فیبروز کیستیک (CF) یک بیماری ژنتیکی است که پروتئین های موجود در بدن را تحت تأثیر قرار می دهد. فیبروز کیستیک یک بیماری ارثی است که در اثر جهش در ژنی به نام ژن تنظیم کننده هدایت انتقال فیبروز کیستیک (CFTR) ایجاد می شود. ژن CFTR دستورالعمل تولید پروتئین CFTR را ارائه می دهد. پروتئین CFTR در هر ارگانی از بدن که وجود دارد، باعث ایجاد مخاط می شود. جهش در ژن CFTR باعث می شود پروتئین CFTR به درستی عمل نکند. مخاط به طور معمول لغزنده است و از پوشش مجاری هوایی ریه، دستگاه گوارش و سایر ارگان ها و بافت ها محافظت می کند. افرادی که فیبروز کیستیک دارند، مخاط آن ها حالت ضخیم و چسبنده ایجاد می کند که می تواند باعث انسداد، آسیب یا عفونت در اندام های آسیب دیده شود. همچنین التهاب باعث آسیب به اندام هایی مانند ریه ها و لوزالمعده می شود.

در اکثر اوقات، مبتلایان به فیبروز کیستیک به نارسایی لوزالمعده اگزوکرین(EPI) نیز مبتلا هستند. این امر می تواند به دلیل مقادیر بیش از حد مخاط در لوزالمعده باشد که باعث ایجاد مشکلات بیشتر در هضم می شود. این مخاط مانع از رسیدن آنزیم های لوزالمعده به روده ها می شود و بدون حضور آنزیم ها در جای مناسب، جذب چربی، پروتئین و کربوهیدرات ها به همراه ویتامین ها و مواد معدنی بسیار مشکل می شود.

تغذیه و رژیم درمانی در فیبروز کیستیک

بدون دریافت پروتئین، چربی و سایر مواد مغذی کافی، جلوگیری از سرماخوردگی و سایر عفونت ها و سالم نگه داشتن ریه ها برای بدن مشکل است. همچنین کمبود وزن نیز قابل پیش بینی است. افزودن موارد زیر به رژیم غذایی مواد مغذی مورد نیاز را تامین می کند:

• پروتئین

غذاهای سرشار از پروتئین، مانند گوشت گاو، مرغ، تخم مرغ، ماهی و سویا برای جلوگیری از ریزش عضلات مهم هستند.

• روی

غذاهای غنی از روی شامل لوبیا، گوشت گاو، اسفناج، جگر، تخم مرغ و غذاهای دریایی می باشد. روی برای جلوگیری از عفونت مهم است.

• نمک

مبتلایان به فیبروز کیستیک دارای عرق شورتر هستند و این ممکن است باعث عدم تعادل الکترولیت ها و کم آبی بدن شود. تنقلات شور، ترشی و نوشیدنی های ورزشی می توانند به جایگزینی نمکی که در هنگام تعریق از دست می دهید کمک کنند.

• کلسیم

غذاهای سرشار از کلسیم به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان کمک می کنند. محصولات لبنی مانند ماست پرچرب، شیر کامل و پنیر پرچرب همه منابع خوبی از کلسیم هستند.

• آهن

آهن به مبارزه با عفونت و به تولید گلبول های قرمز خون حاوی اکسیژن کمک می کند. غذاهای سرشار از آهن شامل جگر، ماهی تن، گوشت بره، غذاهای دریایی، تخم مرغ، گوشت گاو و بوقلمون است.

• آنتی اکسیدان ها

میوه ها و سبزیجات منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها هستند و برای مقابله با عفونت باکتریایی اهمیت دارند. افراد مبتلا به فیبروز کیستیک ممکن است مقادیر زیادی التهاب مجاری هوایی را در ریه های خود تجربه کنند و همچنین باعث می شود عفونت باکتریایی سلامتی شما را تهدید کند.

• فیبر

برای کاهش خطر انسداد روده، خوردن غذاهای پر فیبر توصیه می شود. بسیاری از غلات صبحانه با فیبر بالا، از نظر پروتئین نیز سرشار هستند.

دریافت کالری بیشتر

• برای دریافت کالری بیشتر، گوشت گاو پر چرب و شیر کامل را انتخاب کنید.
• تهیه اسموتی ها با کره بادام زمینی، شیر کامل و موز
• افرودن یک قاشق چایخوری (5 گرم) کره یا مارگارین 45 کالری به غذاها اضافه می کند.
• سرخ کردن تخم مرغ ها با کره اضافی
• گوشت پخته شده، مرغ و ماهی کالری بیشتری نسبت به غذاهای برشته شده یا بخارپز و آبپز شده دارند.
• افزودن یک لایه اضافی سس مایونز روی ساندویچ ها و سالاد ها

دریافت پروتئین بیشتر

• استفاده از نوشیدنی هایی با پروتئین بالا زمانی که نمی خواهید یک وعده غذایی پرحجم میل کنید.
• افزودن پودر شیر کم چرب به آب، غلات صبحانه، پنکیک
• مصرف ماست یونانی پرچرب به جای ماست معمولی
• استفاده از آجیل ها مانند بادام به عنوان میان وعده
• افزودن پنیر رنده شده به سوپ ها، سس ها، سبزیجات، سیب زمینی پوره شده، برنج، رشته فرنگی یا گوشت ها
• استفاده از خامه ترش یا ماست روی سبزیجات مانند سیب زمینی، هویج یا کدو
• تخم مرغ و پنیر خرد شده را به برخی سالاد ها اضافه کنید.