اشکال: رتینول و بتا کاروتن
منابع: جگر، زرده تخم مرغ، پنیر، کره و خامه هويج، كلم پیچ، اسفناج، شلغم، خربزه و سيب زمینی
تداخلات دارویی ویتامین A
• داروهای شیمی درمانی
مکانیسم: مصرف موضعی ویتامین های A و E سبب ترمیم سلول های آسیب دیده و بهبود سریع زخم های دهانی ناشی از شیمی درمانی میشود.
توصیه: در افرادی که تحت شیمی درمانی هستند، مصرف موضعى ویتامین های A و E دوبار در روز، سبب تسریع بهبود زخم های دهانی میشود و هیچ گونه عارضه جانبی ندارد.
• کلسترامین
مکانیسم: تركيبات تجزیه کننده اسیدهای صفراوی مثل کلسترامين، جذب چربی ها و ویتامین های محلول در چربی از جمله ویتامین A میشوند.
توصیه: در طول دوره مصرف كلسترامين، تأمين مواد معدنی و ویتامین های محلول در چربی توسط مصرف مداوم مولتی ویتامین مینرال با دوز بالا توصیه می شود.
• کلشی سین
مکانیسم: كلشی سین سبب کاهش جذب ویتامین A در فرم بتاکاروتن می شود.
توصيه: در افراد تحت درمان با كلشی سين تأمین ویتامین A از طريق مصرف مولتي ویتامین یا منابع دیگر توصیه میشود.
• کلستیپول
مکانیسم: کلستیپول جذب چربی ها و ویتامین های محلول در چربی مانند ويتامين A, D,E,K و اسيد فولیک را کاهش میدهد.
توصيه: مصرف ويتامين A و سایر ویتامین های محلول در چربی، ترجیحا از طریق مولتی ويتامین مینرال، در افراد تحت درمان با کلستیپول سودمند خواهد بود.
• کورتون ها
مکانیسم: مصرف کورتون ها سبب کاهش ویتامین A در خون و بافت های بدن میشود.
توصیه: در افراد تحت درمان با كورتون ها، مصرف بيشتر ويتامين A توصیه میشود. مقدار ویتامین A مورد نیاز بدن در افراد عادی روزانه ۲۵ هزار واحد میباشد.
• سیکلوفسفامید
مکانیسم: مشخص شده است که میزان زنده ماندن بیمارانی که ویتامین های C A و E را به طور دائم با سیکلوفسفامید مصرف می کنند، بیشتر است.
توصیه: مصرف ویتامين های C ،A و E در بیماران تحت درمان با سيکلوفسفاميد توصیه می شود.
• 5-فلوئورواوراسیل (5-FU)
مکانیسم: ویتامین A در فرم رتینول سبب افزایش فعالیت ضد تومور ۵- فلوثورو اوراسيل میشود توصیه: در افراد تحت درمان با داروی ٥-فلوئورواوراسیل، به جز زنانی که احتمال حاملگی در آنها وجود دارد، مصرف مواد غذایی غنی از رتینول بخصوص روغن کبد ماهی توصیه میشود .
• استاتين ها بخصوص لواستاتین و پراواستاتین
مکانیسم: مصرف استاتين ها سبب افزایش سطح سرمی ویتامین A میشود.
توصيه: افرادتحت درمان طولانی مدت با استاتین ها، برای جلوگیری از بروز مسمومیت با ويتامين A قبل از مصرف هرگونه مکمل ویتامین A باید با پزشک مشورت نمایند
• متوترکسات
مکانیسم: مصرف ویتامین A موجب افزایش فعالیت ضد تومور متوترکسات میشود.
توصیه: مصرف مکملهای ویتامین A در أفراد تحت شیمی درمانی سرطان با داروی متوتركسات، پس از مشورت با پزشک توصیه میشود.
• پارافین خوراکی (mineral oil)
مکانیسم: پارافین خوراکی به عنوان حلال چربيها، جذب ويتامینهای محلول در چربی و سایر مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و پتاسیم را کاهش میدهد.
توصیه: برای جلوگیری از فقر ریزمغذی ها در بدن، بهتر است مصرف پارافین خوراکی به کمتر از یک هفته محدود شود.
• نئومایسین
مکانیسم: نئومایسین در مصرف خوراکی و تزریقی سبب کاهش جذب ویتامین A در بدن میشود اما در مصرف موضعی این اثر را ندارد.
توصیه: در افرادی که نئومایسین خوراکی را برای مدت بیشتر از ۳-۲ روز مصرف میکنند، استفاده از مکمل های ویتامین A به میزان ۲۵ هزار واحد در روز سودمند خواهد بود.
• داروهای ضد بارداری خوراکی
مکانیسم: مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی سبب افزایش سطح سرمی ویتامین A میشود
• آکوتان (رتینوئیک اسید)
مکانیسم: مصرف توأم آکوتان با مکملها و غذاهای غنی از ویتامين A، سبب افزایش فراهمی زیستى أکوتان شده و احتمال بروز مسمومیت با أكوتان را افزایش میدهد.
توصیه: با توجه به عوارض شدید و خطرناک آکوتان، افراد تحت درمان با این دارو باید از مصرف همزمان مکملها و سایر ترکیبات حاوی ویتامین A اجتناب نمایند.
• تتر اسایکلین ها
مکانیسم: یکی از عوارض مصرف طولانی مدت با دوزهای بالای تتراسایکلینها، ایجاد سر دردهای شدید در نتیجه افزایش فشار عروق مغزی است
توصیه: به دليل بروز سردردهای شدید و عوارض مغزی، تا حد امکان باید از مصرف توأم تتر اسایکلینها با ویتامین A اجتناب شود.