سندرم روده کوتاه
سندرم روده کوتاه ظرفیت جذب ناکافی ناشی از کاهش طول یا کاهش عملکرد روده بعد از جراحی و برداشتن قسمتی از آن می باشد. از دست دادن 70% تا 75% روده کوچک منجر به سندرم روده کوتاه می شود که به صورت 100 تا 120 سانتی متر روده کوچک بدون کولون و یا باقی ماندن 50 سانتی متر از روده کوچک با کولون تعریف می گردد.
پیامد های سندرم روده کوتاه
• سوءجذب ریزمغذی و درشت مغذی ها
• اسهال مکرر
• استئاتوره
• کم آبی بدن
• عدم تعادل الکترولیت
• کاهش وزن
• اختلال در رشد کودکان
• ترشح زیاد معده
• سنگ های اگزالاتی کلیه
• سنگ های صفراوی کلسترولی
عوارض سندرم روده کوتاه
• پوکی استخوان
• اسیدوز لاکتیک که علائم اسیدوز شامل بی حالی، سردرگمی،
• اسیدوز غیر قابل توضیح
• بیماری های کبدی
تغذیه درمانی پزشکی در سندرم روده کوتاه
بیماران با روده بسیار کوتاه ممکن است برای تامین حداقل بخشی از موادمغذی و مایعات خود به تغذیه وریدی نیاز داشته باشند. استفاده از میان وعده های کوچک و مکرر روشی برای دریافت از طریق دهان در این بیماران می باشد. اما بیماران مبتلا به سندرم روده کوتاه می توانند تنها بخشی از نیاز های موادمغذی و مایعات را از این طریق تامین کنند.
افرادی که دچار سندرم روده کوتاه هستند باید :
• رژیم غذایی کم اگزالات را رعایت کنند.
• در صورت داشتن استئاتوره، استفاده از روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن سویا
• محلول های تجویز مجدد دهانی (ORS) بهتر است مصرف شود.
• فیبر های محلول همچون: نخود، لوبیا ، جودوسر، جو ، مرکبات، توت، سیب، کلم بروکسل، سیب زمینی شیرین
• در صورت آسیب به روده بزرگ، باید میزان زیادی آب مصرف شود تا کم آبی و عدم تعادل الکترولیت جبران شود.
• خودداری کردن از مصرف کربوهیدرات های ساده به خصوص آبمیوه
• استفاده بیشتر از کربوهیدرات پیچیده مانند: نان، ماکارونی، سيب زميني، غلات و برنج (نوع کربوهیدرات تجویز شده در کاهش گرفتگی شکم، نفخ شکم و برون دهی استخوان نقش دارد.)
• مصرف پروتئین های موجود در گوشت قرمز، تخم مرغ، ماهی و مرغ توصیه می شود؛ بدلیل ساختار پیچیده آن ها برای هضم.
• مصرف چربی به دلیل تولید اسید های چرب مفید و همچنین حلال ویتامین های محلول در چربی مهم است؛ بنابراین می توان از روغن های اشباع نشده مثل روغن زیتون، نارگیل و آفتابگردان استفاده کرد.
• باید توجه داشت که وجود چربی زیاد در رژیم غذایی سبب از بین رفتن کلسیم، منیزیم، مس و روی می شود؛ بناراین باید نسبت بهینه ای از چربی و کربوهیدرات را مصرف کنیم.
• افراد مبتلا به سندرم روده کوتاه ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوند بنابراین مکمل یاری ویتامین D و کلسیم برای آن ها واجب است.
• کمبود روی با اسهال همراه بوده است.
میزان انرژی دریافتی از موادغذایی به طول روده باقی مانده بستگی دارد.
باید تلاش کرد که مصرف مواد غذایی در فرد افزایش یابد؛ زیرا ممکن است با افزایش مصرف، مشکل سوءجذب تا حدی برطرف شود. پس باید سعی کرد در طول روز در تعداد دفعات زیاد و حجم کمتری از موادغذایی مصرف کرد.
بیماران سندرم روده کوتاه اگر غذا نخورند بدلیل عدم انقباض کیسه صفرا کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا) بوجود می اید. پس بنابراین با وجود سوءجذب مواد غذایی باید افراد سعی کنند غذا مصرف کنند.
وعده های غذایی مکرر، حذف موادغذایی و داروهای اسموتیک، استفاده از درمان های مایع خوراکی و سایر مداخلات توصیه می گردد.
خطرات تغذیه وریدی در بیماران سندرم روده کوتاه
• عفونت کاتتر(لوله باریک که برای تغذیه وریدی از ان استفاده می کنند)
• سپسیس (عارضه ای است که در اثر واکنش بدن به یک عفونت ایجاد می شود)
• بیماری کبدی
• کاهش کیفیت زندگی