لیتر فراتر رود، برای جلوگیری از عفونت یا التهاب لوزالمعده، باید فورا به درمان و پایین آوردن سطح آن روی آورد. پزشک یا متخصص ممکن است رژیم غذایی کم چربی را توصیه کند که طی آن کمتر از 15 درصد کالری از چربی دریافت می شود. همچنین ممکن است کاهش وزن و انجام فعالیت های بدنی همراه با مصرف نیاسین یا فیبرات توصیه شود.

پیروی از یک رژیم غذایی سالم برای قلب 

از نظر رژیم غذایی، بهترین راه برای کاهش کلسترول کاهش مصرف چربی های اشباع و چربی های ترانس است. توصیه می شود چربی های اشباع شده را به 5 یا 6٪ کالری روزانه محدود کرده و مقدار چربی ترانس را به حداقل برسانید.
کاهش این چربی ها ملزم به محدودیت در مصرف گوشت قرمز و لبنیات تهیه شده با شیر کامل است (شیرهای لبنی یا لبنیات کم چرب یا بدون چربی را انتخاب کنید). همچنین شامل محدود کردن مصرف غذاهای سرخ شده و بجای آن، پخت و پز با روغن های سالم مانند روغن های گیاهی است.
یک رژیم غذایی سالم برای قلب سرشار از میوه، سبزیجات، غلات سبوس دار، مرغ، ماهی و آجیل است، در حالی که حاوی غذاها و نوشیدنی های قندی کمی است. تغذیه به این روش همچنین می تواند به افزایش دریافت فیبر منجر شود. یک رژیم غذایی سرشار از فیبر می تواند به کاهش کلسترول خون تا ده درصد کمک کند.
از دیگر رژیم های غذایی که برای قلب سالم هستند می توان به رژیم غذایی DASH ("رویکردهای رژیمی برای متوقف کردن فشار خون") که توسط انستیتوی ملی قلب، ریه و خون آمریکا (NHLBI) ترویج شده است، رژیم غذایی مدیترانه ای و همچنین سایر رژیم های غذایی متداول اشاره کرد.
برای انتخاب مواد غذایی شاید لازم باشد به برچسب های غذایی توجه بیشتری داشته باشید. به عنوان نقطه شروع بهتر است انواع چربی ها را بشناسید. دانستن اینکه کدام چربی ها باعث افزایش کلسترول LDL (بد) و کدام چربی ها برای کاهش خطر بیماری های قلبی مؤثراند به شما کمک می کند.

تاثیر فعالیت بدنی و کنترل وزن بر چربی خون

یک سبک زندگی بی تحرک باعث کاهش سطح کلسترول HDL (خوب) می شود. این بدان معناست که کلسترول خوب کمتری برای از بین بردن کلسترول اضافی سرخرگ ها وجود دارد.
تنها 150 دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط در هفته به کاهش کلسترول و فشار خون بالا کمک شایانی می کند. گزینه های زیادی پیش روی شماست: پیاده روی سریع، شنا، دوچرخه سواری و...
اضافه وزن یا چاقی معمولاً سطح کلسترول LDL (بد) را افزایش داده و سطح کلسترول HDL (خوب) را کاهش می دهد.
کاهش وزن می تواند سطح کلسترول را بهبود بخشد و همچنین می تواند ده درصد به بهبود کلسترول بالا کمک کند.

تاثیر ترک سیگار بر چربی خون

مصرف دخانیات باعث کاهش کلسترول HDL (خوب) می شود.
وقتی فردی که دارای سطح ناسالمی از کلسترول است و سیگار نیز می کشد، خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب بیشتر از حالت معمول افزایش می یابد. استعمال دخانیات خطرات ناشی از سایر عوامل خطرزای قلبی مانند فشار خون بالا و دیابت را نیز تشدید می کند.
با ترک سیگار ممکن است سطح کلسترول افراد سیگاری کاهش یابد که این امر به حفاظت از شریان ها کمک می کند. همچنین افراد غیر سیگاری باید از مواجهه با دود تنباکو خودداری کنند.
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که عادت های غذایی نامطلوب عامل مهمی در افزایش چربی خون (کلسترول و تری گلیسیرید) است. هایپرکلسترولمی و هایپرتریگلیسیریدمی مهمترین فاکتورهای خطرناک در تصلب شرایین و بیماریهای مغزی هستند.
اصلاحات رژیم غذایی، به ویژه در نوع چربی مصرفی، می تواند تأثیر مفیدی بر میزان چربی خون و بروز بیماریهای قلبی عروقی داشته باشد.
اسیدهای چرب
نشان داده شده است که اسیدهای چرب اشباع نشده در کاهش کلسترول و تری گلیسیرید در خون مؤثر هستند. اسیدهای چرب اشباع نشده به دو نوع اصلی، امگا 3 و امگا 6 تقسیم بندی می شوند که هر دو دارای اثرات مفیدی بر روی چربی خون و سلامت قلب و عروق هستند. غذاهای اصلی حاوی این اسیدهای چرب عبارتند از:
•    غذاهای سرشار از چربی های اشباع نشده امگا 6: آجیل، بادام، فندق، دانه آفتابگردان و روغن دانه (ذرت، سویا، آفتابگردان و غیره).
•    غذاهای سرشار از چربی های اشباع نشده امگا 3: دانه ها و روغن کتان، آجیل و ماهی به ویژه ماهی های دریایی (ماهی تن، ساردین، ماهی خال مخالی، ماهی سالمون، قزل آلا، کپور و غیره). توصیه می شود 2 تا 3 بار در هفته ماهی میل کنید.
پروتئین ها
در برخی مطالعات مشاهده شده است که آب پنیر که حاوی اجزای مختلف فعال زیستی (پپتید آلفا-لاکتوآلبومین و بتا-لاکتوگلوبولین) است، می تواند در مقابل فشار خون و کاهش سطح کلسترول تأثیرات مثبتی داشته باشد.
به همین ترتیب، رژیم غذایی سرشار از پروتئین سویا نیز به میزان قابل توجهی کلسترول خون را کاهش می دهد. این اثر با کنسانتره پروتئین سویا (که معمولاً حاوی 90٪ پروتئین است) به میزان قابل ملاحظه ای مشاهده می شود.
فیبر غذایی
فیبر به طور کلی، مخلوطی ناهمگن (مخلوط فیبر محلول و نامحلول) از اجزای غذاهای گیاهی مانند سلول های گیاهی خوراکی، پلی ساکاریدها، لیگنین و مواد وابسته که از نظر هضم در برابر آنزیم های غذایی انسان مقاوم هستند، نامیده می شود.
فیبرهای محلول که در میوه ها، جو دوسر، جو، لوبیا خشک و حبوبات موجود هستند، خالی شدن معده را به تأخیر می اندازند، باعث کاهش جذب گلوکز، بهبود عملکرد ایمنی بدن و کاهش کلسترول خون می شوند. انسان از آنزیم های مناسب برای تجزیه فیبر محلول برخوردار نیست. بر همین اساس این ماده در دستگاه گوارش عبور کرده و با جذب آب یک خمیر غلیظ تشکیل می دهد.
فیبر محلول طی حرکت خود صفرا (ماده‌ای که توسط کبد برای کمک به گوارش چربی ترشح می شود) را جذب می کند. در نهایت، فیبر و صفرای جذب شده از طریق مدفوع دفع می شوند.
صفرا از کلسترول ساخته شده است، از این رو، زمانی که کبد نیازمند تولید صفرای بیشتر است، کلسترول را از جریان خون جذب می کند که به کاهش طبیعی سطوح کلسترول بدن منجر می شود.
نتایج مطالعات ثابت کرده است که مصرف منظم فیبر محلول با 5 تا 10 درصد کاهش در سطوح کلسترول تام و کلسترول بد در طی تنها چهار هفته، پیوند خورده است.
توصیه می شود که روزانه 5 تا 10 گرم فیبر محلول مصرف شود تا بیشترین اثر کاهش کلسترول را موجب شود اما فواید مصرف این ماده حتی در صورت دریافت 3 گرم نیز مشاهده شده است.
میوه‌جات و سبزیجات فراوان مصرف کنید.
مصرف میوه‌جات و سبزیجات روشی آسان برای کاهش سطوح کلسترول است.
میوه جات و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان ها هستند که از اکسید شدن کلسترول و تشکیل پلاک ها در سرخرگ ها پیشگیری می کنند.
در کنار هم، این اثرات آنتی اکسیدانی و کاهنده کلسترول می توانند خطر بیماری قلبی را کاهش دهند.

پلی فنول ها
پلی‌فنول‌ها (polyphenols) دسته‌ای از مواد شیمیایی هستند که به‌طور طبیعی در گیاهان وجود دارند. بیش از ۵۰۰ پلی‌فنول منحصر به ‌فرد در طبیعت وجود دارد. این مواد شیمیایی در مجموع به عنوان مواد شیمیایی گیاهی (phytochemicals) شناخته می‌شوند که از جمله آن ها می توان تانن ها و فلاونوئید ها را نام برد. پلی فنول ها برای سلامتی قلب و عروق مفید هستند؛ زیرا خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و کلسترول خون را کاهش می دهند. علاوه بر این، به دلیل اثر آنتی اکسیدانی آن ها، اکسیداسیون کلسترول LDL را مهار می کنند، بنابراین از تصلب شرایین جلوگیری می کنند.
•    غذاهای سرشار از پلی فنول: روغن زیتون، چای، انگور.
پلی فنول ها دسته ای از ترکیبات مغذی هستند که به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی با فعالیت رادیکال های آزاد مقابله کرده و از آسیب های سلولی پیشگیری می کنند و از آن جا که دارای خاصیت ضد التهابی می باشند با التهاب که از عوامل اصلی بروز بسیاری از بیماری های مزمن می باشد مقابله می کنند. طبق مطالعات انجام شده مکمل های پلی فنولی به کاهش فشار خون و کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب بدن کمک می کنند.
•    غذاهای سرشار از فلاونوئید ها: آجیل، سبزیجات، میوه، چای.
تانن
تانن همان ماده ای است که باعث می شود وقتی میوه های نرسیده را می خوریم در دهانمان احساس گسی کنیم. تانن به صورت بیولوژیکی در گیاهان وجود دارد تا از آن ها در مقابل آفات محافظت کند و با طعم تلخ و گسی که ایجاد می کند آفات را از گیاه دور نگه می دارد.
•    غذاهای سرشار از تانن ها: چای سیاه، انار، توت، زغال اخته و توت فرنگی، آجیل ها، حبوبات،قارچ، آویشن، دارچین و زیره
فیتواسترول ها
فیتواسترول ها یا استرول های گیاهی مواد طبیعی موجود در گیاهان هستند. ساختار مولکولی آن ها شبیه به کلسترول است و مانند آن، بخشی از غشای سلولی را تشکیل می دهند که عملکرد مشابهی دارند.
با داشتن ساختاری شبیه به کلسترول، در دستگاه گوارش با جذب آن رقابت می کند و باعث کاهش جذب آن می شود. بنابراین، فیتواسترول ها باعث کاهش کلسترول خون و جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی می شوند.
•    مواد غذایی که فیتواسترول بالایی دارند: روغنهای گیاهی (آفتابگردان، سویا، ذرت و زیتون)، حبوبات، غلات، میوه و آجیل.

مواد غذایی که به کنترل چربی خون شما کمک می کنند

برخی غذاها به روش های مختلفی کلسترول و چربی اضافی خون را کاهش می دهند. برخی غذا ها محتوی فیبر محلول زیادی هستند، که به کلسترول و پیش سازهای آن در دستگاه گوارش متصل شده و آن ها را قبل از ورود به خون ار طریق دستگاه گوارش، از بدن دفع می کنند. برخی دارای چربی های اشباع نشده می باشند که LDL را مستقیماً پایین می آورند. و برخی حاوی استرول های گیاهی (فیتواسترول ها) هستند که از جذب کلسترول توسط بدن جلوگیری می کنند.
10 ماده غذایی که بیشترین تاثیر را در کاهش چربی های اضافی بدن دارند:
جو دوسر: اولین راه آسان برای کاهش کلسترول، مصرف یک کاسه جو دوسر در وعده صبحانه است که میزان مناسبی فیبر مورد نیاز شما را تأمین می کند؛ همچنین اضافه کردن یک موز یا مقداری توت فرنگی تأثیر و طعم آن را بهبود می بخشد. دستورالعمل های تغذیه ای فعلی توصیه می کنند روزانه 20 تا 35 گرم فیبر مصرف کنید و حداقل 5 تا 10 گرم را از فیبر محلول دریافت کنید. 
غلات کامل: دانه‌هایی هستند که سبوس و جوانه آن‌ها جدا نشده است. مانند: آرد سبوس دار، نان سنگک، بلغور گندم، بلغور جو دو سر، بلغور ذرت کامل و برنج قهوه‌ای که می توانند به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، به ویژه از طریق فیبر محلول در بدن کمک کنند.
لوبیا: لوبیا به خصوص از نظر فیبر محلول سرشار است و همچنین مدتی طول می کشد تا توسط بدن هضم شود، به این معنی که شما بعد از غذا احساس سیری طولانی مدت تری می کنید. این یکی از دلایل مفید بودن لوبیا به عنوان یک ماده غذایی برای افرادی است که سعی در کاهش وزن دارند.
بادمجان و بامیه: این دو سبزی کم کالری منبع خوبی از فیبر محلول هستند.
آجیل: مطالعات نشان می دهد که خوردن بادام، گردو، بادام زمینی و سایر آجیل ها برای قلب مفید اند. خوردن 50 گرم آجیل در روز می تواند LDL را در حدود 5٪ کاهش دهد. آجیل دارای مواد مغذی دیگری نیز است که از راه های دیگر از قلب محافظت می کند.
روغن های گیاهی: استفاده از روغن های گیاهی مایع مانند کانولا، آفتابگردان، گلرنگ و سایر موارد به جای کره و روغن های حیوانی، به پایین آوردن LDL کمک می کند.
سیب، انگور، توت فرنگی، مرکبات: این میوه ها سرشار از پکتین هستند. پکتین نوعی فیبر محلول است که باعث کاهش LDL می شود.
سویا: خوردن سویا و غذاهایی که از آن تهیه می شود، زمانی به عنوان یک روش قدرتمند برای کاهش کلسترول مورد توجه قرار گرفته بود. اما تجزیه و تحلیل ها نشان می دهد که این اثر از آنچه تصور می شده کمتر است. با این حال قابل توجه است که مصرف 25 گرم پروتئین سویا در روز می تواند LDL را 5٪ تا 6٪ کاهش دهد.
مکمل‌های فیبری: مکمل‌های فیبری اشکال فشرده فیبر هستند که به صورت قرص, پودر, آدامس و کپسول وجود دارند .مکمل ها راحت ترین راه را برای دریافت فیبر محلول فراهم می کنند. 
اشکال مختلف مکمل های فیبری: 
•    اینولین: اینولین یک فرم پروبیوتیک از فیبر است.
•    متیل سلولز : متیل سلولز، فیبر محلول ساخته‌شده از سلولز یا دیواره سلولی گیاهان است.
•    لیگنین: لیگنین، یک فیبر طبیعی استخراج‌شده به نام پلی فنول است که در سلول‌های گیاهی یافت می‌شود. لیگنین ها به‌طور طبیعی در دانه‌ها، میوه‌ها، سبزیجات و برخی از دانه‌های جامد یافت می‌شوند.
•    سلولز: سلولز یک فیبر نامحلول بسیار سخت است و می‌تواند در چوب، کاغذ و پنبه، و همچنین در تمام مواد غذایی گیاهی یافت می‌شود. سلولز باعث تمامیت ساختاری گیاهان می‌شود.

پکتین: پکتین یک فیبر محلول است که از میوه‌ها، سبزی‌ها و دانه‌ها استخراج می‌شود.

•    صمغ: صمغ ها قندهایی هستند که در دانه ها و گیاهان یافت می‌شوند و حاوی الیاف نیز هستند.
•    پسیلیوم: پسیلیوم باعث افزایش هضم می‌شود و از فیبر محلول 70٪ ساخته‌شده است. پسیلیوم از دانه‌های گیاه Plantago ovata به دست می‌آید.
•    دکسترین: دکسترین فیبر محلول است که از هیدرولیز نشاسته تولید می‌شود. همچنین می‌تواند به‌عنوان یک کربوهیدرات با وزن مولکولی کم‌مصرف شود.

توصیه های تغذیه ای جهت مهار هایپرلیپیدمی

مصرف غذاهای دارای کلسترول را محدود کنید.
 اگر می خواهید کلسترول خود را کاهش دهید، باید کمتر از 200 میلی گرم در روز کلسترول مصرف کنید. کلسترول در غذاهای با منشأ حیوانی وجود دارد؛ مانند گوشت، جگر، زرده تخم مرغ، میگو و لبنیات شیر کامل.
میوه و سبزیجات زیادی مصرف کنید.
 رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات می تواند ترکیبات مهم کاهش دهنده کلسترول را در رژیم غذایی شما افزایش دهند. این ترکیبات، به نام استرول گیاهی یا فیتواسترول ها، مانند فیبر های محلول عمل می کنند.
ماهی هایی بخورید که از نظر اسیدهای چرب امگا 3 بسیار غنی باشند.
اسیدهای چرب امگا 3 سطح LDL شما را پایین نمی آورند، اما ممکن است به افزایش سطح HDL شما کمک کنند. اسیدهای چرب امگا 3 همچنین ممکن است قلب شما را از لخته شدن خون و التهاب محافظت کنند و خطر حمله قلبی را کاهش دهند. ماهی هایی که منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند شامل ماهی قزل آلا، ماهی تن (کنسرو یا تازه) و ماهی خال مخالی هستند. سعی کنید این ماهی ها را دو بار در هفته میل کنید.
مصرف نمک را محدود کنید.
 شما باید سعی کنید مقدار سدیمی (نمک) که می خورید را به کمتر از 2300 میلی گرم (حدود 1 قاشق چای خوری نمک) در روز محدود کنید. این میزان شامل کل سدیمی است که شما در طول روز مصرف می کنید، چه در پخت و پز یا سر سفره یا چه در مواد غذایی موجود باشد. محدود کردن نمک باعث کاهش کلسترول شما نمی شود، اما با کاهش فشار خون می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد.