دوست داری رژیم بگیری ؟
فشارخون و نوسانات آن
فشـارخون طبيعي عددی بين 100-139 روی 60-89 میلیمتر جیوه است. مراکز عصبي کنترل فشارخون در بدن شامل سیستم سمپاتیک یا «ستيز وگریز» و سیستم پاراسمپاتیک یا مرکز کنترل «استراحت و آرامش»، به حفظ فشارخون کمک می‌کنند. وقتی فعالیت سمپاتیک غالب می‌شود، فشارخون بالا می‌رود و وقتی سیستم پاراسمپاتیک غلبه می‌کند، فشارخون پایین می‌آید. بنابراین می‌توانید انتظار داشته باشید فشارخون شما در طول روز نوساناتی داشته باشد.
انتظار می رود که فشارخون در حین ورزش و يا تحت استرس زیاد بالا و پایین شود؛ طبیعی است که فشارخون در طول روز نوسان داشته باشد و این نوسان به میزان فعالیت، مواد غذايي مصرفي و وضعیت روحی و روانی فرد بستگی دارد. مثلاً ترس یا اضطراب می‌تواند باعث شود فشارخون ناگهان بالا برود چون این هیجانات، سیستم سمپاتیک یا را فعال می‌کنند تا فرد برای فرار کردن یا جنگیدن آماده شود. اما وقتی فرد در حالت آرامش است، فشارخون ممکن است پایین بیاید، مثلاً حین خواب یا مدیتیشن. اما اگر فشارخون مدام بالا و پایین شود یا زمانی که فرد فعالیتی ندارد یا تحت استرس نیست باز هم فشارخون نوسانات زیادی داشته باشد باید به آن توجه کرد.چرا كه نوسانات زیاد فشارخون می تواند سبب آسیب های جدی به اندام هایی مانند چشم ها و کلیه ها و ایجاد حمله قلبی یا مغزی شود مطالعات نیز نشان داده‌اند فشارخونی که زیاد نوسان دارد می‌تواند ایجاد عوارض دیابت را سرعت بدهد..لازم به ذكر است كه افزایش فشارخون در ابتدای صبح، ریسک حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
عوامل موثر بر نوسانات فشارخون
1. زمان های مختلف روز و فشارخون
فشارخون معمولا در ساعات مختلف شبانه روز مانند زمان خواب و پیاده روی بالا و پایین می رود. فشارخون معمولا در زمان خواب به پایین ترین حد خود می رسد و در طول روز بالا می رود و دوباره در اواخر بعد از ظهر افت می کند.
2. دمای هوا و فشارخون
در هوای سرد فشارخون بالاتر از حالت عادی است که این نتیجه تنگ شدن رگ های خونی است و به دنبال آن پمپاژ خون مورد نیاز بدن با فشار بیشتری صورت می گیرد. و در گرما فشارخون کاهش پیدا می کند. تغییرات هوایی نظیر رطوبت و یا فشار جو زمین نیز بر میزان فشارخون تاثیر می گذارند، به خصوص در افرادی که سن آن ها از 65 سالگی گذشته باشد.
3. استرس و فشارخون
استرس های روزانه می تواند بر فشارخون افراد تاثیر گذارد.
4. فعاليت، ورزش و فشارخون
افزایش موقتی فشارخون در حین ورزش و فعالیت بدنی امری طبیعی است.یکی از راه های کاهش فشارخون در طولانی مدت سبک زندگی فعال است.
5. سندروم ترس از پزشک (کت سفید) و فشارخون
20 درصد افراد با دیدن پزشک دچار استرس می شوند و در نتیجه این استرس فشارخون آنها افزایش می یابد
6. فشارخون بالای پنهان
دسته دیگری از افراد هستند که در مطب پزشک و با دیدن پزشک فشارخون نرمالی را تجربه می کنند. این درحالی است که فشارخون آنها واقعا بیش از حد نرمال می باشد.
7. دارو های سرماخوردگی و فشارخون
داروهایی که بطور روتین جهت درمان سرماخوردگی استفاده می شوند و حاوی مواد ضد احتقان هستند ( مانند افدرین ، فنیل افرین ، نفازولین و شبه افدرین ها ) منجر به بالا رفتن موقت فشارخون می شوند و این موضوع برای کسانی که مشکل فشارخون بالا دارند خطرناک است.
8. تاثير پر بودن مثانه بر فشارخون
پر یا خالی بودن مثانه بر تغییرات فشارخون موثر است. زمانی که مثانه پر است فشارخون سیستولیک 10 تا 15 میلی متر جیوه بالاتر از زمانی است که مثانه خالی است.
9. تاثير غذاهای حاوی تیرامین بر فشارخون
تیرامین ماده‌ای است که به‌طور طبیعی در تعدادی از غذاها وجود دارد. این ماده در اثر شکستن زنجیره پروتئینی غذاهای مانده به وجود می‌آید. معمولاً هر قدر ماده غذایی پروتئینی مانده‌تر باشد، تیرامین آن نیز بیشتر خواهد بود. میزان تیرامین در پنیر، با توجه به نوع فرایند، نوع تخمیر، قدمت، نوع فساد و حتی نوع آلودگی باکتریایی متفاوت است. پرهیز از مصرف مواد غذایی حاوی تیرآمین مانند پنیر مانده، نوشیدنی‌های الکلی، برخی گوشت‌های فرآوری‌شده و غذاهای ایجادکننده فشارخون، به خصوص برای افرادی که از داروهای بازدارنده مونوآمین اکسیداز برای درمان سردرد خود استفاده می‌کنند، ضروری به نظر می‌رسد.تاثیر تیرامون بر فشارخون برای آن دسته از افراد که داروهای ضد افسردگی با نام مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOI) را مصرف می کنند خطرناک است. خوردن غذاهای حاوی تیرامین همزمان با مصرف داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیدازها موجب افزایش فشارخون می‌شود.
10. کافئین و فشارخون
کافئین می تواند منجر به افزایش موقت اما قابل توجه فشارخون در افراد شود. که دلیل آن می تواند مسدود کردن هورمونهای گشاد کننده شریان های خون یا افزایش سطح آدرنالین در بدن باشد.
11. نوسان فشارخون در بارداری
بارداری موجب تغییر فشارخون فرد می شود، ترشح بیشتر هورمون ها و افزایش فعالیت قلب از دلایل این تغییرات فشارخون در مادران باردار است.
به افرادی که نوسانات فشارخون دارند توصیه می شود فشارخون خود را بطور مرتب در منزل چک کنند و سعی کنند با رعایت نکاتی مانند ترک سیگار، مصرف میوه و سبزی، ورزش و تمرین مرتب، محدود کردن مصرف الکل، کاهش استرس، کاهش مصرف سدیم و کافئین در کنترل فشارخون خود تلاش نمایند. جهت اندازه گیری فشارخون در منزل به نکات زیر دقت کنید:
• پیش از گرفتن فشارخونتان، مثانه‌تان را خالی کنید. مثانه‌ی پُر می‌تواند فشارخون را تا 15 میلیمتر جیوه بالا ببرد.
• وقتی فشارخونتان را می‌گیرید حرف نزنید.
• پنج دقیقه قبل از گرفتن فشارخون، بنشینید.
• لباس تنگ تنتان نباشد و کاف فشارسنج را روی لباستان نبندید.
• کف هر دو پایتان روی زمین باشد و پاها را روی هم نیندازید.
• دستتان با قلبتان در یک سطح باشد.
هر بار که به پزشکتان مراجعه می‌کنید، عددهای فشارخونتان را که یادداشت کرده‌اید نشان بدهید
• در زمان‌های گوناگون طی روز، فشارخونتان را بگیرید.
• از کاف‌هایی که روی بازو بسته می‌شوند استفاده کنید، کاف‌های مچی دقت کمتری دارند.
