گاستریت(التهاب مخاط معده)

گاستریت یک بیماری گوارشی شایع به شمار می آید که ممکن است حاد باشد که از چند ساعت تا چند روز به طول بيانجامد، و یا مزمن باشد و از تماس مکرر با مواد محرک ایجاد شود و همچنین ممکن است دارای دوره های عود کننده باشد.

عوامل ایجاد کننده گاستریت

•    مصرف غذاهای آلوده یا محرک مانند: غذاهای بسيار تند و پر ادویه
•    مصرف بيش از حد قرص آسپرین
•    مصرف زیاد الکل و دخانيات
•    خوردن آشاميدنی های داغ
نوع بسیار شدیدتر گاستریت حاد در اثر خوردن اسید یا باز قوی ایجاد می شود، بطوری که حتی ممکن است باعث گانگرن (سیاه شدن) مخاط معده یا سوراخ شدن آن شود.

علائم گاستریت 

گاستریت در برخی بیماران ممکن است بدون نشانه باشد. از علائم گاستریت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    درد شکم
•    سردرد
•    بی حالی
•    تهوع و استفراغ
•    بی اشتهایی
•    سوزش سر دل بعد از غذا خوردن
•    احساس طعم ترش در دهان

خطرات گاستریت 

•    کم آبی بدليل مصرف ناکافی مایعات و از دست دادن مایعات از طریق استفراغ
•    عدم تعادل غذایی 
•    سوء جذب ویتامين B12 در گاستریت مزمن (باعث ایجاد کم خونی شده)

درمان

•    معمولاً بيمار در طول یک روز بهبود می یابد گرچه کم اشتهایی او ممکن است برای 2تا 3 روز بيشتر ادامه داشته باشد. با قطع مصرف الکل یا غذاهای محرک، گاستریت حاد درمان می شود.
•    در صورتی که علت بروز گاستریت اسيد ها یا باز های قوی باشد، درمان شامل رقيق کردن و خنثی کردن ماده ایجاد کننده گاستریت می باشد. بطور مثال به منظورخنثی کردن اسيدها از آنتی اسيدها متداول (هيدروکسيد آلومينيوم( استفاده می شود.
•    وارد کردن سوند بينی معده 
•    تجویز مسکن ها و آرام بخش ها، ضد اسيد ها و یا مایعات وریدی 
•    آندوسکوپی در موارد بسيارحاد 
•    جراحی برای برداشتن قسمتهای گانگرن شده یا سوراخ شده
درمان در گاستریت مزمن 
•    اصلاح شيوه زندگی
•    ترک سيگار و الکل
•    پرهيز از اضطراب و استرس
•    در صورت وجود کم خونی پيگيری درمان لازم است.
•    پرهیز از مصرف غذاهای محرک و سریع خوردن غذا 
•    پرهیز از مصرف وعده های غذایی پرحجم و نفاخ پيش ازخواب
•    از نوشيدنی های حاوی کافئين خودداری کنيد.
•    روزانه حداقل 6 تا 8 ليوان آب بنوشيد.
•    داشتن خواب و استراحت کافی 
•    اگر گاستریت از نوع عفونی تشخيص داده شود (علت آن افزایش باکتری موجود در معده به نام هليکوباکترپيلوری است) باآندوسکوپی تشخيص داده می شود و نياز به درمان با آنتی بيوتيک دارد.

رژیم غذایی در گاستریت

مصرف مواد غذایی کمتر در هر وعده غذایی: به جای کاهش تعداد وعده‌های غذایی و مصرف مقدار زیاد مواد غذایی در هر وعده، بهتر است مقدار کمتری از مواد غذایی با دفعات بیشتر در طول روز مصرف شود.
اجتناب از غذا خوردن در فاصله نزدیک به زمان خواب: به بدن برای هضم غذا سه تا چهار ساعت قبل از خوابیدن زمان دهید تا به این ترتیب مواد غذایی مصرف شده بطور کامل هضم شوند.
نوشیدن مقدار کافی آب: نوشیدن آب می‌تواند به کنترل علائم بیماری، ورم و التهاب معده کمک کند. به این ترتیب معمولاً به افراد دچار این مشکل توصیه می‌شود حداقل 6 تا 8 لیوان آب به صورت روزانه بنوشند. به این منظور بهتر است در هنگام مشاهده علائم بیماری یک لیوان کامل آب نوشیده و پس از هر وعده غذا یک لیوان آب مصرف شود.
کاهش استرس: استرس می‌تواند باعث افزایش ترشح اسید معده و افزایش التهاب آن شده و عملکرد سیستم ایمنی را تضعیف نماید. به این ترتیب استرس می‌تواند نقش موثری در ابتلا به بسیاری از بیماری‌های گوارشی همچون گاستریت داشته باشد.
ترک سیگار و اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد سمی: سیگار کشیدن می‌تواند باعث آهسته شدن فرآیند ترمیم و بهبود بیماری گاستریت شده و احتمال ابتلا به زخم معده را افزایش دهد. همچنین سیگار می‌تواند باعث افزایش خطر ایجاد عفونت در بدن شود.
مصرف مکمل‌های مفید: مصرف مکمل‌های حاوی اسیدهای چرب امگا 3، پروبیوتیک‌ها، ویتامینC، گیاهان دارویی تقویت کننده سیستم ایمنی، ویتامین 12B، و مولتی ویتامین‌های مفید به صورت روزانه می‌تواند فرآیند بهبود بیماری را تسریع بخشد.برای کمک به توقف درد و ناراحتی ناشی از ابتلا به التهاب و ورم معده و کاهش احتمال بازگشت آن، لازم است فرد از مصرف برخی مواد غذایی خودداری کرده و برنامه غذایی تجویز شده توسط متخصص تغذیه را به دقت دنبال نماید.