نام فارسی: زنجبیل
مهمترین موارد کاربرد:
ضد تهوع، ضد التهاب، ضد نفخ، محرک و ضداسپاسم.
تداخلات:
• داروهای بیهوش کننده عمومی:
نحوه تداخل: یکی از مهمترین عوارض داروهای بیهوشی عمومی تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی است که برای این منظور معمولا" از داروی ضد تهوع متوکلوپرامید استفاده می شود. بر اساس نتایج دو مطالعه انجام شده، مصرف زنجبیل قبل از عمل جراحی میتواند به اندازه داروی متوکلوپرامید در کاهش تهوع و استفراغ پس از جراحی مؤثر باشد.
• داروهای شیمی درمانی:
نحوه تداخل: از جمله شایع ترین عوارض داروهای شیمی درمانی تهوع و استفراغ شدید است که در بسیاری از موارد موجب ترک این داروها و ناقص ماندن دوره درمان می شود. از سوی دیگر زنجبیل از قدیم در کاهش تهوع و استفراغ مطرح بوده است و کارائی آن در کاهش تهوع و استفراغ ناشی از داروهای شیمی درمانی نیز به اثبات رسیده است.
• وارفارین:
نحوه تداخل: بر اساس تحقیقات صورت گرفته، عصاره زنجبیل تازه دارای خاصیت مهارکنندگی آنزیم ترومبوكسان سنتتاز است و از این رو واجد خواص ضد انعقادی و رقیق کنندگی خون می باشد. به همین دلیل مصرف زنجبيل، به خصوص زنجبیل تازه، توام با داروهای ضد انعقاد و رقیق کننده خون مانند وارفارین و تیکلوییدین می تواند عارضه خونریزی ناشی از این داروها را افزایش دهد.
نام رایج: یوهمبین
مهمترین موارد کاربرد:
افزایش میل جنسی و درمان ناتوانی جنسی
تداخلات:
• داروهای مهارکننده انزیم مونو آمین اکسیداز (MAOIS):
مانند ترانیل سیپرومین، ایزوكربوکسازید و فنلزین
نحوه تداخل: داروی یوهمبین که از گیاه Pausinystalia_yohimbe مشتق می شود دارای اثرات ضعیف مهار کنندگی آنزیم مونو آمین اکسیداز (MAO) می باشد. در مطالعات انجام گرفته روی حیوانات مشخص شده است که مصرف توام داروهای مهارکننده آنزیم مونو آمین اکسیداز مانند فنلزین با يوهمبین سبب افزایش احتمال مسمومیت با یوهمبین می شود.
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCAS) :
شامل: امی تریپتلین ، ایمیپرامین، کلومیپرامین، دزیپرامین، تریمیپرامین و دوکسپین.
نحوه تداخل: یکی از عوارض شایع داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای ، خشکی دهان می باشد. طبق نتایج چند مطالعه انجام شده ، مصرف يوهمبین می تواند با افزايش ترشح بزاق از بروز عارضه فوق جلوگیری کند.
• داروهای مهارکننده باز جذب سروتونین (SSRIs):
شامل فلوکستین، فلوواکسامین، سرترالین و سیتالوپرام
نحوه تداخل: بر اساس مطالعات صورت گرفته، مصرف یوهمبین در بیمارانی که دچار افسردگی هستند و به داروهای مهار کننده باز جذب سروتونین مانند فلوواکسامین پاسخ درمانی مناسبی نشان نمی دهند ، می تواند سبب بهبود عملکرد و کارآیی داروهای مهار کننده باز جذب سروتونین در درمان افسردگی شود. به علاوه یکی از عوارض شایع عارضه داروهای مهار کننده بازجذب سروتونین، عوارض جنسی (شامل ناتوانی جنسی، کاهش میل جنسی، تاخیر در انزال و مشکل در رسیدن به ارگاسم) می باشد که در صورت مصرف توام یوهمبین میزان بروز این عوارض به نحو چشمگیری کاهش می یابد.
توصیه: در بیماران تحت درمان با داروهای مهار کننده باز جذب سروتونین، مصرف توأم یوهمبین جهت افزایش کارائی و کاهش عوارض جنسی این داروها، تحت نظر پزشک توصیه میشود. دوز توصیه شده برای یوهمبین ۵ میلی گرم و ۳ بار در روز می باشد که در صورت عدم پاسخ مناسب می توان آن را افزایش داد.
• داروهای مقلد سمپاتیک (سمپاتومیمتیک)
مثل: فنیل افرین، نفازولین، افدرین و پسودوافدرین:
نحوه تداخل: يوهمبین محرک سیستم سمپاتیک بوده و دارای اثرات قوی آلفا - آدرنرژیک مرکزی می باشد، از این رو مصرف توام آن با سایر داروهای سمپاتومیمتیک می تواند سبب افزایش شدید فعالیت سیستم سمپاتیک در بدن و بروز عوارضی مثل افزایش فشار خون شود.
• داروهای آنتی کولینرژیک
مثل: دی سیکلومین، هیوسين، آتروپین، آنتی هیستامین ها و غیره:
نحوه تداخل: مصرف توأم یوهمبین با داروهای آنتی کولینرژیک سبب افزایش گذرای سمیت این داروها به خصوص آتروپین می شود. البته اثبات قطعی تداخل فوق در انسان نیاز به انجام مطالعات بیشتر در این زمینه دارد.