ایلئوستومی
در طی عمل جراحی ایلئوستومی، کل روده بزرگ و مقعد برداشته یا دور می شود. بخشی از روده کوچک به نام ایلئوم از طریق دیواره شکم بیرون آورده شده و باعث ایجاد استوما می شود. استوما دهانه ای در شکم است که برای جمع آوری مدفوع باید همیشه با یک کیسه پوشانده شود. بسته به نوع جراحی می تواند موقتی یا دائمی باشد. در واقع ايلئوستومي نوعي عمل جراحي است كه در آن به دنبال برداشتن تمام کولون (قسمتي از روده بزرگ)، ركتوم و مقعد، از قسمت انتهايي روده كوچك به سمت پوست سوراخی ايجاد مي كنند.
انواع استوما
• استومای بوجود آمده ممکن است دیررس باشد: بعد از 30 روز پس از جراحی ایجاد شود.
• استومای بوجود آمده ممکن است زودرس باشد: در طی 30 روز پس از جراحی ایجاد شود.
عوارض ایلئوستومی
• تنگی معده
• ترومای (جراحت و ضربه ) معده
• فتق (پیش رفتگی ) پاراستومال
رژیم درمانی بعد از عمل جراحی ایلئوستومی
بعد از عمل جراحی، روده شما متورم خواهد شد. برنامه غذایی شما با رژیم غذایی از مایعات شفاف شروع می شود. با بهبودی بیشتر، شروع به خوردن غذاهای جامد و کم فیبر می کنید. شما باید از مصرف غذاهای پر فیبر اجتناب کنید؛ زیرا هضم این إذا های پرفیبر سخت تر است. اجتناب از غذاهای پر فیبر باعث می شود عملکرد روده بهبود یابد و از انسداد ایلئوستومی جلوگیری کند.
وقتی برای اولین بار شروع به خوردن غذاهای جامد می کنید، از مصرف غذاهایی که پر فیبر هستند، مانند غلات کامل، لوبیای خشک و بیشتر سبزیجات و میوه های خام پرهیز کنید.
بیماران مبتلا به ایلئوستومی می توانند به سرعت دچار کم آبی شوند. کم آبی به دلیل از بین رفتن عملکرد جذب روده بزرگ، و اختلال در الکترولیت ها نیز می تواند رخ دهد.
باید آگاهی بیماران نسبت به علائم و نشانه های کم آبی افزایش یابد؛ برای مثال خشک بودن دهان از علائم کم ابی بدن است.
بیماران مبتلا به ایلئوستومی باید حداکثرروزانه 2 لیتر آب بنوشند. اگر محیط فعالیت و کار آنها به نوعی است که زیر نور خورشید هستند نیاز به مقدار بیشتری اب در طول روز دارند.
هحچنین ممکن است در این افراد سوءجذب ویتامین های محلول در چربی (بخاطر عدم جذب چربی) و سوءجذب ویتامبن B12 رخ دهد که در این صورت باید توسط مکمل ها مکمل یاری شوند.
از مصرف غذاهای انسداد دهنده مسیر گوارشی پرهیز کنید؛ مثل سبزیجات خام (مانند کرفس، کلم)، نارگیل، ذرت یا آجیل
از مصرف مواد غذایی که سبب تولید گاز می شوند اجتناب کنید؛ مثل لوبیا و پیاز و نوشابه گاز دار.
پیروی از رژیم غذایی با با پروتئین بالا و انرژی بالا را رعایت کنید.
بیماران ایلئوستومی با برون ده آبکی و زیاد، باید غذاهای غلیظ مصرف کنند تا مدفوع آن ها قوام یابد. اگر مدفوع بیمار بیش از حد سفت و غلیظ باشد ایجاد ناراحتی می کند.
استفاده از کربوهیدرات های نشاسته ای و ژلاتینی برای غلیظ تر شدن مدفوع
از غذاهای اسیدی، تند، سرخ شده، چرب و غذاهای پر قند خودداری کنید.
در روند بهبودی خود از مصرف هرگونه غذایی که سبب تولید گاز، بو و یا اسهال می شود دوری کنید.
ممکن است در ایلئوستومی بیمار احتیاج به املاحی چون سدیم و پتاسیم داشته باشد که می توان از منابع غذایی زیر آن ها را دریافت کرد.
• سدیم: سبزیجات کنسرو شده، آبگوشت و گوجه فرنگی
• پتاسیم: موز، سیب زمینی و اسفناج
انجمن تغذيه و رژيم شناسي امريكا به مدت ٦ تا ٨ هفته بعد از عمل جراحي، يك رژيم غذايي كم فيبر را توصيه مي كند. اين توصيه بر اين فرض استوار است كه روده متورم بوده و بنابراين در معرض خطر آسيب و انسداد پس از جراحي قرار دارد. بيماران پس از حدود ٦ هفته با افزايش تدريجي فيبر مي توانند به رژيم غذايي طبيعي خود بازگردند.