محرک های غذایی

محرک ها سرعت فعالیت در بدن فرد و به طور موقت هوشیاری و آگاهی، توانایی تمرکز و بهبود روحیه را افزایش می دهند. بعضی افراد داروهای محرک غیرقانونی مانند کوکائین و مت بلور مصرف می کنند. اما بسیاری از محرک های قانونی مانند کافئین، محرک های تجویزی و نوشیدنی های انرژی زا وجود دارند که به بخش جدانشدنی زندگی روزمره میلیون ها آمریکایی تبدیل شده است. هر محرک ممکن است متفاوت باشد، اما وجه اشتراک همه محرک ها تحریک مصنوعی بدن است و به همین دلیل، می توانند بسیار اعتیاد آور باشند.

تعریف محرک و نحوه عملکرد آن ها بر بدن

کافئین

قرن هاست که از کافئین به دلیل اثرات تحریک کننده استفاده می شود. کافئین به طور طبیعی در بیش از 60 گیاه مانند برگ چای، ماده یربا، گوارانا، مغز کولا، دانه های کاکائو و دانه های قهوه یافت می شود. همچنین به صورت مصنوعی نیز ساخته می شود و در بسیاری از محصولات وجود دارد مانند:
•    نوشابه های ورزشی
•    "ژل" های ورزشی
•    آدامس
•    داروهای بدون نسخه (تسکین دهنده درد، داروهای سرماخوردگی و ...)
•    محصولات کاهش وزن / مهار کننده های اشتها
از آنجا که کافئین هیچ طعم و مزه ای ندارد و از طریق جوانه های چشایی ما قابل شناسایی نیست، می تواند بدون تغییر در طعم (کافئین زدایی) از غذا و نوشیدنی حذف شود، یا به هر نوع غذا یا نوشیدنی اضافه شود.
کافئین یک محرک قدرتمند است و افراد زیادی در سراسر دنیا از آن استفاده می کنند. آمریکایی ها هر روز 400 میلیون فنجان قهوه می نوشند و این امر ایالات متحده را به بزرگترین مصرف کننده قهوه در جهان تبدیل کرده است. میلیون ها آمریکایی ادعا می کنند که بدون مصرف قهوه به صورت تلخ یا همراه با شکر، شیر یا سایر مواد مانند طعم دهنده ها نمی توانند عملکرد صحیحی داشته باشند.
قهوه همچنین یک آیین فرهنگی است که هنگام گفتگو یا بعد از غذا آن را میل می کنند و لذت می برند. لذت بردن از یک فنجان قهوه از نظر اجتماعی مشکلی ندارد. مشکل این است که بسیاری از افراد صبح از خواب بیدار می شوند و چنان اعتیاد شدید به قهوه دارند که نمی توانند روز خود را بدون نوشیدن یک فنجان قهوه آغاز کنند یا بدون آن احساس خوبی ندارند و برای اینکه بتوانند فعالیت های روزمره خود را شروع کنند به شلیک آدرنالین نیاز دارند. یک فنجان قهوه ی صبحگاهی با اثرات تحریکی خود بر سیستم عصبی مرکزی، خستگی را از بین می برد و سبب افزایش انرژی و هوشیاری می شود. اگر احساس می کنید بدون مصرف کافئین نمی توانید فعالیت های روزانه خود را انجام دهید، دچار اعتیاد شده اید.
کافئین نیز مانند سایر داروهای اعتیاد آور و محرک های تجویزی است و مکانیسم های مشابه ای برای تحریک مغز دارد. اثر کافئین ممکن است ملایم تر از داروهای تجویزی باشد، اما هنوز نوعی تحریک مصنوعی است. به همین دلیل است که کافئین اعتیاد آور است.
تولید کنندگان قهوه به مردم اطمینان می دهند که نوشیدن قهوه برای سلامتی آنها مضر نیست. حتی برخی ادعا می کنند که کافئین ماده ای به ظاهر معجزه آسا است که می تواند از بیماری جلوگیری کند. بعضی از انواع قهوه که سرشار از انواع طعم دهنده ها، قندها و سویای فرآوری شده هستند، می تواند علاوه بر کافئین حاوی 500 کالری قند و چربی باشند.

کافئین و سلامتی ما

کافئین می تواند اثرات مثبت و منفی زیادی بر بدن بگذارد از جمله:
•    باعث تحریک سیستم تنفسی، قلبی و عصبی می شود
•    فشار خون را افزایش می دهد
•    این ماده به طور مصنوعی 10 تا 25٪ سرعت متابولیسم را افزایش می دهد
•    این ماده تولید بیش از حد شیره معده را تحریک می کند و در تشکیل زخم معده نقش دارد.
•    تپش قلب
•     تحریک معده
•     سرگیجه
•    تنش عضلانی
•    لرزیدن
•    بی خوابی
•     اسهال
•    سردرد
در افرادی که برای اولین کافئین مصرف می کنند علائمی از جمله عصبی بودن، تحریک پذیری، بدخلقی و لرز را تجربه می کنند. در طولانی مدت، تحریک مداوم و غیرطبیعی سیستم ها باعث افزایش سطح استرس می شود که به سیستم ایمنی بدن آسیب می رساند.

ترک اعتیاد به کافئین

نوشیدن یک فنجان قهوه گاه به گاه مشکلی ایجاد نمی کند. اما اگر بیش از حد مصرف کنید و برایتان تبدیل به یک عادت شود، باعث وابستگی جسمی و روحی می شود.
ترک اعتیاد به کافئین ممکن است یک چالش باشد، اما خبر خوب این است که شما می توانید در مدت کوتاهی از این اعتیاد رهایی یابید. هنگام ترک کافئین علائمی ظاهر می شوند که موقتی هستند و ارزش آن را دارد. برای اینکه بتوانید در طول روز پر انرژی باشید باید سعی کنید به جای محرک های مصنوعی از مواد طبیعی استفاده کنید.
با کاهش مداوم تعداد دفعات مصرف نوشیدنی و یا ترک قهوه، می توان کافئین را به آرامی ترک کرد. پیروی از یک برنامه خوب و محکم به شما کمک می کند تا عادت مصرف کافئین را برای همیشه از بین ببرید.
اگر با کاهش مصرف کافئین در طول زمان شروع کنید، علائم ترک را کاهش می دهید. استفاده از سایر نوشیدنی های بدون کافئین نظیر آب ، آب میوه و سبزیجات تازه به جای قهوه به شما در فرایند ترک کافئین کمک می کنند.

الکل

الکل، خواه آبجو باشد یا یک لیوان شراب، یا یک وتکا یا مشروبات الکلی، به یک نماد اوقات خوب و رویدادهای اجتماعی تبدیل شده است به طوری که همیشه در مهمانی و قرار ملاقات ها سرو می شود. نوشیدن الکل نه تنها از نظر اجتماعی پذیرفته شده است بلکه در هنگام مصرف وعده غذایی نیز شراب به عنوان یک نوشیدنی روتین و همیشگی سرو می شود. همچنین بسیاری از افراد بعد از یک وعده عصرانه از یک لیوان شراب لذت می برند. باید این را بپذیریم که الکل بخشی عمیق از بسیاری از فرهنگ هاست.
درصورتی که فرد دچار بیماری پزشکی نباشد و در سن قانونی مشروبات الکلی قرار داشته باشد، نوشیدن گاه به گاه یک لیوان شراب یا آبجو با کیفیت به عنوان یک اعتیاد نیست. توصیه می شود با استفاده از رژیم غذایی سالم و بسیار مغذی به بدن خود کمک کنید تا به سرعت از اثرات منفی نوشیدنی های گاه به گاه بهبود یابد.

اعتیاد به الکل

برخی از افراد تنها به صورت اجتماعی می نوشند در حالی که بعضی افراد در هر زمانی که بتوانند می نوشند. بسیاری از آنها نمی دانند که عادت به نوشیدن به معنی اعتیاد است. توانایی نوشیدن راحت بیشتر از دیگران از علائم اولیه اعتیاد به الکل است و نشان دهنده تحمل است که می تواند به یک وابستگی تبدیل شود.
در این عصر و با توجه به مشاغل و روابط پر استرس، آمار نشان می دهد که از هر 10 نفری که مشروب می نوشند، 1 نفر به آن وابستگی پیدا می کند.
•    نوشیدن سبک: 2-3 نوشیدنی در هفته یا کمتر.
•    نوشیدن متوسط: 1-2 نوشیدنی در روز.
•    نوشیدن زیاد: 3 نوشیدنی یا بیشتر در روز.
•    نوشیدن شدید: نوشیدن مداوم و مداوم در هر زمان در طول روز یا بدون هیچ نشانه ای از مست بودن، یا تا حد مستی.
اگر یک فرد معمولاً متشنج، بسیار مضطرب یا عصبی مرتباً الکل بنوشد تا در پایان روز پراسترس خود، آرام شود، این فرد به احتمال زیاد به الکل وابسته می شود.
از طریق پاسخگویی به سؤالات زیر می توانید بفهمید آیا الکل به بخش بزرگی از زندگیتان تبدیل شده است یا نه. اگر به 3 یا بیشتر از این سؤال ها پاسخ مثبت دهید، ممکن است زمان آن رسیده باشد که یک مشکل بالقوه را برطرف کنید:
1.    آیا برای فرار از مشکلات یا نگرانی ها می نوشید؟
2.    آیا در ساعات خاصی از روز میل به نوشیدنی دارید؟
3.    آیا اغلب به تنهایی می نوشید؟
4.    آیا برای افزایش اعتماد به نفس خود می نوشید؟
5.    آیا تا به حال از الکل به عنوان دارو استفاده کرده اید؟
6.    آیا می دانید "من فقط چند نوشیدنی خورده ام" وقتی می دانید بیشتر نوشیده اید؟
7.    آیا شما منتظر نوشیدن هستید؟
8.    آیا نسبت به کسانی که میزان نوشیدن شما را زیر سؤال می برند احساس کینه می کنید؟
9.    آیا تا به حال به دلیل مشروب خوردن وقت خود را از کار یا فعالیت از دست داده اید؟
10.    آیا نوشیدن مشکلی در روابط شما ایجاد کرده است؟
11.    آیا بعد از نوشیدن احساس گناه می کنید؟
12.    آیا برای احساس آرامش یا کمبود تنش می نوشید؟

تأثیر الکل بر بدن

مصرف الکل در مقادیر کم سبب تأثیرات زیر می شود:
•    جلوگیری از افسردگی
•    احساس آرامش
•    کاهش تنش
•    افزایش اعتماد به نفس
با این حال، با افزایش میزان دوز مصرفی، سیستم عصبی مرکزی کند می شود و به طور محسوسی فرد تحت تأثیر قرار می گیرید به طوری که رفلکس ها کندتر می شود، زمان واکنش به تأخیر می افتد و کنترل کمتری بر پاسخ های عضلانی وجود دارد.
سوء مصرف الکل نه تنها مردم را می کشد، بلکه به روابط و کیفیت زندگی نیز آسیب می زند. سوء مصرف الکل می تواند زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. سالانه میلیاردها دلار صرف بهداشت و مراقبت های پزشکی، حوادث رانندگی، از دست دادن کار، صدمات صنعتی، اقدام به خودکشی، جرایم خشن و غیر خشونت آمیز، گروه های پشتیبانی و برنامه های اجتماعی می شود که همگی مربوط به سوء مصرف الکل هستند. خسارات عاطفی هم برای شخص و هم برای عزیزانش قابل اندازه گیری نیست.
مطالعات نشان می دهد افرادی که دچار سوء مصرف الکل شده اند تا 16 سال زودتر از افراد دیگر می میرند و علت آن این است که الکل نه تنها کبد بلکه کل سیستم بدن را مختل می کند. حدود 1 ساعت طول می کشد تا کبد سالم بتواند 1 شات از مشروبات الکلی را سم زدایی کند.
اگر یک یا هر دو والدین الکلی باشند، از نظر آماری احتمال اعتیاد به الکل در فرزندانشان بیشتر است و اگر در خانواده ای والدین الکل مصرف نکنند یا در دوز های پایینی مصرف کنند احتمال اینکه فرزندشان به الکل وابستگی پیدا کند بسیار کم است. اما شما قربانی محیطی که در آن بزرگ شده اید نیستید. برعکس، آگاهی کامل از سوابق خانوادگی، تجربیات منفی شخصی که ممکن است به دست افراد وابسته به الکل متحمل شده باشید و با آگاهی از تأثیر سلامتی، می توانید همین حالا تصمیم بگیرید که کدام مسیر را انتخاب کنید و اینکه قربانی محیط گذشته خود نشوید. در عوض، شما می توانید یک محیط جدید ایجاد کنید که در آن الکل بخشی از زندگی شما نباشد.

شکلات

یک آمریکایی هر ساله به طور متوسط 12 پوند شکلات مصرف می کند و هر سوئیسی نیز سالانه حدود 22 پوند شکلات مصرف می کند.
شکلات از دانه درخت کاکائو حاصل می شود. اولین بار که کاکائو استخراج می شود، طعم بسیار تلخی دارد. تمدن های باستانی مانند آزتک ها، مایاها و اومت در مکزیک و آمریکای مرکزی از دانه های کاکائو استفاده کرده و آنها را با ادویه های مختلف (معمولاً پودر چیلی، وانیل یا عسل) مخلوط می کردند تا نوشیدنی های شکلاتی خوشمزه درست کنند. از گل های کاکائو برای درمان خستگی و همچنین از پودر کاکائو به عنوان محرک اشتها استفاده می شد. کاکائو سرشار از پتاسیم، آهن و کلسیم و همچنین ویتامین های A ، B ، C و D است.
متأسفانه، شکلاتی که مغازه های مواد غذایی ما را پر می کند و به صورت تجاری تولید می شود، بسیاری از مواد مغذی موجود در دانه کاکائو از آنها گرفته شده است. بسیاری حتی حاوی کاکائو نیستند، اما در عوض، حاوی انواع مواد شیمیایی مصنوعی هستند که از روی شکلات واقعی تقلید شده است. آنها همچنین حاوی مقادیر زیادی قند، چربی و چربی های ترانس هستند. امروزه شکلات های بسیار کمی وجود دارند که شبیه خوراکی سالم مصرف شده در تمدن های قدیمی باشند.

بنابراین، چرا ما میل به شکلات داریم؟ زیرا ترکیباتی مانند تئوبرومین موجود در شکلات، ترشح سروتونین را که به تولید احساس لذت کمک می کند و به ما احساس راحتی و آرامش می بخشد، در مغز ما تحریک می کند. تئوبرومین آلکالوئید موجود در کاکائو برای سگ ها بسیار سمی است. اما ما همچنین به دلیل وجود سایر مواد اعتیاد آور موجود در شکلات (معروف به "اکسیتوتوکسین") که تولیدکنندگان به آن اضافه می کنند، میل به شکلات داریم که ما را وادار به مصرف بیشتر می کند.
شکلات خوب در مقابل شکلات بد - انتخاب درست را انجام دهید.
یک شکلات گاه به گاه اشکالی ندارد، فقط نوع سالم آن را مصرف کنید. شکلات سالم سرشار از کاکائو است و بدون هیچگونه مواد شیمیایی یا حداقل مواد ناسالم در آن فرآوری می شود. شکلات حاوی کاکائو به شکلات تلخ معروف است (در مقایسه با شکلات شیری یا شکلات سفید) و در حال حاضر انواع مختلفی از شکلات تلخ وجود دارد که حاوی مواد فوق العاده ای  هستند. حتی شکلات های خامی نیز وجود دارند که در اثر پردازش و دمای بالای پخت هیچ یک از مواد مغذی آسیب ندیده است.
برای خرید شکلات عالی و سالم  این نکات را دنبال کنید:
1.    شکلات هایی با درصد بالای کاکائو را انتخاب کنید
حداقل 70٪ محتوای کاکائو را انتخاب کنید. به درصد روی بسته بندی توجه کنید.
2.    در صورت امکان، شکلات ارگانیک را انتخاب کنید
شکلات هایی که حاوی بقایای سموم دفع آفات هستند، سالم نیستند. اما تصور نکنید که فقط شکلات ارگانیک، لزوما برای شما مفید است. برخی از شکلات های ارگانیک حاوی انواع نامطلوب یا مقدار بسیار زیادی چربی یا حتی حاوی روغن های هیدروژنه هستند.
3.    در صورت امکان، شکلات تلخ را انتخاب کنید
4.    فقط مواد سالم انتخاب کنید
لیست مواد تشکیل دهنده را با دقت بخوانید و شکلاتی را انتخاب کنید که فقط شامل مواد غذایی سالم هستند. هرچه مواد ناسالم کمتر باشد، شکلات بهتر و سالم تر است.
نمونه های مواد تشکیل دهنده سالم:
کره کاکائو، پودر کاکائو، دانه کاکائو، نمک دریا، آجیل، عسل، شهد گون، نارگیل، روغن مغز (به عنوان مثال روغن نارگیل)، دانه وانیل، گیاهان، گیاهان دارویی (به عنوان مثال اسطوخودوس)، روغن های ضروری ...
نمونه های مواد تشکیل دهنده مواد ناسالم:
لسیتین سویا، رنگ یا طعم دهنده طبیعی (مگر اینکه به طور واضح بیان کند که از یک ماده غذایی کامل حاصل می شود، مانند پاپریکا یا توت فرنگی)، طعم دهنده یا رنگ مصنوعی (به عنوان مثال زرد 6 یا قرمز 40 - این مواد شیمیایی با شرایط سلامتی مرتبط هستند)، نشاسته ذرت، قند و ...

نوشیدنی ها و مکمل های انرژی زا

تولیدکنندگان مکمل و نوشابه از انواع محرک ها در نوشیدنی های انرژی زا، نوشابه، مکمل های انرژی زا و غذاها و نوشیدنی های رژیمی استفاده می کنند. محرک هایی که آنها استفاده می کنند از کافئین گرفته تا مواد شیمیایی تولید شده در آزمایشگاه و محرک های گیاهی است. بیش از 90 درصد مکمل های موجود در بازار مصنوعی و ساخت چین هستند.
ما معمولاً وقتی نیاز به احساس تحریک داریم یا نیاز به مطالعه برای امتحان داریم، یا به طور کلی می خواهیم احساس هوشیاری داشته باشیم، یک نوشیدنی انرژی زا مصرف می کنیم. اما مشابه اعتیاد به کافئین، برخی از افراد به نوشیدنی های انرژی زا اعتیاد دارند و باید آنها را به صورت روزانه مصرف کنند یا از آنها برای کاهش سوخت و ساز بدن در جهت کاهش وزن، استفاده می کنند.
حتی اگر لیست مواد تشکیل دهنده فقط شامل مواد آلی و طبیعی باشد، نوشیدنی ها و مکمل های انرژی زا هنوز هم باعث تحریک مصنوعی بدن می شوند زیرا محرک هستند. نوشیدنی های انرژی زا اغلب می توانند چندین محرک را برای افزایش اثرات خود داشته باشند. اگر به طور منظم از نوشیدنی ها یا مکمل های انرژی زا استفاده می کنید، مطمئن شوید که چگونه یک ماده محرک بدن شما را تحریک می کند و عواقب طولانی مدتی را که ممکن است برای شما اتفاق بیافتد را در نظر بگیرید. همچنین درک کنید که با گذشت زمان، این تحریک مزمن به سلامت تیروئید و غدد فوق کلیوی آسیب می رساند.

نحوه تأثیر محرک ها بر بدن

میانگین 16 اونس قوطی یا بطری نوشیدنی انرژی زا می تواند حاوی 13 قاشق چای خوری شکر و کافئین معادل 4 کولا یا بیشتر باشد. حتی با وجود لیبل و بر چسب های روی نوشیدنی های انرژی زا، تفاوت بسیار کمی بین نوشابه و یک نوشیدنی انرژی زا وجود دارد. در برخی موارد، نوشیدنی انرژی زا بدتر هستند و تأثیرات منفی بیشتری بر بدن می گذارند زیرا بیشتر آنها حاوی ترکیبات سودا هستند و همچنین مجموعه ای از مواد شیمیایی دارند که بدن باید برای دفع آنها بیشتر کار کند.
تفاوت اصلی بین نوشابه و یک نوشیدنی انرژی زا استفاده از محرک است که به نوشیدنی های انرژی زا اضافه شده است. محرک های معروف عبارتند از:

تورین

تورین یک اسید آمینه است که به طور طبیعی توسط بدن انسان تولید می شود. بدن شما با استفاده از اسیدهای آمینه متیونین و سیستئین تورین ایجاد می کند. همچنین اسیدآمنیه تورین به طور طبیعی در غذاهایی مانند گوشت و غذاهای دریایی یافت می شود؛ اما نسخه موجود در نوشیدنی های انرژی زا به صورت شیمیایی تولید شده و از نوع طبیعی نمی باشد.

گوارانا

گوارانا که از گیاه پائولینیا کوپانا بومی آمریکای جنوبی استخراج می شود دارای کافئین بیشتری نسبت به دانه های قهوه است به طوری که میزان کافئین میوه گوارانا 2.5-7٪ است که چندین برابر بیشتر از دانه های قهوه می باشد. گوارانا به این دلیل اینکه حاوی مولکول های تئوبرومین و تئوفیلین است، با کافئین متفاوت می باشد؛ اما تأثیرات آن مشابه اثر کافئین است.

یربا ماته

یربا ماته نوعی فرآورده گیاهی و خاکی است که انرژی ملایمی شبیه به کافئین، اما بدون هیچ یک از عوارض جانبی منفی و ناخوشایند به شما می دهد. مانند بسیاری از چای و قهوه ها، حاوی آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی مختلفی از جمله کوئرستین، تئوبرومین و تئوفیلین است.

جینسینگ

پاناکس جینسینگ یک گیاه آسیایی با ریشه ای گوشتی است که اکنون مطالعات بالینی نشان می دهند که با بهبود توانایی تفکر و یادگیری، تمرکز، حافظه و سایر عملکردهای ذهنی ارتباط دارد. همچنین نشان داده شده است که جینسینگ فشار خون و تنش عصبی را نیز کاهش می دهد. جینسینگ در یک وعده معمولی، عوارض جانبی منفی کافئین را ندارد. جینسینگ غالباً با کافئین در مکمل های انرژی زا ترکیب می شود تا باعث تقویت انرژی شود. بیشتر نگرانی ها در حوزه سلامتی در ترکیب مواد تشکیل دهنده است که اغلب با جینسینگ مخلوط می شود، نه خود جینسنگ.

آمفتامین ها و مت آمفتامین ها

نام آمفتامین از نام شیمیایی آلفا- متیل فنیل آمین آمده است. آمفتامین ها، دسته ای از داروهای روان تحریک کننده هستند که بر سیستم عصبی مرکزی و سیستم عصبی خودمختار تأثیر می گذارد. آمفتامین ها می توانند بسیار اعتیاد آور باشند. آمفتامین ها علاوه بر ایجاد احساس هوشیاری و افزایش تمرکز، می توانند اشتها را نیز کاهش دهند.
آمفتامین ها می توانند در درمان لاغری مورد استفاده قرار گیرند، اما به دلیل خاصیت اعتیاد آور و عوارض جانبی منفی، بسیار کمتر تجویز می شوند.

عوارض جانبی شایع آمفتامین ها عبارتند از:

•    لرزش
•    انقباض رگهای خونی
•    بی خوابی
•    بی قراری
•    ضربان قلب نامنظم و تپش قلب
•    تحریک
•     پرخاشگری
•    عصبی بودن
•    سرگیجه
•    کاهش اشتها
•    دهان خشک
•    سردرد
•    پارانویا (نوعی اختلال که فرد دچار توهم می شود)
•    خارش
•    افزایش گفتگو و تغییر ناگهانی در فکر و گفتار که درک آن دشوار است
•    افزایش دمای بدن و تعریق
فرد ممکن است نتواند دوزهای بالاتر آمفتامین را تحمل کند که در نتیجه منجر به "روان پریشی آمفتامین" می شود که در چنین شرایطی توهمات پارانوئید و رفتارهای عجیب، پرخاشگرانه یا خشونت آمیز دیده می شود. این علائم به طور معمول چند روز پس از قطع مصرف آمفتامین توسط فرد کمرنگ می شوند، اما برای بهبودی کامل بدن به زمان زیادی نیاز است.

علائم رایج مصرف بیش از حد آمفتامین عبارتند از:

•    توهم
•    تشنج
•    رفتاری خشن و پرخاشگرانه
•    از دست دادن هماهنگی
•     مشکلات تنفسی
•    لرزش نامنظم
•    تاری دید
•    تشنج
•    سکته
•    کما
آمفتامین های مختلفی برای درمان اختلال کم توجهی بیش فعالی تجویز می شود و عوارض جانبی بالقوه یکسان است. هیچ سطح ایمنی از مصرف آمفتامین وجود ندارد. هر دوز دارو همیشه خطراتی را به همراه دارد، از جمله داروهای تجویز شده که عوارض جانبی ناخواسته و اعتیاد ایجاد می کنند.

آمفتامین در مقابل مت آمفتامین

اگرچه آمفتامین و مت امفتامین از بسیاری جهات از جمله عوارض جانبی تجربه شده و اعمال روی بدن بسیار شبیه به هم هستند، اما تفاوت هایی نیز دارند.
مت آمفتامین هنگام متابولیسم به آمفتامین تجزیه می شود و به صورت آمفتامین نیز دفع می شود. تفاوت اصلی بین مت آمفتامین ها و آمفتامین ها در نحوه فرآوری این داروها است و این باعث می شود که تأثیر آنها بر بدن تغییر کند. مت آمفتامین ها به جای یک بار متیله شدن، دو بار متیله شده اند، به این معنی که تأثیر بسیار قویتر و سریعتری روی بدن دارند.
مت آمفتامین یکی از رایج ترین آمفتامین های غیرقانونی در ایالات متحده است و اثراتی مشابه کوکائین دارد. مت آمفتامین ابتدا به عنوان یک محرک عمل می کند، اما سپس شروع به اختلال در عملکرد بدن می کند و موجب عوارض زیر می شود:
•    بین رفتن بافتهای مغز
•    دست دادن حافظه
•    پرخاشگری
•    رفتار روان پریشی
•    آسیب احتمالی قلب و مغز
مت آمفتامین بسیار اعتیاد آور است و باعث مصرف منابع بدن و ایجاد وابستگی مخربی می شود که تنها با مصرف بیشتر دارو می توان آن را از بین برد.
ترک مصرف کوتاه مدت آمفتامین و مت آمفتامین می تواند باعث افسردگی، خستگی و گرسنگی شود. افرادی که به صورت کوتاه مدت آمفتامین و مت آمفتامین مصرف می کردند و حال آن را ترک می کنند معمولاً علائم جزئی دارند که ممکن است چندین روز ادامه داشته باشد، در حالی که افرادی که طولانی مدت درگیر آن بودند ممکن است علائم شدید ترک را تجربه کنند که ممکن است طاقت فرسا باشد و چند هفته ادامه داشته باشد. آنها ممکن است احساس آشفتگی و اضطراب کنند، خودکشی کنند، بیش از حد بخوابند و رؤیاهای شدید و شفاف ببینند.

داروهای محرک تجویزی

محرک های تجویزی دسته ای از داروها هستند که فرآیندهای داخل بدن، از جمله فعالیت مغز را به طور مصنوعی تحریک می کنند. از محرک های تجویزی برای درمان بیماری های مختلف مانند اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، چاقی، نارکولپسی (حمله خواب)، افسردگی و اختلالات عصبی استفاده می شود.
نام های رایج محرک های تجویزی عبارتند از:
•    متیل فنیدیت (ریتالین و کنسرتا): برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، نارکولپسی (حمله خواب)، افسردگی تجویز می شود.
•    دکستروآمفتامین (دکسدرین و آدرال): برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، افسردگی، چاقی تجویز می شود.
•    دکستروستات: برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، نارکولپسی (حمله خواب) تجویز می شود.
•    دسوکسین: برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، چاقی تجویز می شود.
•    پروسنترا: برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، ناركولپسی (حمله خواب) تجویز می شود.
•    ویوانس: برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی تجویز می شود.
•    بنزدرین: برای اختلال بی توجهی _ بیش فعالی، ناركولپسی (حمله خواب) تجویز می شود
محرک های تجویزی با افزایش اثرات انتقال دهنده های عصبی به نام دوپامین و نوراپی نفرین کار می کنند. از آنجا که این داروها در گروه آمفتامین ها طبقه بندی می شوند، عوارض جانبی آنها مانند آمفتامین ها است. برخی از اثرات محرک های تجویزی عبارت اند از:
•    افزایش انرژی
•    افزایش توجه
•    افزایش هوشیاری و تمرکز
•    ایجاد احساس سرخوشی
•    افزایش فشار خون و ضربان قلب
محرک های تجویزی می توانند بسیار اعتیاد آور باشند و اگر در دوزهای بالا در مدت زمان کوتاهی مصرف شوند، می توانند باعث ایجاد احساس پارانویا (بد گمانی) و پرخاشگری شوند.
محرک های تجویزی هرگز پاسخی سالم برای افسردگی، اختلال بی توجهی _ بیش فعالی یا کاهش وزن نیستند. محرک های تجویزی به هیچ وجه دلیل اصلی مشکل را برطرف نمی کنند و در طی فرایند درمان صرفا کمک کننده هستند. محرک های تجویزی صرفا برای درمان عوارض جانبی ناسالم در بدن مورد استفاده قرار می گیرند اما معمولاً خود مسائل ثانویه سلامتی بدتر از آنچه در حال درمان هستید ایجاد می کنند.
اگر آماده دور شدن از داروهای تجویزی هستید، پس در جای مناسب قرار دارید. با تلاش برای بازگرداندن زندگی به حالت تعادل، نیاز شما به داروهای تجویزی از بین می رود.