کاهش فعالیت بدنی

پیشرفت‌‌های گسترده در دنیای مدرن، شیوه زندگی جوامع بشری را دگرگون کرده است. پیامد ماشینی شدن زندگی، یک نوع فقر حرکتی بوده که از دیدگاه تندرستی از مهمترین مشکلات بشر امروزی است. این پدیده یکی از عوامل خطرآفرین چاقی محسوب می‌شود . 
تغییر در الگوی غذایی و کاهش فعالیت فیزیکی موجب تغییر در ترکیب بدن می‌شوند که باعث افزایش تجمع چربی در بدن به دنبال افزایش سن و متعاقباً افزایش خطر ابتلا به چاقی و بیماری‌های مزمن (مانند بیماری‌های قلبی- عروقی و سرطان‌‌ها) می‌گردند.
چاقی و عدم تحرک مهم ترین عوامل خطرزای قابل تعدیل در بیماری‌‌های مختلف و مرگ و میر‌های مرتبط با آنها هستند و اولین گام برای کاهش این بیماری‌‌ها کنترل عوامل خطرزای آنها می باشد.
 افزایش فعالیت بدنی در مشاغل کم تحرک از جمله مشاغل دانشگاهی اهمیت بیشتری دارد. فعالیت بدنی می‌تواند سلامت زنان را ارتقاء داده و از بیماری‌‌ها و ناتوانی‌های عمده زنان پیشگیری نماید. 
 کاهش فعالیت فیزیکی و به تبع آن کاهش آمادگی جسمانی هم علت افزایش وزن و هم معلول آن می‌باشد. فعالیت بدنی نه تنها بر کاهش میزان شیوع بیماری‌‌های قلبی مؤثر است بلکه بر میزان بروز سایر بیماری‌‌های جسمی و اختلالات روانشناختی و کیفیت زندگی نیز اثرگذار می‌باشد. 

کیفیت زندگی و فعالیت بدنی

کیفیت زندگی مفهومی است که در سال‌های اخیر، به واسطه نقشی که در سلامت روان افراد دارد اهمیت بسزایی یافته است. سازمان بهداشت جهانی کیفیت زندگی را پندار‌های فرد از وضعیت زندگی‌اش با توجه به فرهنگ و نظام ارزشی که در آن محیط زندگی می‌کند و ارتباط این دریافت‌ها با اهداف، انتظارات، استاندارد‌ها و اولویت‌‌های مورد نظر فرد تعریف کرده است.
امروزه برای جوامع انسانی به اثبات رسیده است که سازگاری بهتر با محیط، نیاز به تعادل آمادگی جسمانی و ترکیب بدنی در فرد دارد و چنانچه افراد از نظر وضعیت جسمانی و ترکیب بدنی، شرایط مساعدی نداشته باشند، معمولاً از تعادل روانی مناسبی برخوردار نخواهند بود. بنابراین دارا بودن سطوح بالای شاخص‌‌های تندرستی، بهداشتی و قابلیت‌‌های جسمانی می‌تواند نشان دهنده سلامت و توانمندی یک جامعه باشد.

فواید فعالیت بدنی

تحقیقات  نشان می دهد تمرینات مناسب و مستمر موجب بهبود و افزایش میزان قدرت، استقامت عضلانی، استقامت قلبی-تنفسی، انعطاف پذیری و همچنین سبب تناسب اندام وکاهش چربی‌‌های بدن می شود.
 در حقیقت هدف از فعالیت و ورزش مستمر، رسیدن به وضعیت مطلوب بدنی برای داشتن سلامتی و شادابی بیشتر و عمر مفید طولانی تر است. 
میزان آمادگی جسمانی به طور غیر مستقیم می‌تواند نشان دهنده میزان فعالیت جسمانی و شیوه زندگی افراد باشد. بر این اساس یکی از روش های علمی و معتبر برای ارزیابی سلامت افراد در تمام سنین، سنجش ترکیب بدنی و آمادگی جسمانی می باشد. 

پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی (IPAQ)

پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی (IPAQ = International Physical Activity Questionnaire) در دنیا به زبان هاي مختلف ترجمه شده است که در شبکه جهانی در دسترس است. پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی به منظورسنجش و ارزیابی میزان فعالیت فیزیکی هر فرد مورد استفاده قرار می گیرد و شامل سؤالاتی در مورد فعالیت بدنی مرتبط با کار، رفت و آمد، کار منزل و اوقات فراغت درطول ۷ روز گذشته ی فرد است.

ابزارهای اندازه گیری میزان فعالیت بدنی

۱) تردميل آزمايشگاهي

 تردمیل آزمایشگاهی دارای طراحی منحصر به فرد همراه با برنامه ریزی پیشرفته و سرعت بالا است. تردمیل آزمایشگاهی در تناسب اندام، سنجش عملکردهای ورزشی، تمرینی و پزشکی کاربرد دارد. همچنین تردمیل آزمایشگاهی قابلیت اتصال به کامپیوتر جهت برنامه ریزی برای تست های مختلف ورزشی است.

۲) دستگاه اندازه گيري گاز هاي تنفسی

 دستگاه اندازه گیری گاز های تنفسی به منظور اندازه گيري تبادل گازهاي تنفسي تحت شرايط مختلف مورد استفاده قرار مي گيرد. دستگاه اندازه گیری گاز های تنفسی به طور مستقيم غلظت گازهاي اکسیژن و دی اکسید کربن موجود در هواي بازدمي و دمي، ضربان قلب، فشار هوا و دماي محيط را اندازه گيري مي كند. همچنين برخي متغير هاي فيزيولوژيكي ديگر مانند VO2Max و آستانه بي هوازي (AT) توسط دستگاه اندازه گیری گاز های تنفسی قابل اندازه گيري مي باشد. 

۳) تست بادی کامپوزیشن یا تست ترکیب بدن  (Body Composition)

جهت آنالیز ترکیب بدن، با استفاده از دستگاه بیوالکتریک امپدانس، ترکیب بدن شامل وزن، درصد چربی و توده چربی بافت نرم بدن، نسبت دور شکم به دور باسن، شاخص توده بدنی(BMI)، میزان آب بدن و... اندازه گیری می شود. 
دستگاه بیوالکتریک امپدانس انواع مختلفی دارد و اساس کار این دستگاه ها طی گذر زمان، تغییرات قابل توجهی کرده است که سبب افزایش اعتبار نتایج حاصل از اندازه گیری آن ها شده است.
عملکرد این دستگاه از طریق ایمپالس های الکتریکی و مقاومت در برابر جریان الکتریکی در بافت های بدن می باشد که با توجه به این مقاومت، نسبت بافت های بدن تعیین شده و آن را با مقادیر استانداردی که برای دستگاه تعریف شده مقایسه می کند. بدین ترتیب متخصص تغذیه می تواند تصویر کاملی از وضعیت ترکیب بدنی و جزئیاتی که نیازمند توجه است، بدست آورد. همچنین دستگاه بیوالکتریک امپدانس، می تواند اطلاعات افراد را ذخیره کرده و با رسم نمودار، تغییرات را مقایسه کند.
همچنین ورزشکاران و افراد در حال کاهش و یا افزایش وزن می توانند با مقایسه نسبت بافت های خودشان با مقادیر مطلوب برای آن رشته ورزشی برنامه مناسبی برای ادامه تمرینات خود ترسیم کنند و یا در مراحل مختلف تمرین می توانند میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف را بررسی کنند؛ همچنین با استفاده از دستگاه بیوالکتریک امپدانس می توانند از جوابدهی و درستی رژیم و تمرینات کاهش یا افزایش وزن و عضلات خود مطمئن شوند.
با استفاده از نتایج آنالیز دستگاه بیوالکتریک امپدانس،متخصص تغذیه و افراد مراجعه کننده به آگاهی هایی دست پیدا خواهند کرد که براساس آن می تواند برنامه منطقی و چشم انداز دقیقی طراحی کنند.
برای اجرای تست ترکیب بدن توصیه می شود از دو ساعت قبل هیچگونه نوشیدنی یا مواد غذایی مصرف نشود تا روده ها خالی باشند، از انجام فعالیت بدنی شدید خودداری شود و مثانه خالی باشد. پیش از اجرای تست بسته به نوع دستگاه بیوالکتریک امپدانس، اطلاعاتی چون سال تولد، قد، جنسیت، میزان فعالیت و ... در نرم افزار وارد می شود و سپس اندازه گیری آغاز می شود. 
معمولاً توصیه می شود حین انجام تست ترکیب بدن حرکت نداشته باشید و از صحبت کردن بپرهیزید.

۴) دوچرخه کارسنج هوازی

دوچرخه کارسنج هوازی، یک كارسنج ديجيتالي و كامپيوتري مي باشد. هدف از طراحي دوچرخه کارسنج هوازی ارزيابي آمادگي و آزمايش خستگي در تحقيقات و توانبخشي هاي ورزشي و پزشكي مي باشد.