نقش روغن زیتون در سلامتی بدن و درمان بیماری ها

روغن زیتون از میوه درخت زیتون حاصل می شود. زیتون یک محصول سنتی در منطقه مدیترانه است. مردم از روغن زیتون در پخت و پز ، مواد آرایشی ، دارویی ، صابون و به عنوان سوخت لامپ های سنتی استفاده می کنند. روغن زیتون در اصل از دریای مدیترانه می آمد ، اما امروزه این روغن در سراسر جهان محبوب شده است. به منظور مصرف خوراکی،برخی زیتون را در روغن زیتون یا آب نمک نگهداری می کنند، آنها را کامل یا خرد شده میل می کنند و یا به پیتزاها و غذاهای دیگر اضافه می کنند. هم چنین می توان از روغن زیتون در تهیه ی نان ، پخت و پز یا سس سالاد استفاده کرد. برخی افراد نیز روغن زیتون را برای اهداف دارویی مصرف می کنند.
به طور کلی روغن زیتون یکی از اجزای اصلی رژیم غذایی مدیترانه ای و سرشار از آنتی اکسیدان است. چربی اصلی موجود در آن اسیدهای چرب تک غیر اشباع (MUFA) است که کارشناسان آن را یک چربی مفید می دانند. هم چنین آنتی اکسیدان های موجود در روغن زیتون ممکن است به محافظت از بدن در برابر آسیب های سلولی منجر شود. روغن زیتون بسیار بکر عطر و طعم تلخی دارد ، اما حاوی آنتی اکسیدان های بیشتری نسبت به انواع دیگر است ، زیرا کمترین پردازش و تغییر در آن بکار رفته است.

روغن زیتون و تأثیراتش بر سلامتی

در بسیاری از مطالعات، فواید روغن زیتون برای سلامتی بررسی شده است. روغن زیتون بسیار بکر، که بهترین کیفیت روغن موجود است، سرشار از آنتی اکسیدان است که به جلوگیری از آسیب سلولی ناشی از مولکول هایی به نام رادیکال های آزاد کمک می کند. رادیکال های آزاد موادی هستند که بدن در طی متابولیسم و سایر فرایندها تولید می کند. اگر رادیکال های آزاد بیش از حد تجمع پیدا کنند، می توانند استرس اکسیداتیو ایجاد کنند. این می تواند منجر به آسیب سلول شده و در ایجاد بیماری های خاصی از جمله انواعی از سرطان نقش داشته باشد. آنتی اکسیدان ها رادیکال های آزاد را خنثی می کنند.

روغن زیتون و سیستم قلبی عروقی

روغن زیتون منبع اصلی چربی در رژیم غذایی مدیترانه ای است. به نظر می رسد که افرادی که این رژیم غذایی را مصرف می کنند ، امید به زندگی بیشتری دارند و احتمال مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی در آن ها کمتر است.
یک مطالعه در سال 2018 تعداد حوادث قلبی عروقی را در بین افرادی که رژیم غذایی مدیترانه ای مصرف کرده اند، با سایر افراد مقایسه کرده است. افرادی که رژیم غذایی مدیترانه ای مصرف می کردند، چه با روغن زیتون و چه آجیل، شیوع بیماری های قلبی عروقی کمتری نسبت به رژیم های کم چرب داشتند. سازمان غذا و دارو (FDA) و سازمان ایمنی غذا در اروپا توصیه می کنند هر روز حدود 20 گرم (گرم) یا دو قاشق غذاخوری (قاشق غذاخوری) روغن زیتون فوق العاده بکر مصرف کنید تا خطر قلبی عروقی کاهش یابد. 
نتایج یک مطالعه در سال 2017 نیز نشان داد که پلی فنولهای موجود در روغن زیتون بسیار بکر ممکن است از بیماری های قلبی عروقی ، تصلب شرایین ، سکته مغزی ، اختلال عملکرد مغز و سرطان محافظت کنند. پلی فنول ها نوعی آنتی اکسیدان هستند.

روغن زیتون و سندرم متابولیک

سندرم متابولیک نوعی بیماری است که با گروهی از عوامل خطر از جمله چاقی ، فشار خون بالا و سطح قند خون بالا افزایش میابد. محققان در سال 2019 نتیجه گرفتند که روغن زیتون در یک رژیم غذایی مدیترانه ای ممکن است برخی علائم سندرم متابولیک مانند التهاب ، قند خون ، تری گلیسیرید (چربی در خون) و کلسترول بد را بهبود بخشد و در مقابل ، سطح کلسترول "خوب" را افزایش می دهد.

روغن زیتون و خطر افسردگی

در سال 2013 ، یک  محقق پیشنهاد کرد که مواد موجود در روغن زیتون ممکن است به محافظت از سیستم عصبی کمک کند و می تواند برای درمان افسردگی و اضطراب مفید باشد. دانشمندان شواهدی پیدا کرده بودند که نشان می دهد افرادی که چربی های ترانس مصرف می کنند (چربی ترانس یک چربی ناسالم است که در فست فود ها و غذاهای پخته شده آماده وجود دارد) در مقایسه با افرادی که چربی های اشباع نشده مانند روغن زیتون مصرف می کنند ، به مقدار قابل توجهی بیشتر دچار افسردگی می شوند.

روغن زیتون و خطر سرطان

برخی مطالعات نشان داده اند که مواد مغذی موجود در روغن زیتون ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان کمک کند ، اما همه یافته ها این موضوع را تأیید نمی کنند. هم چنین طبق تحقیقات منتشر شده در سال 2019 ، روغن زیتون حاوی موادی است که ممکن است به جلوگیری از سرطان روده بزرگ نیز کمک کند. تست های آزمایشگاهی شواهدی را پیدا کرده اند که نشان می دهد آنتی اکسیدان های موجود در روغن زیتون می توانند از بدن در برابر التهاب ، آسیب اکسیداتیو و تغییرات اپی ژنتیکی محافظت کنند.

روغن زیتون و بیماری آلزایمر

در سال 2016 ، برخی دانشمندان اظهار داشتند که گنجاندن روغن زیتون فوق العاده بکر در رژیم غذایی می تواند به جلوگیری از بیماری آلزایمر کمک کند. که می تواند ناشی از تأثیر محافظتی آن بر رگ های خونی مغز باشد. یک مطالعه روی موش ها در سال 2019 نشان داد که مصرف روغن زیتون فوق العاده بکر غنی از اولئوکانتال می تواند به کاهش یا جلوگیری از پیشرفت آلزایمر کمک کند. اولئوکانتال یک ترکیب فنلی است که در روغن زیتون بسیار بکر وجود دارد.

روغن زیتون و بیماری های کبدی

یک بررسی در سال 2018 از مطالعات آزمایشگاهی نشان داد که مولکول های موجود در روغن زیتون ممکن است به ترمیم یا جلوگیری از آسیب های کبدی کمک کنند. چربی های غیر اشباع در روغن زیتون که عمدتا اسید اولئیک هستند، به نظر می رسد ترکیبات فنلی آن ها از التهاب، استرس اکسیداتیو، مقاومت به انسولین و سایر تغییراتی که منجر به آسیب کبدی می شود جلوگیری می کند.

روغن زیتون و بیماری التهابی روده

بیماری التهابی روده (IBD) باعث التهاب دستگاه گوارش می شود. کولیت اولسراتیو و بیماری کرون از انواع بیماری های التهابی روده هستند. یک بررسی در سال 2019 نشان داد که فنل های موجود در روغن زیتون ممکن است با تغییر میکروب های روده به تقویت ایمنی روده و سلامت روده کمک کنند. این می تواند برای افراد مبتلا به کولیت و سایر انواع بیماری های التهابی روده مفید باشد. محققان خاطر نشان کردند که برای تأیید این نتایج به مطالعات انسانی بیشتری نیاز است.

خواص ضد التهابی روغن زیتون

تصور می شود که التهاب مزمن عامل اصلی بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان، بیماری های قلبی، سندرم متابولیک، دیابت نوع 2 ، آلزایمر، آرتروز و حتی چاقی است. روغن زیتون فوق بکر می تواند التهاب را کاهش دهد، که ممکن است یکی از دلایل اصلی مزایای آن برای سلامتی باشد. اثرات اصلی ضد التهابی توسط آنتی اکسیدان ها ایجاد می شود. از مهمترین آنتی اکسیدان های موجود در روغن زیتون می توان به الئوکانتال اشاره کرد که مشابه داروی ضد التهاب ایبوپروفن عمل می کند.
برخی دانشمندان تخمین می زنند که اولئوکانتال موجود در 3.4 قاشق غذاخوری (50 میلی لیتر) روغن زیتون فوق بکر دارای اثری مشابه 10٪ دوز بزرگسالان ایبوپروفن است. تحقیقات همچنین نشان می دهد که اسید اولئیک، اسید چرب اصلی موجود در روغن زیتون، می تواند سطح مارکرهای مهم التهابی مانند پروتئین واکنش پذیر سی  (CRP) را کاهش دهد.  

نقش روغن زیتون در افزایش وزن و چاقی

مصرف مقادیر زیادی چربی باعث افزایش وزن می شود. با این حال ، مطالعات بی شماری رژیم غذایی مدیترانه ای ، غنی از روغن زیتون را با تأثیرات مطلوب بر وزن بدن مرتبط کرده اند. در یک مطالعه 30 ماهه بر روی بیش از 7000 دانشجوی دانشگاه اسپانیایی، مصرف زیاد روغن زیتون با افزایش وزن ارتباطی نداشت. علاوه بر این، یک مطالعه سه ساله بر روی 187 شرکت کننده نشان داد که یک رژیم غذایی غنی از روغن زیتون با افزایش سطح آنتی اکسیدان ها در خون و همچنین کاهش وزن ارتباط دارد.

روغن زیتون و دیابت نوع دو

به نظر می رسد روغن زیتون در برابر دیابت نوع دو بسیار محافظت کننده است. چندین مطالعه روغن زیتون را با اثرات مفید آن بر قند خون و حساسیت به انسولین مرتبط دانسته است. یک کارآزمایی بالینی تصادفی در 418 فرد سالم اخیراً اثرات محافظتی روغن زیتون را تأیید کرده است. در این مطالعه ، یک رژیم غذایی مدیترانه ای غنی از روغن زیتون خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را بیش از 40 درصد کاهش داد.

روغن زیتون و آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که با تغییر شکل و دردناک بودن مفاصل مشخص می شود. اگرچه علت دقیق آن به خوبی شناخته نشده است ، اما این امر باعث حمله اشتباه سیستم ایمنی بدن شما به سلولهای طبیعی می شود. به نظر می رسد مکمل های روغن زیتون مارکرهای التهابی را بهبود می بخشد و استرس اکسیداتیو را در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید کاهش می دهد.
روغن زیتون هنگامی که با روغن ماهی، منبع اسیدهای چرب امگا 3 ضد التهاب ترکیب شود، بسیار مفید به نظر می رسد. در یک مطالعه، روغن زیتون و ماهی درد مفصل و سفتی صبح را در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید به طور قابل توجهی بهبود بخشید. 

روغن زیتون و خواص ضد باکتری

روغن زیتون حاوی مواد مغذی بسیاری است که می تواند باکتری های مضر را مهار کرده یا از بین ببرد. یکی از این موارد هلیکوباکتر پیلوری است ، باکتری ای که در معده شما زندگی می کند و می تواند باعث زخم معده و سرطان معده شود. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که روغن زیتون بسیار بکر با هشت سویه از این باکتری مبارزه می کند که سه مورد از آنها در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند. یک مطالعه بر روی انسان نشان داد که 30 گرم روغن زیتون بکر، که روزانه مصرف می شود، می تواند عفونت هلیکوباکتر پیلوری را در 10 تا 40٪ افراد در کمتر از دو هفته از بین ببرد.

روغن زیتون و جلوگیری از سکته مغزی

سکته مغزی به دلیل اختلال در جریان خون در مغز شما ایجاد می شود ، یا به دلیل لخته شدن خون یا خونریزی است. در کشورهای پیشرفته، سکته مغزی دومین علت شایع مرگ، بعد از بیماری قلبی است. رابطه بین روغن زیتون و خطر سکته مغزی به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته است. یک بررسی گسترده از مطالعات انجام شده بر روی 841000 نفر نشان داد که روغن زیتون تنها منبع چربی تک اشباع نشده است که با کاهش خطر سکته مغزی و بیماری های قلبی مرتبط است. در یک بررسی دیگر در 140،000 شرکت کننده، کسانی که روغن زیتون مصرف کردند در معرض خطر سکته مغزی بسیار کمتری نسبت به افرادی بودند که این کار را نکردند.