حجم روزانه گاز روده در انسان تقریبا ۲۰۰ میلی لیتر است و از فرایندهای فیزیولوژیک پیچیده از قبیل بلع هوا (آئروفاژی) و تخمیر باکتریایی توسط مجاری گوارشی مشتق می گردد.

این گازها نیز از طریق آروغ زدن (eructation) و یا از راه رکتال (Flatus) به خارج از بدن دفع می شوند.گازهای روده شامل نیتروژن، اکسیژن، دی اکسید کربن، هیدروژن و در بعضی از افراد متان می باشد.

در زمان شکایت بیماران از وجود مقادیر زیاد گاز یا باد شکم (FLATUS)، این موضوع به صورت افزایش حجم و یا تکرار آروغ و دفع رکتالی گاز نیز ظاهر می شود. همچنین ممکن است که این بیماران از نفخ و کرامپ های شکمی شاکی باشند که این عوارض نیز با تجمع گاز در سیستم گوارش فوقانی و تحتانی در ارتباط هستند.

مقدار هوای بلعیده شده با خوردن و نوشیدن سریع غذا، سیگار کشیدن، نوشیدن نوشابه های گاز دار و داشتن پروتز های دندانی شل و متحرک، افزایش می یابد. بسته به ترکیب میکروارگانیسم های کولون فرد، غذاهای مولد گاز در یک شخص ممکن است در مقایسه با شخصی دیگر باعث تولید گاز نشوند.

علل تولید گاز روده در بدن :

• بلع هوا هنگام خوردن و نوشیدن و یا سیگار کشیدن(هوای فروبرده شده معمولا توسط آروغ زدن بیرون می آید.)

• خوردن غذاهای خاص مانند لوبیا، کلم بروکلی، میوه، گندم، سیب زمینی، ذرت و نودل.
• باکتری هایی در روده وجود دارند که مسئول هضم بخشی از این غذاها بوده و سبب تولید گاز می شوند.
• هضم مواد غذایی خاص مانند گندم و یا لبنیات
• شرایطی که به دستگاه گوارش آسیب می رساند.

درمان گاز روده

با تغییر رژیم غذایی و آموزش برای بلع کمتر هوا، مشکلات گاز روده درمان می شود. همچنین داروهایی نیز هستند که باعث درمان گاز روده می شوند که بعضی از این داروها با نسخه پزشک و بعضی  را بدون نسخه می شود تهیه کرد.

داروهایی مانند:

• آنتی اسیدها (به ویژه آنهایی که حاوی سیموتیکون هستند)

• پروبیوتیک ها (برای کمک به از بین بردن باکتری های بد و افزودن باکتری های خوب به دستگاه گوارش استفاده می شود)

• محصولات لاکتاز مانند لاکتید ممکن است به افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز کمک کند.

• Beano  حاوی آنزیمی است که به هضم قند موجود در لوبیا و بسیاری از سبزیجات دیگر کمک می کند.

توصیه های تغذیه ای – پزشکی:

• داشتن دفترچه یادداشت غذا برای پیگیری عادات خوردن و نشانه های ناشی از آن می تواند برای شناسایی غذاهای خاصی که گاز تولید می کنند کمک کننده و مؤثر باشد. همچنین بازنگری دقیق رژیم غذایی و مقدار گاز دفع شونده از طریق آروغ یا رکتال نیز ممکن است در یافتن ارتباط بین غذاهای خاص و تعیین شدت عارضه کمک کننده و چاره ساز واقع شود.
• در صورتی که شیر یا محصولات لبنی باعث تولید گاز می گردند بیمار از نظر عدم تحمل لاکتوز ارزیابی گشته و به بیمار توصیه می شود که برای بررسی بهبود علایم برای یک دوره کوتاه مدت از مصرف محصولات شیری اجتناب ورزد.
• عفونت اخیر ویروسی یا گوارشی نیز می تواند باعث اختلال موقت یا دائم در توانایی هضم لاکتوز شود.
• مصرف فیبر با مایعات کافی، شکایات در زمینه ی تولید گاز را کاهش می دهد.
• عدم فعالیت، یبوست، دیس موتیلیتی یا انسداد نسبی فاکتور هایی هستند که در توانایی حرکت یا انتقال مقادیر طبیعی گاز تولید شده دخالت دارند.

غذاهایی که ممکن است تولید گاز را افزایش دهند:

• لوبیا

• سبزیجاتی از قبیل بروکلی (کلم سیاه) گل کلم، کلم پیج، کلم بروکسل، پیازها، قارچ ها، کنگر فرنگی و مارچوبه
• میوه هایی مانند گلابی، سیب و هلو
• غلات کامل مانند گندم و سبوس
• نوشیدنی های گازدار، نوشیدنی های میوه ای خصوصا آب سیب، آب گلابی و سایر نوشیدنی های حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا، شیرین کننده های ساخته شده از ذرت
• شیر و محصولات شیری مانند پنیر بستنی و ماست
• غذاهای بسته بندی شده مانند: نان، حبوبات و سس سالاد که حاوی مقادیر اندکی لاکتوز هستند.
• آب نبات های بدون قند و صمغ ها که حاوی الکل های قند مانند سوربیتول مانیتول و گزیلیتول هستند.